Geri Dön

Bir kelime anlamı belirginleştirme modülü geliştirilmesi

Developing a word sense disambiguation module

  1. Tez No: 285421
  2. Yazar: ÖZLEM AYDIN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ KILIÇASLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 154

Özet

Kelime Anlamı Belirginleştirme (KAB), doğal dil işleme uygulamalarında gereksinim duyulan önemli bir işlemdir ve birden fazla anlamı olan bir kelimenin bulunduğu bağlamdaki anlamının belirlenmesi olarak tanımlanır. Bu tezin amacı, bazı KAB yaklaşımlarının Türkçe metinler üzerinde uygulanmasıyla elde edilen başarım sonuçlarını raporlamak ve bu sonuçlar üzerinden yapılan değerlendirmeleri sunmaktır.Çalışmada öncelikle eşdizimlilik bilgisini kullanarak gerçekleştirilen denetimsiz derlem tabanlı bir KAB uygulaması anlatılmış ve sonuçları değerlendirilmiştir. Ardından, bu uygulamadan elde edilen başarım sonuçlarının yetersizliğini göz önüne alarak geliştirilen alternatif bir KAB uygulaması ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Bu uygulama klasik makine öğrenme yaklaşımlarının artalan bilgisini kullanmadaki ve tümdengelim çıkarım yapabilmedeki yetersizliğini gideren bir yöntem olan Tümevarımlı Mantık Programlamaya (TMP) dayanmaktadır. Bu doğrultuda, TMP konusu ayrıntılı olarak incelenmiş ve KAB'a uygulanabilirliği Türkçe veriler üzerinden elde edilen deneysel sonuçlarla gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

Word Sense Disambiguation (WSD) is one of the important processes needed for natural language processing applications and is defined as determining the sense of a multi-sense word in a given context. The aim of this thesis is to report on the performance results achieved by applying some WSD approaches to Turkish texts and present the evaluations made using results.In the study, firstly an unsupervised corpus based WSD application developed with collocation knowledge is presented and then its results are evaluated. Afterwards, an alternative WSD application developed considering the insufficiency of in the performance results achieved in that application is accounted for in detail. This latter application rests on Inductive Logic Programming (ILP), which is a method that circumvents the incapability of traditional machine learning approaches in employing background knowledge and making deductive inferences. To this effect, the topic of ILP is given a detailed explanation and its applicability to WSD is demonstrated with empirical results obtained using Turkish data.

Benzer Tezler

  1. Derin öğrenme kullanarak Türkçe için bir kelime anlamı belirginleştirme uygulaması

    A word sense disambiguation application on Turkish language using deep learning

    TUNÇ GÜMÜŞDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMaltepe Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN TUNALI

  2. Denetlemeli kelime anlamı belirginleştirmede kullanılan özelliklerin ayırdediciliğinin biçimsel kavram analizi yardımı ile değerlendirilmesi

    Evaluation of the discriminatory powers of the features used in the field of supervised word sense disambiguation via formal concept analysis

    MEHMET ALİ AKSOY TÜYSÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolTrakya Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YILMAZ KILIÇASLAN

  3. A comprehensive analysis of using wordnet, part-of-speech tagging, and word sense disambiguation in text categorization

    Metin sınıflandırmada wordnet, kelime türleri ve kelime anlamı belirginleştirme kullanımının kapsamlı analizi

    KEREM ÇELİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. TUNGA GÜNGÖR

  4. Nezihe Meriç' in 'Yandırma' adlı kitabındaki öykülerin söz dizimi açısından incelenmesi

    The andysis Nezihe Meriç's stories in her book ' Yandırma' in terms of syntax

    SEMRA CİNTOSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimFırat Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TURAN SİNAN

  5. Mâturîdî'nin tefsir-te'vil ayrımı ve öncesinde pratik boyut ile dilsel kullanımın izleri

    Maturidi's classification of ta'wil and tafsir, and traces of practical dimension and linguistic usage before him

    FATMA DEMİRTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULHAMİT BİRIŞIK