Geri Dön

Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrenciler ve özellikleri hakkında bilgi düzeylerini artırmaya yönelik bir eğitim programının etkililiği

The effectiveness of training programme for elemantary teachers in order to enhance knowledge level about talented students and characteristics of talented students

PDF İndir

  1. Tez No: 293111
  2. Yazar: FEYZULLAH ŞAHİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TEVHİDE KARGIN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Bölümü
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 156

Özet

SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÜSTÜN YETENEKLİ ÖĞRENCİLER VE ÖZELLİKLERİ HAKKINDA BİLGİ DÜZEYLERİNİ ARTIRMAYA YÖNELİK EĞİTİM PROGRAMININ ETKİLİLİĞİŞAHİN, FeyzullahDoktora tez çalışması, Özel Eğitim Anabilim Dalı Eğitim Bilimleri Enstitüsü/AnkaraTez Danışmanı: Prof. Dr. Tevhide KARGINNisan ? 2012Ülkemizde resmi olarak kabul edilen tanıma göre üstün yetenekli birey: ?Zekâ, yaratıcılık, sanat, spor, liderlik kapasitesi veya özel akademik alanlarında akranlarına göre yüksek düzeyde performans gösteren bireydir? (MEB, 2009b).Kimlerin üstün yetenekli olduğu, üstün yetenek kriterlerinin ne olduğu, veya üstünyetenekli bireylerin nasıl belirleneceği konusunda üzerinde anlaşılan ortak bir görüş olmamakla birlikte; Üstün yeteneği açıklamaya yönelik kuramsal yaklaşımlar incelendiğinde bu kuramlardaki ortak vurgu üstün yetenekli bireyin fiziksel, zihinsel, sosyal ve kişilik özelliklerinin dağılımı, sıklığı, zamanlaması ve kompozisyonu açısından normal bireylerden farklılık gösteren bireyler olduğudur (Akarsu, 2004).Üstün yetenekli bireylerin belirlenmesinde birbirini etkileyen temel iki konu vardır. Bunlardan ilki üstün yetenekli bireyin özellikleri, bir diğeri ise olası üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesinde en önemli rolü üstlenen öğretmenlerin yeterlilik düzeyidirÜstün yetenekli birey belirlenirken, öğretmenler olası üstün yetenekli bireyleri gözlemleyerek aday gösterebilmektedir. Üstün yetenekli birey diğer bireylerden zihinsel olarak farklı özellikler sergilerler (Akarsu, 2001, 2004; Ataman, 2000, 2004; Chan, 2000; Çağlar, 2004; Çetinkaya, 2007; Davaslıgil, 2004; Endepohls-Ulpe ve Ruf, 2005; Feldhusen, 2005; Finley, 2008; Gross, 2004; Guskin, Peng ve Majd-Jabbari, 1988; Hunsaker, Finley ve Frank, 1997; Silverman, 1998; Silverman, 2011; Terman ve Oden, 1976; VanTassel-Baska, 1998a; Yakmacı-Güzel, 2002).Üstün yetenekli bireylerin akranlarından farklı özellik sergilediği diğer alanlar ise sosyal, kişilik ve fiziksel özellikleridir (Akarsu, 2001; Altun, 2010; Ataman, 2000, 2004; Bencik, 2006; Chan, 2000; Ciğerci, 2006; Çağlar, 2004; Çalıkoğlu, 2009; Çetinkaya, 2007; Davaslıgil, 2004; Durr, 1979; Enç, 2005; Endepohls-Ulpe ve Ruf, 2005; Ersoy ve Avcı, 2004; Finley, 2008; Guskin, Peng ve Majd-Jabbari, 1988; Hunsaker, Finley ve Frank, 1997; Jeltova ve Grigorenko, 2005; Mısırlı-Taşdemir ve Özbay, 2004; Silverman, 1998; Terman ve Oden, 1976; Uyanık, 2007; VanTassel-Baska, 1998a; Yakmacı-Güzel, 2002, 2004).Bireyler arasındaki farklılıkların nedenini açıklamaya yönelik ilk araştırmalar konuyu genetik aktarımla ilişkilendirmişlerdir. Bu durum güncel araştırmalarda ise genetik ve çevresel etmenlerin etkileşimi ile açıklanmaktadır (Moore, 1992, Akt.Ersoy ve Avcı, 2004). Üstün yetenekli öğrenciler bir grup olarak değerlendirildiğinde, bu öğrenciler kendi içlerinde üstünlük gösterdikleri alan ve düzey açısından farklılık gösterirler (Gross, 2004; Silverman, 1998; Van-Tassel Baska, 1998b).Üstün yetenekli bireylerin belirlenmesinde önemli bir diğer temel konu öğretmen yeterlilikleridir. Öğretmenlerin nitelikli olması eğitimde başarının en önemli etmenidir (Enç, 2005; Gökdere, 2004). Öğretmenin mesleki yeterlilikleri ve kişilik özellikleri öğrencinin akademik, bilişsel ve duyuşsal gelişimini etkilemektedir (Ford ve Troatman, 2001).Üstün yetenekli öğrencilerin sahip oldukları özellikler göz önünde bulundurulduğunda eğitiminde görev alacak öğretmenlerin diğer öğretmenlerden kişisel ve mesleki özellikleri ile bazı farklı niteliklere sahip olmaları gerekmektedir. Alan yazında, öğretmenlerin kişisel ve mesleki özelliklerini belirlemeye yönelik bir çok araştırma bulgusuna rastlanmaktadır (Chan, 2001; Dağlıoğlu ve Metin, 2004; Ford ve Trotman, 2001; Farrell, Kress ve Croft, 1989; Feldhusen, 1991, Akt.: Gökdere, 2004; Hansen ve Feldhusen, 1994; Hultgren ve Seeley, 1982, Akt: Cheung ve Hui, 2011; Karnes, Stephens ve Whorton, 2000; Rogers, 1989, 2007; Sak, 2010; VanTassel-Baska, 1998b; VanTasel-Baska ve Johnsen, 2007; Wendel ve Heiser, 1989; Whitlock ve DuCette, 1989). Öte yandan, sınıf öğretmenleri (İnan, Bayındır ve Demir, 2009; Gökdere ve Ayvacı, 2004; MEB EARGED, 2008), farklı branşlardaki öğretmenler (Gökdere, 2004; Gökdere ve Çepni, 2005; Gökdere, Küçük ve Çepni, 2003; Hemphill, 2009; Johnson, Vickers ve Price, 1995; Kıldan, 2011; Kontaş, 2009; Küçük, Gökdere ve Çepni, 2005; Robinson, 1985) ve okul öncesi yardımcı öğretmen adaylarını (Şahin, 2011) kapsayan çeşitli araştırma bulgularında öğretmenlerin üstün yetenekli öğrenciler konusunda bilgilerinin yeterli olmadığı görülmektedir.Üstün yetenekli öğrencilerin öğretmenleri (Gökdere, 2004; Gökdere ve Çepni, 2005; Gökdere, Küçük ve Çepni, 2003; Kontaş, 2009; Ward, 1991, Akt.:Sisk, 2009), farklı öğretmen grupları (Büyükcan, 2008; Kanlı ve Yağbasan, 2002; Kıldan, 2008; Kıldan ve Temel, 2008; Wade, 1985) ve okul öncesi yardımcı öğretmen adayları (Şahin, 2011) kapsayan araştırmalar sistematik olarak uygulanan atölye çalışması/seminer/hizmet içi eğitim etkinliklerinin öğretmen yeterliliklerini artırdığı belirlenmiştir.Bu araştırmanın genel amacı; genel eğitim okullarında ilköğretim birinci kademe 2, 3, 4, ve 5.inci sınıflarda görev yapan öğretmenlerin üstün yetenekli öğrencinin özelliklerine ilişkin bilgi düzeylerinin tespit edilmesi ile üstün yetenekli çocukların belirlenmesine yönelik alacakları eğitimin bilgi düzeyine etkisinin incelenmesidir.Araştırmada betimsel ve deneysel model birlikte kullanılmıştır. Öğretmenlerin üstün yetenekli çocuklar konusundaki bilgi düzeyini belirlemede betimsel model, eğitim programının etkiliğini belirmede ön test-son test kontrol gruplu deneysel desen (The randomized pretest ? posttest control group design) kullanılmıştır.Araştırmanın iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında öğretmenlerin (n=394) üstün yetenekli öğrencilerin özellikleri konusunda bilgi düzeyi belirlenmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise deney grubu belirlenerek öğretmenlerin bilgi düzeyini artırmaya yönelik bir eğitim programı uygulanmıştır.Sonuç olarak; programın uygulanmasından sonra değerlendirme yapılmıştır. Davranışsal ölçekle yapılan değerlendirmede sınıf öğretmenlerinin bilgi düzeyi öğretmenin yaşı, cinsiyeti, en son bitirdiği okul düzeyi, üstün yetenekli öğrencinin belirlenmesinde öğretmenin rolüne ilişkin görüşü, mesleki deneyimi, eğitim verdiği sınıf düzeyi, konuya ilişkin eğitim alma durumu ve konuya ilişkin yayın takip etme durumuna göre benzer olduğu belirlenmiştir.Öğretmenler sınıflarında bulunan olası üstün yetenekli bir öğrenciyi aday gösterirken en çok bilişsel özellikleri, en az ise fiziksel özellikleri göz önünde gözetmektedirler. Ayrıca, öğretmenler aday gösterirken olası üstün yetenekli öğrencileri problem çözme özellikleri, iletişim ve sosyal becerileri ile genel bilişsel özellikleri olarak isimlendirilen faktörlere göre değerlendirme eğiliminde oldukları tespit edilmiştir.Uygulanan öğretim programı sonrası deney grubunda yer alan öğretmenlerin üstün yetenekli öğrencilerin belirlenmesi konusunda bilgi düzeyi son test puanları lehinde anlamlı ve yüksek düzeyde yükseldiği (z=3.243, p

Özet (Çeviri)

THE EFFECTIVENESS OF TRAINING PROGRAMME FOR ELEMANTARY TEACHERS IN ORDER TO ENHANCE KNOWLEDGE LEVEL ABOUT TALENTED STUDENTS AND CHARACTERISTICS OF TALENTED STUDENTSŞAHİN, FeyzullahDoctoral Dissertation, Department of Special EducationAdvisor: Prof. Tevhide KARGINApril ? 2012As to officially accepted definition in our country, talented individual is:“One who highly performs in intelligent , creativity, art, sport, capacity of leadership or special academic skills among peers ”(MEB, 2009b).As well as there is not an consensus on Who is talented?, What are the standards of talented? or How can talented one identification?.When theoritical approaches for explaining talent examined, common emphasis on these theories is: talented ones physical, cognitive, social and personality ones characteristics of separation, frequency, way of timing and composition shows differences from normal individuals (Akarsu, 2004).There are two main subjects on determination of talented individuals which affects each other. First of them is features of talented individual, another one is adequacies of teachers who take the most important role on determination of potentially talented students.While talented individual is identification, teachers may nominate potentially talented individuals by observation. Talented individual shows cognitive different characteristics from another individuals (Akarsu, 2001, 2004; Ataman, 2000, 2004; Chan, 2000; Çağlar, 2004; Çetinkaya, 2007; Davaslıgil, 2004; Endepohls-Ulpe ve Ruf, 2005; Feldhusen, 2005; Finley, 2008; Gross, 2004; Guskin, Peng ve Majd-Jabbari, 1988; Hunsaker, Finley ve Frank, 1997; Silverman, 1998; Silverman, 2011; Terman ve Oden, 1976; VanTassel-Baska, 1998a; Yakmacı-Güzel, 2002).Another difference which talented individuals are showing different characteristics from peers are social, characteristic and physical features (Akarsu, 2001; Altun, 2010; Ataman, 2000, 2004; Bencik, 2006; Chan, 2000; Ciğerci, 2006; Çağlar, 2004; Çalıkoğlu, 2009; Çetinkaya, 2007; Davaslıgil, 2004; Durr, 1979; Enç, 2005; Endepohls-Ulpe ve Ruf, 2005; Ersoy ve Avcı, 2004; Finley, 2008; Guskin, Peng ve Majd-Jabbari, 1988; Hunsaker, Finley ve Frank, 1997; Jeltova ve Grigorenko, 2005; Mısırlı-Taşdemir ve Özbay, 2004; Silverman, 1998; Terman ve Oden, 1976; Uyanık, 2007; VanTassel-Baska, 1998a; Yakmacı-Güzel, 2002, 2004).The first researches for explaining the reason of differences among individuals connected the subjects with genetic transfer. In recent researches this situation is explained by interaction of genetic and environmental factors (Moore, 1992, Akt.Ersoy and Avcı, 2004). When talented evaluated as a group, these students shows differences by which performed superiority skills and level in each (Gross, 2004; Silverman, 1998; Van-Tassel Baska, 1998b).Another important subject on determination of talented individuals is adequacies of teacher. Teachers being competences is the most important factor of success on education (Enç, 2005; Gökdere, 2004). Occupational adequacies and features of teacher affects development in academic, cognitive and affective of student (Ford ve Troatman, 2001).Considering characteristics having talented students, teachers who would on education of them need to have personally and occupationally some different features from other colleagues. It have got a lot of researches that teachers need to have occupational and personal features are identified in literature (Chan, 2001; Dağlıoğlu ve Metin, 2004; Ford ve Trotman, 2001; Farrell, Kress ve Croft, 1989; Feldhusen, 1991, Akt.: Gökdere, 2004; Hansen ve Feldhusen, 1994; Hultgren ve Seeley, 1982, Akt: Cheung ve Hui, 2011; Karnes, Stephens ve Whorton, 2000; Rogers, 1989, 2007; Sak, 2010; VanTassel-Baska, 1998b; VanTasel-Baska ve Johnsen, 2007; Wendel ve Heiser, 1989; Whitlock ve DuCette, 1989). On the other hand, in various research involving the elementary teachers (İnan, Bayındır ve Demir, 2009; Gökdere ve Ayvacı, 2004; MEB EARGED, 2008), teachers from different branches (Gökdere, 2004; Gökdere ve Çepni, 2005; Gökdere, Küçük ve Çepni, 2003; Hemphill, 2009; Johnson, Vickers ve Price, 1995; Kıldan, 2011; Kontaş, 2009; Küçük, Gökdere ve Çepni, 2005; Robinson, 1985) and usher pre-school candidates (Şahin, 2011) are stated that teachers knowledge about talented students is not enough .It is determined that researches involving teachers of talented students (Gökdere, 2004; Gökdere ve Çepni, 2005; Gökdere, Küçük ve Çepni, 2003; Kontaş, 2009; Ward, 1991, Akt.:Sisk, 2009), teachers from different branches (Büyükcan, 2008; Kanlı ve Yağbasan, 2002; Kıldan, 2008; Kıldan ve Temel, 2008; Wade, 1985) and usher pre-school candidates (Şahin, 2011) applied systematically in workshop/seminar/inservise training is enhance adequacies of teacher.The main purpose of this research is general elementary schools teacher of first grade 2nd , 3rd , 4th and 5th classes knowledge level of talented students detecting and it is examinationed that ones is affected knowledge level depend on taken training programme involving identification of talented students.In research, descriptive and experimental pattern is used together. Descriptive pattern is used in determination of teachers knowledge levels about talented children, experimental design is used with randomized pretest ? posttest control group design in determination of how affective the training programme is.Research is applied in two stages. On the first stage of research, knowledge level of teachers (n=394) about talented students characteristics are determined. On the second stage of research, by choosing experimental group a training programme for enhancing the teachers knowledge level is applied.As a result, after training programme is applied, than it is assessed. In consideration of behavioral scale measurement, knowledge level of class teachers is same level considering on teachers age, sex, status of last graduate, view in teachers role for determination of talented student, occupational experience, level of teaching, educating about subject and following media situation about subject.While teachers are nominating a potential talented student in their classes, they consider mostly their mental characteristics, but physical at the very least. Furthermore, by teachers nominating potential talented students, it is aptiduted that they are bordering on evaluating, according to students` problem solving features, communication and social skills general mental characteristics by factors named.It is determination that experimental group teachers` knowledge level about talented children identification has enhanced on significantly and highly-level size (z=3.243, p

Benzer Tezler

  1. Tez No

    407026

    Sınıf öğretmenlerinin üstün yetenekli öğrenciler hakkındaki farkındalık düzeyleri

    Awareness levels of primary school teachers about gifted students

    VOLKAN SÜRMELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ALİSİNANOĞLU

  2. Tez No

    823376

    Resim alanında üstün yetenekli olan öğrencilerin sanatsal gelişimlerinde aile faktörünün incelenmesi

    Examining the family factor in the artistic development of giftedstudents in painting

    KADRİYE EPİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÜKRAN BULUT

  3. Tez No

    162663

    İlköğretim öğrencileri arasında özel resim yeteneği olanların tesbit edilip yönlendirilmesine yönelik bir araştırma

    A study on determinig and guding the ones who have special talent on drawing among primary school students

    TANER SARIÇAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. YÜKSEL USLAY

  4. Tez No

    608972

    Matematikte yetenekli öğrencilerin aparatlı matematik problemlerine yaklaşımları

    Mathematically talented students' approaches to mathematics problems with apparatus

    FATMA ARIKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIKHAN UĞUREL

  5. Tez No

    752619

    Sosyal bilgiler öğretmenlerine uygulanan farklılaştırma eğitiminin öğretmenlerin ve özel yetenekli öğrencilerin becerileri üzerine etkilerinin incelenmesi

    Examining the effects of differentiatied training applied to social studies teachers on the teachers' and talented students' skill

    BARIŞ DOĞRUKÖK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KURNAZ

Geri Dön