İslam Hukukunda müşterek mülkiyet
Co-owneship in Islamic Law
- Tez No: 273964
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAHMİ YARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
İslâm hukuk kaynaklarında yer almayan eşyâ hukuku kavramının, son dönem İslâm hukukçularınca modern hukuktaki sistematiğe uygun olarak uyarlandığını görmekteyiz. Buna göre İslâm hukukundaki eşyâ hukukunun temel kavramları, milk, hukuk ve ibâha kavramlarıdır. Yine modern hukukta yer alan ancak klasik İslâm hukuk kaynaklarında rastlanmayan müşterek mülkiyet kavramı, İslâm hukukunda şirket-i milk kavramıyla ifade edilmektedir.Müşterek mülkiyeti ilgilendiren kavramların şirket, mülkiyet, müşâ' ve mal olduğu görülmektedir. İslâm hukukuna göre şirket, akit ve milk şirketi olmak üzere ikiye ayrılır. Milk şirketi de cebrî ve ihtiyârî olmak üzere iki kısımdır. Meydana geliş yolları nazara alındığında ihtiyârînin modern hukuktaki müşterek mülkiyete, cebrînin de kısmen iştirak halindeki mülkiyete tekabül ettiğini görmekteyiz. İslâm hukukunda, malın da değişik açılardan tasnifi yapılmıştır. Gerek Anayasa'da gerekse Medenî Kanun'da güvence altına alındığı halde tanımı verilmeyen mülkiyet, İslâm hukukunda, ?Bir şeyin hukuken engelleyici, olağan dışı bir durum olmadıkça kişiye tek başına o şey üzerinde yetkili olma ve tasarrufta bulunma imkânı sağlayacak şekilde hıyâzet altına alınması? şeklinde tarif edilmiştir.Tam mülkiyet, eksik mülkiyet, deyn (borç-alacak) ve ayn gibi kısımları vardır. Müşâ' kelimesi de Mecelle'de ?hissei şâyiayı hâvî olan şey, şâyî payları ihtiva eden eşyâ? ifadesiyle tarif edilmiştir.İslâm hukukunda müşterek mülkiyet, alım, satım, hibe, sadaka, vasiyeti kabul, ganîmet, mîras, malların karışması gibi mülk edinme yollarından biriyle meydana gelir. Ortaklar kendi hissesinde istediği gibi tasarruf yetkisine sahipken, ortağın hissesinde yabancı gibidir. Müşterek mülkiyet belli bir malda olduğu gibi alacaklarda da olur.Müşterek mülkiyetin, alım-satım, hibe, vakıf, vasiyet, şâhitlik, borç verme gibi işlemlerle meydana gelen hukukî sonuçları vardır. Bunların bir kısmının câiz olduğunda ittifak varken; diğer bir kısmında ihtilâf vardır. Modern hukukta olduğu gibi, müşterek mülkiyete konu olan malın taksimiyle, istimlâkiyle, cebrî satışla, malın yok olması ve elden çıkarılması gibi yöntemlerle müşterek mülkiyet sona erer.
Özet (Çeviri)
Although real law was not recognized as an independent branch in Islamic legal taxonomy, prominent scholars of early modern Islamic law established an Islamic real law of which main terms are ibaha, milk, and huquq. In this new area of Islamic jurisprudence shikat al-milk of classical fiqh is regarded equivalent of a term of European legal systems, co-ownership.The most related classical terms to co-ownership are shirkah, mulkiyyah, musha`, and mal. Muslim jurists of classical age divided shirkah into shirkah al-aqd and shikah al-milk, the latter is divided into jabri and ikhtiyari. In terms of generating forms, ikhtiyari corresponds to co-ownership of modern continental laws, while jabri may be equivalent of collective property, a mode of ownership by several persons of a particular real property.Although ownership is guaranteed by Turkish Constitution and Code Civil, it is not defined by legislature. Literature of Islamic law has very rich history of discussion on the definition of the ownership. It is categorized as full-owneship (tam), partial owneship (naqis), credit (dayn), and ayn (thing that has corporeal existence). As an important term of this area, musha, was discussed by Muslim jurists, yet one of its most mature definition is in Majalla.Islamic co-ownership can be formed by certain legal acts as sale, donation, testament, inheritance, and mixing properties. Partners have right to act on their own share, while they do not have any enjoyment on others? share.As in modern legal systems, co-ownership of Islamic law is removed by some legal act like dividing property co-owned, condemnation, forced sale, or loss of property co-owned.
Benzer Tezler
- İslam hukuku açısından velayet ve hadâne ilişkisi
The relationship between custody and hadânah in terms of Islamic law
HATİCE ÖTEGEÇELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BİRSİN