Antalya'da Aksu havzasında ikinci ürün projesi uygulama ve sonuçlarının ekonomik açıdan değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 27762
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN TALİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1993
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
ÖZET Türkiye'de tarım alanlarındaki genişlemenin artık son sınırına gelinmiş olması, buna karşın tarımsal ürünlere ihtiyacın gün geçtikçe artması, mevcut tarım alanlarımızı en iyi bir şekilde değerlendirme zorunluluğunu doğurmuştur. Bu zorunluluktan hareketle, iklimin müsade ettiği bölgelerde, sulu buğday-arpa alanlarını boş bırakmayıp, değerlendirmek, çiftçiye alternatif ürünler kazandırmak amacıyla 1982 yılında“ülkesel 2.ürün Tarımı Araştırma ve Yayım Projesi”uygulanmaya konulmuştur. Halen 18 il'de uygulanan bu 2.ürün Projesinin uygulandığı illerden birisi de Antalya'dır. Bu çalışmada, Antalya il'inde 2.ürün ekilişlerinin yoğun olduğu Aksu Sulama Havzasında Projenin başlangıcından 1991 yılına kadarki olan uygulama ve sonuçlarının ekonomik açıdan değerlendirmesi yapılmıştır. Bu amaçla, çalışma alanında 2.ürün ekilişlerinin yaygın olduğu 10 köy tesbit edilmiş,daha sonra bu köylerden 10 dekardan fazla arazisi olan işletmeler belirlenmiştir. Belirlenen bu işletmelerin pamuk ve buğday+2.ürün ekilisine göre listesi çıkarılmış ve bu listelerden 120 çiftçi tesadüfi olarak seçilerek görüşme yapılmıştır. Çalışmada, ana ürün buğday, 2.ürün susam, soya, mısır, yerfıstığı ile arazi kullanımı bakımından yörede buğday+2.ürüne rakip olan pamuk ele alınmıştır.örneğe çıka» işletmeler; pamuk akan, hem pamuk hem 2.ürün eken ve 2.ürün eken işletme grubu şeklinde üç gruba ayrılarak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir, işletmeleri ele alınan ürünleri ekmeye yada ekmemeye sevkeden sebepler araştırılmıştır. İncelenen işletmelerde, aile başına nüfus sayışı ortalama 5.02 olup faal nüfus oranı % 66.3'tür.işletmelerin potansiyel işgücü mevcudu 846 erkek işgünü olup bunun %2.9' u işletme dışında kullanılmakta, % 5.6'sı ise atıldır. Yıl boyunca kullanılan işgücünün % 76'sının aile işgücü, % 24' ünün yabancı işgücü olduğu ve iş yoğunluğunun en fazla olduğu ayın ekim ayı olduğu bulunmuştur. İncelenen işletmelerin ortalama sermayesi yarım milyardan fazla olup bunun % 72'sini toprak, % 13'ünü bina, % 10'unu alet-makina sermayesi oluşturmaktadır. Söz konusu işletmelerin ortalama 57 dekar sulu tarla arazisi, 0.5 dekar serası bulunmakta olup ortalama tarla arazisi parça büyüklüğü 13 dekardır. işletmelerin % 91'inde traktör bulunmaktadır. incelenen işletme grupları arasında yapısal bazı farklılıklar bulunmuştur: Hem pamuk hem 2.ürün eken işletme grubunun diğer işletme gruplarına göre; işletme başına nüfus mevcudu, aile reisi yaşı, sermaye varlığı, tarla arazisi miktarı ve traktör sayısı fazladır. Bu grupta işgücünün daha iyideğerlendirildiği ve yıl içinde işyoğunluğu dağılımının daha düzenli olduğu bulunmuştur. 2.ürün eken işletme grubunun diğer işletme gruplarına göre; faal nüfusu, işgücü mevcudu, sera alanı, mülk arazi kullanımı ve atıl işgücü miktarının daha fazla, buna karşılık bu grubun kredi kullanma oranının düşük olduğu bulunmuştur. 8u grupta işyoğunluğunun en çok olduğu ayın eylül ayı olduğu belirlenmiştir. Pamuk eken işletme grubu diğer gruplara göre daha fazla kredi kullanmaktadır. Kiracılık ve ortakçılıkla arazi kullanma şekli de diğer gruplara göre daha yaygın olup iş yoğunluğunun en çok olduğu ay pamuk haşatının yapıldığı ekim ayıdır. işletmelerin son beş yıllık ekilişleri incelenmiş, pamuk ekilişlerinin azalması oranında buğday ekilişlerinin arttığı belirlenmiştir. Bu artış ve azalış en fazla 2.ürün eken işletme grubunda olmuştur, incelenen işletmeler buğday alanlarını daha çok 2.ürün susamla değerlendirmektedirler. Diğer 2.ürünlerden mısır ve soyada kısmen de olsa bir artış varken yerfıstığında hemen hemen hiç artış yoktur. işletmelerin ele alınan ürünleri ekmelerinde etkili olan faktörler ürünler itibariyle incelenmiş ve şu sonuçlar elde edilmiştir: Pamukta; alışkanlık, satış ve fiyat garantilerinin olması, buğdayda;verimin iyi olması, 2.ürüne imkan tanıması, tarımının mekanize olması, satış ve fiyatgarantilerinin olması, susamda; alışkanlık, satışının kolay olması, tarlayı erken terketmesi, soyada; satış ve fiyat garantisinin olması, tarımının mekanize olması, mısırda; sanayi yemine alternatif olması, gelirinin iyi olması, yerfıstığında; gelirinin iyi olmasıdır. Ele alınan ürünlerin ekilmesini sınırlıyan önemli faktörler ise şu şekildedir: Pamukta; üretim (özellikle ilaçlama) masraflarının yüksek olması, susamda; verimin az, haşatının zor olması, mısırda; satışının ve haşatının zor olması, soyada; haşatının zor olabileceği endişesi, yerfıstığında; uygun toprağın olmaması ve haşatının zor olmasıdır. Bunların yanında soya, mısır ve yerfıstığının karlı olup olmadığı hakkında çiftçinin bilgisinin bulunmaması da bu ürünlerin ekilisinin yaygınlaşmasını sınırlamaktadır. Ele alınan tüm ürünlerin fiyatlarının yıllara göre reel olarak artmış olmasına rağmen araştırma alanında, 1991 yılında pamuk eken çiftçinin birim alan başına 274.000 TL, buğday eken çiftçinin 54.000 TL, 2.ürün susam eken çiftçinin 79.000 TL, 2.ürün soya eken çiftçinin 60.000 TL zarar ettiği, 2.ürün mısır eken çiftçinin 27.000 TL, 2.ürün yerfıstığı eken çiftçinin 179.000 TL net gelir sağladığı belirlenmiştir. Çiftçinin bu derece çok zarar yada az gelire sahip olan ürünleri ekmeye devam etmesinin sebebi; çiftçinin maliyet hesabında yalnızca cebinden çıkan parayı dikkate alması, arazi kirasını, yapılan masrafların faizini, kendi işgücünü hesaba katmaması, ayrıca başka bir160 iş sahasının da bulunmamasıdır. Aksu havzasında 2. ürün uygulamaları, pamuğa alternatif ürünler geliştirmekle birlikte özellikle soya ve mısırda istenilen seviyelere ulaşılamamıştır. 2. ürün ekilişlerinin yaygınlaştırılabilmesi için öncelikle bölgede en fazla geliri sağlayan ürünler belirlenmeli ve elde edilen sonuç lar demonstrasyonlar yoluyla (risk ve belirsizlikleri ile birlikte) çiftçiye gösterilmelidir. Bunun için pamukta; maliyeti düşürücü, susamda; verim dalgalanmalarını yada verim düşüklüğünü önleyici araştırmalar yapılmalı, mısırda; pazarlama ve hasat sorunları çözülmeli, soyada; köyünde ekilisi olmadığı için haşatında sıkıntıya düşeceği endişe si taşıyan çiftçilerin bu endişesi giderilmeli, yer fıstığında toprak şartlarının uygun olduğu yörelerde kaliteli tohumluk kullanımının sağlanması gereklidir.
Özet (Çeviri)
161 SUMMARY It has become compulsory to utilize existing agricultural lands efficiently because they can no longer be expanded and much more agricultural produots are needed day by day in Turkey. In this context, a project named“National Research and Extension Project for Production of Second Crops”was put into application in 1982 for the purpose of reusing irrigated wheat and barley lands instead of leaving idle and presenting to the farmers alternative crops in regions where ideal climatic conditions exist. Antalya is one of the provinces in which the project is under application. In this study, applications and results of the project from the beginning of the project to 1991 in Aksu Irrigation River Basin of Antalya Province that second crops are intensively produced are evaluated economically. Firstly, 10 villages were determined that second crops were widely produced in the research area and farms having ten decars or more second crop production lands in these villages were drawn. Afterward, the farms were listed according to their land areas allocated to cotton and wheat plus second crop. In the study, wheat is considered as main crop and sesame, maize, soybean and groundnut as second crops and cotton was dealt with that is rival to wheat plus second crop in terms of land use. The sampled farms were classified into three groups. The first one includes the farms producing cotton (=C), the second both cotton and second crop (=CS) and the third second crop only (S). The reasons why the farms prefer or reject to produce these crops were studied.162 The average family size of the examined farms is 5.02 and active rate of population is 66 percent. Potential manpower of the farms is 846 days per year, 2.9% of which is used for other farms and 5.6% idle. Labor used along a year consists of 76% family labor and 24% nonfamily labor. Labor intensity reaches the highest point in October. The average capital of the farms is over half a billion TL, 72% of which is met by farm lands, 13% by buildings, 10% by equipments. The average land and greenhouse area of the farms are 57 and 0.5 decars respectively and the average plot siae is 13 decars. 91 percent of the farms have trucks. Some structural differences was found among farm groups. These are : The group CS has higher family size, farmer age, amount of capital, land area and number of truck than the other groups. It was observed that labor is used more efficiently and shows a more regular monthly distribution in this group. The group S has more active population, labor, greenhouse area, rate of owned land use and idle family labor but less rate of credit use than the other groups. The highest labor intensity of this group is in the month September. The group C more benefits from credit use posibilities. Also the farms in this group have more rented and shared lands. The month with the highest labor intensity is October in which cotton is harvested. It was determined that there existed an increase in the farms' wheat lands as much as a decrease in cotton lands after an examination of the farms' production areas of the163 last five years. The highest increase and decrease were in the group that grows second crop. The examined farms allocate wheat areas rather to sesame for second crop production. There were somewhat increases in the production areas of the other second crops, maize and groundnut, while groundnut has not been increased almost at all. The reasons why the farms chose the examined crops were determined for each crop and the following findings have been reached: Cotton: Habits, selling and price guaranties; Wheat: High yield, possibility of growing a second crop, eligibility for mechanized farming and selling and price guaranties; Sesame: Habits, easy selling and early field leaving; Soybean: Selling and price guaranties, eligibility for mechanized farming; Maize: An alternative to industrial rations and high income; Groundnut: High income. The factors restricting more production of the examined crops are as follows: Cotton: High production costs (especially pest management); Sesame: Low yield, hard harvesting; Maize: Hard harvesting and selling; Soybean: Fear of hard harvesting; Groundnut: Ineligible soil conditions, hard harvesting. Also the fact that the farmers have no information about whether soybean, maize and groundnut are profitable may be added to the above restrictions. Although the reel prices of the examined crops showed an increasing trend by years, cotton producers had a loss of 274000 TL per decar, wheat producer 54000 TL, second crop sesame producer 79000 TL and second crop soybean producer 60000 TL, while second crop maize and second crop groundnut producers had profits of 27000 TL and 179000 TL/Decar respectively. The farmers continue producing these crops though they are in loss or earning little px^ofits because164 they do consider only the money getting out from their pockets but rent equivalent of their lands, interest return of costs made, their family labor. Moreover it may be mentioned that no employement possibilities else exist. Second crop application in Aksu River Basin provides alternative crops to cotton production but the same level can not be achieved for maize and soybean. To extend second crop production, firstly the most profitable crops for the region should be determined and the results must be demonstrated, including risks and uncertainties. Cotton researches for cost reduction, sesame researches for preventing yield fluctuations and low yields, maize researches for solving the problems of marketing and harvesting must be carried out in addition to soybean studies for relieving the anxious of the farmers on finding no combine and supplying quality seeds for the places where groundnut is produced.
Benzer Tezler
- Karacaören I ve II Barajları'nın optimum işletme modeli'nin oluşturulması
Development of an optimum management model of Karacaören I and II dams
ONUR ARSLAN
Doktora
Türkçe
2013
İnşaat MühendisliğiSüleyman Demirel Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN ÖNDER
YRD. DOÇ. DR. GÜLTEKİN ÖZDEMİR
- Aksu Çayı havsasının jeomorfolojisi
Aksu River basin geomorphology
YILDIRIM ATAYETER
Doktora
Türkçe
2000
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ SELÇUK BİRİCİL
- Aksu (Antalya) miyosen havzasının jeolojik evrimi
Geological evolution of the Aksu (Antalya) miocene basin
SERKAN ÜNER
Doktora
Türkçe
2009
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR DİRİK
- Nehir su kalitesinin deterministik modelleme ve ekolojik risk analizi yöntemleri ile değerlendirilmesi ve yönetimi: Aksu çayı uygulaması
Assessment and management of river water quality by deterministic modeling and ecological risk analysis: Aksu stream application
SEÇİL TÜZÜN DUĞAN
Doktora
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE MUHAMMETOĞLU
- Antalya ilinin bazı ilçelerindeki sebze alanlarında bulunan külleme türlerinin belirlenmesi
The determination of powdery mildew species in vegetable areas in some districs of Antalya province
AYŞE TÜMAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA ÖZGÖNEN ÖZKAYA