Aleksitimi: Bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke değişkenleri açısından bir değerlendirme
Alexithymia: An evaluation on attachment, self-perception, interpersonal relation styles and anger variables
- Tez No: 288329
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Bu araştırmanın amacı normal bireylerdeki aleksitimi ile bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 18-60 yaş aralığında 591 kişiye Demografik Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri, Sosyal Karşılaştırma Ölçeği, Kişilerarası İlişki Tarzları Ölçeği ile Çok Boyutlu Öfke Ölçeği'nin Öfkeyle İlgili Davranışlar ve Kişilerarası Öfke Tepkileri alt ölçekleri uygulanmıştır.Yapılan analizler sonucunda sosyo demografik değişkenlerden olan eğitim ve yaşın aleksitimi, bağlanma, kişilerarası ilişki tarzları ve öfke alt ölçeklerinin bazıları üzerinde temel etkileri gözlenmektedir. TAÖ'den yüksek puan alan bireyler, düşük puan alan bireylere göre daha yüksek kaygılı ve kaçınmacı bağlanma puanı alırlarken daha düşük güvenli bağlanma puanı almışlardır. Ayrıca bu bireylerin kendilik algılarının daha düşük olduğu, kişilerarası ilişkilerinde besleyici tarzı daha az, ketleyici tarzı ise daha çok kullandıkları gözlenmektedir. Öfkeyle ilişkili olarak ise; daha saldırgan davranmakta, intikama yönelik, içe dönük ve umursamaz tepkileri daha sık sergilemektedirler.Korelasyon analizi sonucunda TAÖ toplam puanı arttıkça; kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, ketleyici tarz, saldırgan davranışlar, kaygılı davranışlar, intikama yönelik tepkiler, içe dönük ve umursamaz tepkiler alt ölçeklerinden alınan puanlar artarken; güvenli bağlanma, besleyici tarz ve kendilik algısı alt ölçeklerinden alınan puanların düştüğü görülmektedir.Regresyon analizi sonucuna göre ise, eğitim düzeyi, güvenli bağlanma, kaygılı bağlanma, kaçınmacı bağlanma, kendilik algısı, besleyici ilişki tarzı, öfkeyle ilgili olarak içedönük tepki, saldırgan davranışlar ve sakin davranışlar değişkenlerinin birlikte toplam varyansın %38'ini açıkladığı görülmektedir. Eğitim düzeyi, güvenli bağlanma, besleyici ilişki tarzı, saldırgan davranışlar ve sakin davranışlar değişkenlerinin tek başlarına da aleksitimiyi yordamada anlamlı oldukları görülmektedir.Bu sonuçlar, aleksitimi ile bağlanma, kendilik algısı, kişilerarası ilişki tarzları ve öfkenin yakından ilişkili olduklarını göstermektedir. Klinik Psikoloji alanında aleksitimik özellikleri olduğu belirlenen bireylerle çalışılırken uygulanacak terapi ve eğitim programlarının seçiminde, bu değişkenlerin etkisinin göz önünde bulundurulmasının yararlı olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the relationship between attachment, self perception, interpersonal relation styles and anger in normal people with Alexithymia. In order to reach this aim, 591 people between the ages of 18-60 were asked to answer demographic information form, Toronto Alexithymia Scale (TAS), Experience in Close Relationship Inventory, Social Comparison Scale, Interpersonal Relationship Rating Scale together with the behaviours concerning anger and interpersonal anger reaction subscales of Multidimensional Anger Scale.After the analysis of the data, there were some basic effects of socio-demographic variables like education and age on alexithymia, attachment, interpersonal relation styles and some of the anger subscales. Those who scored higher on TAS received higher anxious and avoidant attachment points, while scoring lower on secure attachment points. Also, their self-perception seemed to be lower with less nourishing style and more inhibiting style used in interpersonal relationships. Besides, concerning anger; they are found to behave more aggressively and show revengeful, introverted and neglectful reactions more often.After correlational analysis, it is found that as the total points acquired on TAS increased; anxious attachment, avoidant attachment, inhibitive style, anxious behaviour, aggressive behaviour, reactions for revenge and points on introverted and neglectful reactions sub scales increased whereas scores on secure attachment, nourishing style and self-perception sub scales decreased.According to the regression analysis made, the level of education, secure attachment, anxious attachment, avoidant attachment, self-perception, nourishing relation style, and concerning anger; introverted reaction, aggressive behaviour and relaxed behaviour altogether seemed to explain 38% of the variance. The variables of level of education, secure attachment, nourishing relation style, aggressive behaviour, and relaxed behaviour are also found to be significant predictors of alexythmia on their own.These results show that there is a close relation between alexythmia and attachment, self-perception, interpersonal relation styles and anger. Taking the effects of these variables while using therapy and training programmes to work with people with alexithymia is thought to prove useful into consideration in the field of clinical psychology.
Benzer Tezler
- Karmaşık Dissosiyatif Bozukluklar ile Major Depresyon hastalarının aleksitimi, bilişsel içgörü, kişiler arası bağlanma ve intihar eğilimi açısından karşılaştırılması
A comparison between complex dissociative disorders and major depression on childhood trauma, suicidality, alexithymia, cognitive insight, and attachment styles
SERKAN İSLAM
- Yetişkin bireylerde kendilik algısı ve bağlanma stillerinin aleksitimi üzerindeki etkisi
Impact of self perception and attachment styles on alexithymia in adult individuals
ÖZGE DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NESLİM GÜVENDEĞER DOKSAT
- Dijital oyun bağımlılığının aleksitimi ve bağlanma stilleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship of digital gaming addiction with alexitimia and attachment styles
DİDEM BİRİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KIZILKURT
- Marmara Bölgesinde cinsel bağımlılığın aleksitimi ve bağlanma ile olan ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between sexual addiction, alexithymia and attachment in the Marmara Region of Turkey
MELİS ASENA YILDIZ ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ÜNÜBOL
- Ağrı bozukluğunda zihin kuramı işlevinin aleksitimi ve bağlanma biçemleri arasındaki ilişkisi
Relationship between theory of mind functions with attachment styles and alexithymia in pain disorder
HÜSEYİN ÜNÜBOL