Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs Dönemi kaplama seramiklerinin karşılaştırmalı değerlendirmesi ve günümüz karo endüstrisine yansımaları
Comparative assessment of Seljuk, Ottoman and Andalucian coating ceramics and theirreflections to today'stile industry
- Tez No: 286007
- Danışmanlar: PROF. GÜL ÖZTURANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Selçuklu, Osmanlı, Endülüs, Kaplama Seramikleri, Karo Tasarımı, Seljuk, Ottoman, Andalucian, Coating Ceramics, Tile Design
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik ve Cam Tasarımı Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Seramik Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Neolitik Çağda, Anadolu ve Mezopotamya topraklarındaki barınma mekânlarında yapı malzemesi olarak kullanılan kil, insanoğlunun ellerinde amaçları doğrultusunda şekillendirilmiş ve onun çağlar boyu süren serüveni içinde zamanla keşfedilmiştir. Yalıtım amaçlı kullanılan pişmiş toprağın kaplama malzemesi olarak kullanımı ilk kez Tunç Çağında, dekoratif amaçlı kullanımı ise ilk kez Demir Çağında gerçekleşmiştir. Asırlar boyunca birçok medeniyet tarafından kullanılan kaplama seramikleri sırla renklendirilmeye başlandıktan sonra insanoğlu, onu yaşadığı alanları daha güzel kılmak amacıyla kullanmaya başlamıştır.13. yüzyılda İslam kültürü çerçevesi içinde kalarak figürlü duvar resmini geliştirememiş devletler, mimari yüzeyleri iki boyutlu ve rengârenk seramiklerle kaplayarak, seramik sanatını büyük sanat düzeyine ulaştırmıştır. Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs dönemi seramikleri, yüzey kaplamalarında renk ve desenleriyle olduğu kadar oluşturdukları kompozisyonlarla da mimarinin ayrılmaz parçası hâline gelmiştir.Selçuklu döneminde, geometrik kompozisyonlar geliştiren sanatkârlar, Osmanlı döneminde stilize bitkisel desenlerle hem dinî hem de sivil mimarideki kullanım alanlarını muhteşem seramiklerle süslemişlerdir. Endülüs dönemi, mimaride seramik kullanımının İslam kültürü üzerindeki etkisiyle, Avrupa topraklarında eşsiz yapılar miras bırakmıştır.İslam kültüründe kaplama seramiklerinin gelişim sürecinde önemli rol oynayan Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs dönemi, yalnızca söz konusu dönemlere değil, günümüz seramik endüstrisine de teknik açıdan ışık tutmuş, modern karo tasarımında, form ve desen arayışlarında kaynak oluşturmuştur.Tez kapsamında Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs dönemi kaplama seramikleri ve bu geleneksel seramik kaplamaların günümüz seramik endüstrisine yansımaları, üç bölümde ele alınmıştır.Birinci bölümde; kaplama seramiklerinin tarihsel gelişimine yer verilmiştir. Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs dönemi kaplama seramikleri, dönemlerine göre; form, desen ve teknik açısından ele alınarak görsel örneklerle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.İkinci bölümde; Selçuklu, Osmanlı ve Endülüs dönemi kaplama seramiklerinin dönemin mimari yapılarında kullanım alanları incelenmiştir. Söz konusu dönemlerin sivil ve dinî mimari yapılarında kaplama seramiklerinin kullanımı, iç ve dış mekânda olmak üzere, ayrı başlıklar altında örneklendirilmiştir.Üçüncü bölümde; Türk ve İspanyol seramik karo firmalarının ürünleri başta olmak üzere, günümüz seramik karo endüstrisinde yer alan geleneksel kaynaklardan beslenerek tasarım ve üretimleri gerçekleştirilen karolar; form, desen ve teknik açısından, orijinal kaynakları ile ilişkilendirilerek örneklendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Having been used as a building material in sheltering areas during the Neolithic Age in the soils of Anatolia and Mesopotamia, clay has been shaped in the hands of the human in line with his objectives and discovered gradually in his adventure down the ages. Terra-cotta was first used in the Bronze Age for insulating purposes and then in the Iron Age for decorative purposes as a coating material. Coating ceramics, which had been used for centuries by several civilizations, started to be used by the human for making his living space more beautiful after coloring with glaze.In the 13th century, the states which had not been able to develop their figurative wall paintings by remaining within the framework of the Islamic culture covered architectural surfaces with two?dimensional and parti-colored ceramics and thus enabled the ceramics to reach a high level of art. Ceramics belonging to the Seljuk, Ottoman and Andalusia periods became an integral part of the architecture thanks to their colors and patterns and as well as their compositions in surface coatings.The craftsmen who had developed geometrical compositions in the Seljuk period decorated the areas of use both in religious and in civil architecture with stylized botanic patterns with excellent ceramics. The Andalusia period handed down unique buildings in the soils of Europe as a result of the influence of the use of ceramics in architecture on the Islamic culture.Having played a major role in the development of coating ceramics growing in the Islamic culture, the Seljuk, Ottoman and Andalusia periods technically offered an insight not only into the said periods but also into today's ceramic industry and created a source in modern tile design in terms of both form and pattern.Within the cope of the thesis, coating ceramics in the Seljuk, Ottoman and Andalusia periods and the reflections of the traditional ceramic coating on today's ceramic industry are discussed under three parts.The first part includes the historical development of coating ceramics. The Seljuk, Ottoman and Andalusia periods' coating ceramics are handled in terms of form, pattern and technique according to their periods and comparatively analyzed with illustrations.The second part covers the areas of use of the Seljuk, Ottoman and Andalusia periods' coating ceramics in the period's architectural buildings. Use of coating ceramics in the civil and religious architectural buildings of the periods in question is exemplified under different titles; namely indoor and outdoor.The third part covers the tiles which are included in today's ceramic tile industry, result from traditional sources and are designed and manufactured, especially products of the Turkish and Spanish ceramic tile companies are associated with their original sources in terms of form, pattern and technique and exemplified.
Benzer Tezler
- Konya dışındaki müze ve kütüphanelerde bulunan Selçuklu ve Selçuklu üslubunu taşıyan cild kapakları (2 cilt)
Başlık çevirisi yok
AHMET SAİM ARITAN
Doktora
Türkçe
1992
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- Dünden bugüne rebab ve yeniden ele alınması
Başlık çevirisi yok
M. REFİK KAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. M. CAHİT ATASOY
- Halifelik ve Şeyhülislamlık Kurumu'nun tarihsel arka planı
Historical background of the Caliphate and Sheikhulislamic Institution
ENES SADAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSRAFİL BALCI
- İstanbul'daki çağdaş camilerin iç mekân dekorasyonunun geleneksel türk islam süsleme sanatları açısından incelenmesi
Examination of the interior decorations of modern mosques in İstanbul in terms of traditional turkish islamic decorative arts
ABDULLAH SAİD TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV ERARSLAN GÖÇER
- Kaygusuz Baba (Abdal)'nın Budalanâme adlı eserinin incelenmesi
An analyse of ?Budalanâme? a study by Kaygusuz Baba (Abdal)
BURCU ERDEM YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiGaziantep ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS EMRE TANSÜ