Türkiye'de ulaştırma hizmetleri ve ulaştırma araçları üretimi sektörlerinin iki gruplu girdi-çıktı analizi
Two-group input-output analysis of Turkish transportation services and transportation equipment manufacturing sectors
- Tez No: 289604
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT ŞENESEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Ulaşım, Economics, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Çalışmada 2002 yılı için ulaştırma sektörlerinin birbirleriyle ve ekonomideki diğer sektörlerle olan ilişkisi Türkiye özelinde girdi-çıktı tabloları aracılığıyla incelenmiştir. Çalışmanın amacı Türkiye'deki ulaştırma sektörünün yapısını iki açıdan incelemektir: ulaştırma hizmeti sektörleri kümesi ile ulaştırma araçları üretimi sektörleri kümesi.Analiz girdi-çıktı çarpan analizine, iki gruplu modele dayanmaktadır. Çalışmada ulaştırma hizmeti sektörleri kümesi ve ulaştırma araçları üretimi sektörleri kümesi için ayrı ayrı olmak üzere; toplam etkiler, toplam etkilerin parçaları olan; doğrudan, dolaylı etkiler ve çapraz etkiler hesaplanmıştır. Ayıca tezde, ileri, geri bağlantı etkileri ve son olarak dışalıma bağımlılık değerleri yer almaktadır. 2002 yılı girdi-çıktı tablosunda ulaştırma hizmetleri kara ulaştırma hizmeti sektörü, suyolu ulaştırma hizmeti sektörü ve havayolu ulaştırma hizmeti sektöründen; ulaştırma araçlarının üretimi ise kara taşıtı üretimi sektörü ile diğer ulaşım araçlarının üretimi sektöründen oluşmaktadır. Bu iki ulaştırma sektörü her biri ayrı bir küme olarak ve girdi-çıktı tablosunda yer alan diğer sektörler de tek bir küme olarak incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışma, bu üç kümenin birbirleriyle olan ilişkilerinin analizine dayanmaktadır. Çalışma iki alt kısmı içermektedir. İlk kısımda, ulaştırma hizmeti sektörleri ilk kümeyi ve diğer sektörler ikinci kümeyi oluşturacaktır. İkinci kısımda ise ulaştırma araçları üretimi sektörleri ilk kümeyi, diğer sektörler ikinci kümeyi oluşturacaktır.Çalışmada ayrıca ulaştırmanın Türkiye'deki konumunu belirtmek için; ulaştırma hizmetleri kümesi ile ulaştırma araçları üretimi kümesinin her birinin toplam üretim içindeki payı, yük ve yolcu taşımacılığında ulaştırma türlerinin payları gibi bilgilere yer verilmiştir. Kara ulaştırma hizmeti sektörü ulaştırma hizmeti sektörleri kümesi içinde; kara taşıtı üretimi ise ulaştırma araçları üretimi sektörleri kümesi içinde üretim payı bakımından ilk sıradadırlar. Yük ve yolcu taşımacılığında karayolu ulaştırma hizmeti alt sektörünün toplam taşımacılık içinde %90'ı aşan bir payla lider konumda oluğu görülmüştür. Havayolu ulaştırma hizmeti sektörünün nihai talebindeki bir birimlik artış toplam ekonomide 1,929 birimlik üretim artışına neden olurken; kara ulaştırma hizmeti sektörü için aynı değer 1,599 birim olacaktır. Bu durum havayolu ulaştırma hizmeti sektörünün geriye bağ etkisinin yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Bu da hâkim rolde olan karayolu ulaştırma hizmeti alt sektörünün aslında ekonomideki üretimi çok fazla arttırmadığını göstermektedir. Kara taşıtı üretimi sektörünün geriye bağ etkisi öteki ulaştırma araçları üretimi sektörüne göre daha yüksek çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationships among transportation sectors and their relationships with other sectors of Turkey is evaluated by taking into consideration input-output tables. The purpose of this study is to consider Turkish transportation sector by two angles: the group of transportation services sectors and the group of transportation equipment manufacturing sectors.Input-output multiplier analysis is based on two-group industry model. In the study, total effects, the separated into three components; direct, indirect and cross effects are computed for the group of transportation services sector and the group of transportation equipment manufacturing sector separately. This study also includes forward and backward linkage and as a final part import dependency coefficient. In 2002 input-output table, transportation services consists of land, water and airway transportation services sectors, and transportation equipment manufacturing consists of manufacture of motor vehicle and other transportation equipment manufacturing sector. These two transportation sectors are considered as two separate groups and the other sectors in input-output table are considered as one group. The study is based on analysis of the relationship between these three groups. This study includes two subsections. In first subsection, transportation sectors are considered first group and the others are considered second group. In second subsection, transportation equipment manufacturing sectors are considered first group and the others are considered second group.In this study, unique contribution of transportation services group and transportation equipment manufacturing group to total production, and contribution of different transportation ways in freight and passenger transport are computed in order to define Turkey?s position. A land transportation service is leading in transportation services group; manufacture of motor vehicle is in the first place in transportation equipment manufacturing group as a production percentage. Subsector of highway transportation service is leader by having more than 90% share in total freight and in total passenger transport. One unit increase in final demand of air transportation service sector leads to 1.929 units increase in total economy; the equivalent value for land transportation services is 1.599 units. This situation is caused by high dependence of airway transportation service to backward linkage. That shows highway transportation service subsector which has dominant role do not increase production in the economy that much. The backward linkage effect of motor vehicles manufacturing sector is comparatively higher than that of other transportation equipment manufacturing sector.
Benzer Tezler
- Yüksek hızlı demiryolları mevcut durum, gelişme eğilimleri: Türkiye ve dünyadaki örneklerin değerlendirilmesi
High speed railways: An assessment of current status and development trends in Turkey and in some other countries
MEHMET ÇAĞRI KIZILTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. PELİN ALPKÖKİN
- Türk otomotiv sanayiinin ekonomik yapısı ve otomobil talep analizi (1980-2000)
The Economic structure of Turkish automotive industry and automobile demand analysis (1980-2000)
TAHSİN KARABULUT
- Frisch talep fonksiyonlarının hanehalkı üretim fonksiyonu yaklaşımına entegrasyonu ve Türkiye için ampirik bir uygulaması
Integration of frisch demand functions on the household production function approach and its an empirical implementation for Turkey
ŞADİYE TÜRKMEN
- Türkiye'de demiryolu sektörünün rekabete açılması ve regülasyon
Marketisation of railway sector and regulation in Turkey
MELEK ÖZ