Geri Dön

Hadislerde iletişim ahlâkı

Communication ethics in hadith

  1. Tez No: 273516
  2. Yazar: YUSUF GÜNEŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EMİN AŞIKKUTLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, İletişim Bilimleri, Religion, Communication Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 370

Özet

?Hadislerde İletişim Ahlâkı? adlı tezimizde, Hadis Bilimi'nde, gazete, televizyon, internet gibi kitle iletişim araçlarının insanlar üzerinde meydana getirdiği birtakım olumsuzluklar karşısında ne gibi çözümler üretilebileceği konusunu incelemeye çalıştık. Bu bağlamda Resûl-i Ekrem'in (s.a.s.) iletişim ahlâkına esas olan söz ve tavsiyelerini, O'nun fert, aile ve toplumla iletişim kurarken dikkat ettiği ölçü ve esasları tesbit ederek hadislerde öngörülen ?iletişim ahlâkı ilkeleri?ni belirlemeye gayret ettik. İletişimde bilgi-haber nakli, habercinin özellikleri gibi teknik mevzuları ise bu konularda zengin bir muhtevaya sahip olan hadis usûlünden istifade ederek ele aldık.Girişte tez konusunun amacı, kavramları ve kaynaklarını genişçe işledik. Birinci bölümde asıl konuya bir hazırlık ve mesnet olmak üzere teorik açıdan İslâm Ahlâkı'nı ele aldık ve ahlâkın kaynağı, ahlâkta yaptırım gücü, sorumluluk ve bağlayıcılık hususlarında İslâm Ahlâkı ile günümüzdeki iletişim ahlâkı (medya etiği/basın yayın meslek ilkeleri) arasında mukayese yaptık.İkinci ve üçüncü bölümde hadislere göre, iletişimde doğruluk üzere bulunma, haberde doğruluğu araştırma; haberin naklinde tarafsız olma, çıkar ilişkisi gözetmeme, yanlış bilgiyi düzeltme, mahremiyetlere saygılı davranma; ürün ve hizmetlerin tanıtım/reklâmında aldatıcı unsurlardan uzak durma; mesajlarda yararlılık ilkesini esas alma; mesajları iletirken şahıs, zaman, mekân unsurlarına dikkat etme ve mesajları düzenlerken uygun üslûp kullanmanın ne kadar önemli olduğunu ve Hz. Peygamber ve sahâbenin bütün bu ilkeleri büyük bir titizlikle uyguladıklarını gördük. Diğer yandan yalancılık, insanların şeref ve haysiyetlerini rencide etme, insanlar arasında ayrımcılık yapma, müstehcen davranış ve müstehcenlik edebiyatı, meşru olmayan şiddet, ajitasyon gibi iletişim ihlalleri karşısında Hz. Peygamber'in almış olduğu tedbir ve koymuş olduğu yasaklamaların bu tür ihlalleri önlemede ne kadar etkili ve başarılı olduğunu müşahede ettik.Netice itibariyle, hadislerde iletişim ahlâkına esas teşkil eden Resûlullah'ın söz ve uygulamalarının, insan fıtratına uygun olduğu, evrensel bir niteliğe sahip bulunduğu ve günümüzdeki kitle iletişim organlarına etik ilkeler konusunda yol gösterici olduğu sonucuna ulaştık.

Özet (Çeviri)

In this thesis named ?Communication Ethics in Hadith? we have tried to research what kinds of solutions can the discipline of Hadith offer for the problems that the mass communication vehicles such as newspaper, Television, and internet cause. In this context we have tried to determine the principles and criteria that the Prophet Muhammad (PBUH) observed in his dealings with individuals, community and his family members, and through evaluating his sayings and advises we tried to determine the principles of communication ethics in hadith. We discussed the technical issues such as news, news report and the characteristics of the news reporter through benefiting from hadith methodology which is quite rich in this subject.In the introduction we discussed the objective, concepts and sources of the subject. In the first chapter we discussed Islamic Ethics from theoretical aspect in order to establish a basis and ground for the subject and we compared Islamic ethics and contemporary communication ethics (media ethics/press and publishing work ethics) from the perspective of the source of ethics, the power of sanctions, responsibility and binding power.In the second and third chapters we learned the importance of accuracy, truthfulness in communication, searching the accuracy in the news, neutrality in the report, not observing ones own benefit, correcting the wrong information, respecting privacies; staying away from deceptive elements in the advertisement of products and services; observing the principle of efficacy in the messages; observing the elements of person, time and location in the transmission of the messages and how important it is to use proper language in the organization of the messages and we found out that the Prophet and his companions applied all these principles meticulously in their lives.On the other hand we observed how effective and successful has been the preventive measures and prohibitions that the Prophet imposed in the prevention of communication violations such as lying, offending the honor and dignity of individuals, discrimination, obscene and obscene literature, illegitimate violence, agitation.As a result we reached the conclusion that the sayings and advises of the Messenger of Allah are appropriate for human nature and in universal character hence can provide guidance to today?s mass media vehicles regarding ethical principles.

Benzer Tezler

  1. İletişim çağında tasavvufi ve ahlaki kavramların dijitale dönüşümü

    The digital transformation of sufi and ethical concepts in the age of communication

    MEHMET FURKAN ÖZEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    DinBalıkesir Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ESMA SAYIN

  2. İstanbul Fatih'teki selâtin camilerinde bulunan hüsn-i hat yazılarının irşat ve tebliğ açısından değerlendirilmesi

    An evaluation of the calligraphy (hüsn-i hat) in the selâtin mosques of Istanbul Fatıh from the perspective of guidance and preaching

    HİCRAN ÇAÇA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Din Hizmetlerinde İletişim ve Tebliğ Anabilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED VEYSEL AKKAYA

  3. En hayırlınız ve en faziletli amel rivâyetleri bağlamında hadîslerde erdemli insan modeli

    In the context of narrations on 'the best among you' and 'the most virtuous deed, 'the model of a virtuous individual in hadiths

    BURHANETTİN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVZAT AYDIN

  4. 17 - 25 yaş gençlerde görülen bazı dini şüpheler ve din eğitimi açısından değerlendirilmesi

    Some religious doubts seen at young people of 17 - 25 years old and its evaluation from perspective of religious education

    KADİR AK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEVLÜT KAYA

  5. Ahlâk hadisleri çerçevesinde sosyal medya kulanımı

    Social media usage within the framework of ethical hadiths

    ADİL ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FAHRİ HOŞAB