Bir kelime anlamı belirginleştirme modülü geliştirilmesi
Developing a word sense disambiguation module
- Tez No: 285421
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILMAZ KILIÇASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Kelime Anlamı Belirginleştirme (KAB), doğal dil işleme uygulamalarında gereksinim duyulan önemli bir işlemdir ve birden fazla anlamı olan bir kelimenin bulunduğu bağlamdaki anlamının belirlenmesi olarak tanımlanır. Bu tezin amacı, bazı KAB yaklaşımlarının Türkçe metinler üzerinde uygulanmasıyla elde edilen başarım sonuçlarını raporlamak ve bu sonuçlar üzerinden yapılan değerlendirmeleri sunmaktır.Çalışmada öncelikle eşdizimlilik bilgisini kullanarak gerçekleştirilen denetimsiz derlem tabanlı bir KAB uygulaması anlatılmış ve sonuçları değerlendirilmiştir. Ardından, bu uygulamadan elde edilen başarım sonuçlarının yetersizliğini göz önüne alarak geliştirilen alternatif bir KAB uygulaması ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Bu uygulama klasik makine öğrenme yaklaşımlarının artalan bilgisini kullanmadaki ve tümdengelim çıkarım yapabilmedeki yetersizliğini gideren bir yöntem olan Tümevarımlı Mantık Programlamaya (TMP) dayanmaktadır. Bu doğrultuda, TMP konusu ayrıntılı olarak incelenmiş ve KAB'a uygulanabilirliği Türkçe veriler üzerinden elde edilen deneysel sonuçlarla gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Word Sense Disambiguation (WSD) is one of the important processes needed for natural language processing applications and is defined as determining the sense of a multi-sense word in a given context. The aim of this thesis is to report on the performance results achieved by applying some WSD approaches to Turkish texts and present the evaluations made using results.In the study, firstly an unsupervised corpus based WSD application developed with collocation knowledge is presented and then its results are evaluated. Afterwards, an alternative WSD application developed considering the insufficiency of in the performance results achieved in that application is accounted for in detail. This latter application rests on Inductive Logic Programming (ILP), which is a method that circumvents the incapability of traditional machine learning approaches in employing background knowledge and making deductive inferences. To this effect, the topic of ILP is given a detailed explanation and its applicability to WSD is demonstrated with empirical results obtained using Turkish data.
Benzer Tezler
- Derin öğrenme kullanarak Türkçe için bir kelime anlamı belirginleştirme uygulaması
A word sense disambiguation application on Turkish language using deep learning
TUNÇ GÜMÜŞDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMaltepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN TUNALI
- Denetlemeli kelime anlamı belirginleştirmede kullanılan özelliklerin ayırdediciliğinin biçimsel kavram analizi yardımı ile değerlendirilmesi
Evaluation of the discriminatory powers of the features used in the field of supervised word sense disambiguation via formal concept analysis
MEHMET ALİ AKSOY TÜYSÜZ
Doktora
Türkçe
2010
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolTrakya ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ KILIÇASLAN
- A comprehensive analysis of using wordnet, part-of-speech tagging, and word sense disambiguation in text categorization
Metin sınıflandırmada wordnet, kelime türleri ve kelime anlamı belirginleştirme kullanımının kapsamlı analizi
KEREM ÇELİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. TUNGA GÜNGÖR
- Nezihe Meriç' in 'Yandırma' adlı kitabındaki öykülerin söz dizimi açısından incelenmesi
The andysis Nezihe Meriç's stories in her book ' Yandırma' in terms of syntax
SEMRA CİNTOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DilbilimFırat ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TURAN SİNAN
- Mâturîdî'nin tefsir-te'vil ayrımı ve öncesinde pratik boyut ile dilsel kullanımın izleri
Maturidi's classification of ta'wil and tafsir, and traces of practical dimension and linguistic usage before him
FATMA DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHAMİT BİRIŞIK