Romantik ilişkilerde rakibin değerlendirilmesinin hata yönetimi ve sosyal karşılaştırma kuramları açısından incelenmesi
Investigation of rival evaluation in romantic relationships from the perspective of error management and social comparison theories
- Tez No: 280360
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İ. MERT TEKÖZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu çalışma romantik ilişkilerde cinsel sadakatsizlik şüphesinin birtakım faktörlerden ne şekilde etkilendiğini evrimsel bir yaklaşımla ele almaktadır. Mevcut partnerin yakın gelecekte cinsel sadakatsizlikte bulunma ihtimaline ilişkin değerlendirmeler Hata Yönetimi Kuramı ve Sosyal Karşılaştırma Kuramı çerçevesinde tartışılmaktadır. Hata yönetimi kuramı ?cinsel sadakatsizliğe uğrama olasılığının gerçekte olduğundan abartılı algılanması? yanlılığının cinsiyete göre farklılaştığını öne sürmektedir. Buradan hareketle bu çalışmanın birinci temel faktörü cinsiyet olarak belirlenmiştir. Çalışmada incelenen ikinci temel faktör ise sosyal karşılaştırma yönelimidir. Sosyal karşılaştırma kuramına göre kişilerin kendilerini diğerleriyle kıyaslamasını ifade eden bu yönelimin düzeyi kişilere göre farklılaşmaktadır. Kişilerin sosyal karşılaştırma yöneliminin yüksek ya da düşük düzeyde olması cinsiyet içi rekabete ilişkin duyarlılıklarını, dolayısıyla da cinsel sadakatsizlik şüphesini etkileyecektir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen iki deneyden birincisinde rakibin çekiciliği, ikincisinde ise cinsel sadakatsizlik ipuçları ayrı ayrı değişimlenerek sözü edilen faktörlerle birlikte cinsel sadakatsizlik şüphesi üzerindeki etkilerine bakılmıştır.Birinci deneyde katılımcılar yüksek ya da düşük çekicilikte bir rakip söz konusu olduğunda mevcut partnerin cinsel sadakatsizlik ihtimalini değerlendirmişlerdir. Yalnızca sosyal karşılaştırma yönelimi yüksek olan katılımcılarda, rakibin düşük düzeyde çekici olduğu koşula kıyasla yüksek çekicilikteki rakibe ilişkin daha fazla cinsel sadakatsizlik ihtimali görülmüştür.İkinci deneyde ise mevcut partner tarafından cinsel sadakatsizliğe uğrama ihtimaline ilişkin değerlendirmelerde cinsel sadakatsizlik ipuçlarının varlığının ya da yokluğunun etkisi incelenmiştir. Hiçbir ipucunun bulunmadığı koşulda yer alan katılımcıların cinsel sadakatsizlik ihtimali değerlendirmeleri, ipuçlarının sunulduğu koşulda yer alan katılımcılarınkine göre daha düşüktür. Ayrıca söz konusu farklılaşma erkeklerde istatistiksel açıdan anlamlı iken, kadınlarda değildir. Bunun yanı sıra sosyal karşılaştırma yönelimi yüksek katılımcıların düşük olanlardan daha fazla cinsel sadakatsizliğe uğrama ihtimali belirttikleri bulgusuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study deals with in romantic relations how the suspicion of sexual infidelity was affected by certain factors from an evolutionary approach. Evaluations regarding to the likelihood of current partner?s sexual infidelity in the near future are discussed from the perspectives of Error Management Theory and Social Comparison Theory. Error management theory argues that bias toward ?overestimating the likelihood of the partner?s infidelity? differs among sexes. From this point, sex has been taken as the first main variable in this study. The second main factor examined here is social comparison orientation. According to social comparison theory, this orientation which expresses the level of comparison of oneself with others differs among individuals. Individuals? high or low levels of social comparison orientations are expected to affect their susceptibility to intrasexual competition and their suspicion of sexual infidelity. Two experimental studies were performed in this direction. In the first experiment rival attractiveness; the second study cues of sexual infidelity are manipulated and in both studies those manipulated variables? and main factors? effects on suspicion of sexual infidelity are examined.In the first study, participants evaluated current partner?s likelihood of sexual infidelity in case of an existence of a rival with high or low attractiveness level. Results indicated that there is an increase in the evaluations of the suspicion of sexual infidelity when the presented rival is high than low in attractiveness. However, this effect appeared for only the individuals whose social comparison orientations are high.The second experiment examined the effects of existence or nonexistence of sexual infidelity cues on the evaluations of the likelihood of current partner?s sexual infidelity. Based on the results, participants? evaluations of the likelihood of sexual infidelity were lower when there was no sexual infidelity cue than when there were cues of sexual infidelity. This effect was statistically significant only among males but not among females. Besides, participant with higher compared to lower social comparison orientations expressed higher likelihood of sexual infidelity.
Benzer Tezler
- Romantik ilişkilerde psikolojik şiddet, ilişkide otantiklik ve evliliğe yüklenen anlam
Psychological violence, relationship authenticity and the meaning of marriage in romantic relationships
HİLAL YARDIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK DEMİR
- Romantik ilişkilerde ilişki doyumunun evlilik beklentisine etkisinde ayrışma bireyleşmenin aracı rolü
The mediating effect of separation of individualization in the effect of relationship satisfaction on expectation of marriage in romantic relationships
ÇİĞDEM AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUAT KILIÇARSLAN
- Romantik ilişkilerde psikolojik şiddetin ilişki bağımlılığı ve nesne ilişkileri çerçevesinde incelenmesi
Investigation of psychological violence in romantic relationships within the framework of romantic relationship addiction and object relationships
MERVE GÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- Romantik ilişkilerde yakınlık hissi, algılanan partner duyarlılığı ve dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu semptomlarının ilişki doyumu üzerindeki etkileri
The effects of feelings of intimacy, perceived partner responsiveness, attention deficit and hyperactivity disorder symptoms on relationship satisfaction
ZOZAN AYLUÇTARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUNTAY ARCAN
- Romantik ilişkilerde bilinçli farkındalık, psikolojik iyi oluş ve ilişkisel mizahın ilişki doyumuna etkisinin incelenmesi
The effect of mindfulness, psychological well-being and relational humor on relationship satisfaction in romantic relationships
ZEYNEP DAŞDEMİR BATMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT KADRİ GÜLTEKİN