Tüketicilerin gıda güvenliği konusunda bilinç düzeylerinin ölçülmesi: Tokat ili örneği
Measurement of consumers knowledge level on food safety: A case study in Tokat
- Tez No: 275633
- Danışmanlar: PROF. DR. A. ZAFER GÜRLER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Bölümü
- Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Teknolojik gelişme, ekonomik ve sosyal refahın artması tüketicilerin büyük çoğunluğunun gıda tüketimi üzerine olan hassasiyetini arttırmış ve satın alma davranışlarını değiştirmiştir. Bu çalışmada, Tokat Merkez İlçede yaşayan tüketicilerin gıda tüketimi, davranışları ve bunları etkileyen faktörlerin belirlenmesi, gıda güvenliği konusunda bilinç düzeylerinin ortaya konulması, Avrupa Birliği yasalarına uyum sürecinde Türkiye'de var olan gıda güvenliği sisteminin irdelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında veriler, 401 hane ile yapılan tüketici anketi aracılığıyla toplanmıştır. Tüketicilerin, %68,6'sının gıda güvenliği kavramını duyduğu, %31,4'ünün ise gıda güvenliği kavramını duymadığı saptanmıştır. Tüketicilerin gıda ürünleri satın alırken daima en fazla son kullanma tarihine baktıkları tespit edilmiştir. Ayrıca gıda güvenliğiyle ilgili bilgileri en fazla radyo-televizyon programlarından edindikleri ve gıda satın almada en çok TV reklamlarından etkilendikleri ortaya konmuştur. Taze sebze - meyve, taze kırmızı et satın alma yeri tercihinde manav ve kasap gibi konusunda uzmanlaşmış geleneksel perakendecileri tercih ettikleri tespit edilmiştir. Tüketicilerin yarıdan fazlasının gıdaların üretildiği ve satıldığı yerlerde insan sağlığına dikkat etmediklerine inandığı saptanmıştır. Tüketicilerin %75,8 gibi önemli bir kısmı, güvenilir gıda için fazladan ödeme yapmaya razı oldukları belirlenmiştir. Tüketicilerin güvenli gıda ürünleri için piyasa fiyatı üstünde ödeme istekliliğine neden olan etkenlerin belirlenmesinde Ki kare analizi kullanılmıştır. Bu etkenler; cinsiyet, doğum yeri, medeni durum, gelir olarak belirlenmiştir. Gıda güvenliği kavramını duyanların profillerini etkileyen değişkenleri belirlemek için binary logit analizi uygulanmıştır. Buna göre yaş grubu, eğitim düzeyi, gelir ve annenin çalışma durumu, gıda güvenliği kavramının duyulmasında önemli değişkenler olarak saptanmıştır. Ürün etiketi okuma ve marka değerlendirmede değişkenleri belirli faktörler altında toplanıp toplanmadığını belirlemek amacıyla faktör analizi kullanılmıştır. Marka değerlendirmede; süpermarketin markalarını tercih etmesi, markalı ürünleri tercih etme, markalı ürünlerin güvenilir olması, fiyat-kalite ilişkisi, fiyatın önemi faktörü bulunmuştur. Ürün etiketi okumada bilinçli tüketim eğilimi, besin değeri, kurallara uygun koşullarda gıda tüketimi, ekonomiklik ve son kullanma tarihi alt boyut faktör olarak ortaya konmuştur. Arz ve talep dengesinin korunması, gıda üreticilerinin hedef müşteri kitlelerine ulaşması, müşteri bağımlılığı oluşturmak, tutarlı, sürdürülebilir gıda politikalarının oluşturulabilmesi için bu sonuçlar dikkate alınmalıdır.
Özet (Çeviri)
Developments of technology, economy and social wealth increased most of the consumers? sensitivity about food conumption and changed their purchasing behaviours. This study aims to determine Tokat Central county consumers? food consumption, behaviours about food consumption and factors affecting both of them and present the consumers? conscious level about food safety and evaluate Turkey food safety system in adaption period of European Union Law system about it. During thesis research, data were collected from consumer polls which are implemented to 401 households. It is obtained that %68,6 percentage of household consumers heard someethings about food safety term while %31,4 percentage didn?t hear anything about the term. That household consumers are generally looking at expiration date on food products while purchasing them was observed. Addionally, it is determined that in most cases, consumers are obtaining information on food safety from Radio or TV programs and they are mostly affected from TV advertisements when making decions about food product purchasing. It is observed that consumers decided to prefer traditionally specialised retailers like specialised grocers and butchers when buying fresh vegetables-fruit and red meat. That more than half of the consumers are believing in human health rules are not taken into consideration at food production and selling places is determined. An important percentage of consurmers amounting %75,8 percentage indicated that they can have additional payment for safe food. To determine the factors causing consumers willingness to pay more than market price for safe food products, chi- square analysis is used. The factor are determined as gender, birth place, marital status and income. To determine factors affecting profiles of consumers hearing food safety, binary logit analysis is used. According to this; age group, level of education, income and mother?s working condition are defined as the significant factors in hearing of food security term. Factor analysis has been used to define whether variants have been grouped under specific factors or not in reading product tags and in brand evaluation. In brand evaluation, supermarkets? preferance ol brands, preferring brand-labelled products, trustworthiness of brand-name products, price-quality relationship and significance of the price have all been defined. In reading the product tag, compliance with conditions, economy, and expiration date have all been introduced as sub-dimension factors. These results must be taken into consideration for protection of supply and demand balance, food productor?s reaching the target customer base, creating customer dependance and creating consistent sustainable food policies.
Benzer Tezler
- Tüketicilerin gıda güvenliği konusunda bilinç düzeylerinin ölçülmesi: Almanya, Macaristan ve Türkiye karşılaştırma çalışması
Evaluation of consumers food safety knowledge: Germany, Hungary and Turkey comparison study
MERVE ATINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Besin Hijyeni ve Teknolojisiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaBesin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA KAHRAMAN
- Gıda güvenliği kavramı bilinç düzeyinin belirlenmesi
Determination of food safety concept consciousness level
ÖZGE DURMAZ DAYILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Besin Hijyeni ve TeknolojisiSelçuk ÜniversitesiVeteriner Besin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim dalı
PROF. DR. KEMAL KAAN TEKİNŞEN
PROF. DR. ÜMİT GÜRBÜZ
- Sağlık çalışanlarında gıda etiketi okuma alışkanlığının ve bilgi düzeyinin ölçülmesi
Measuring food label reading habits and knowledge level among health workers
ZEYNEP ERBOZKURT ÖZGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Besin Hijyeni ve TeknolojisiKarabük ÜniversitesiGıda Toksikolojisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ERSOY
- Su ürünlerinde gıda güvenliği ve tüketimi konusunda Osmaniye ilindeki tüketicilerin bilgi düzeylerinin incelenmesi
Study on the level of knowledge among consumers in Osmaniye province regarding seafood safety and consumption
CÜNEYT AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Su ÜrünleriMunzur ÜniversitesiAvlama ve İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLDEREN KURT KAYA
- Tüketicilerin gıda güvenliği bilinç düzeylerine etki eden faktörlerin analizi: Samsun ili kentsel alan örneği
Analysis of factors affecting consumer consciousness level of food safety: A case study in urban area of Samsun
GAMZE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN KILIÇ