Divanü Lugati't Türk'te /t-/ sesiyle başlayan kelimelerin Özbek Türkçesindeki durumu
Position of the words begening with /t-/ sound in Divanu Lugati't-Turk to Uzbek Language
- Tez No: 294433
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Divanü Lugati't-Türk, Karahanlı Türkçesi, Özbek Türkçesi, söz varlığı, temel kelimeler, ileri öge, Divanü Lugati?t-Türk, Karahan Turkish, Uzbek Turkish, vocabulary, basic words, and forward element
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 373
Özet
Bu çalışmada, Divanü Lugati't-Türk'teki / t-/ sesiyle başlayan kelimeler Özbek Tilining İzahli Lugati'nde aranmış ve elde edilen ortak kelimeler şekil, yapı, anlam ve nitelik bakımından incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Divanü Lugati't-Türk ile Özbek Tilining İzahli Lugati karşılaştırılarak, 11. yy. Türkçesi söz varlığından, çalışmanın sınırları içerisinde, ne kadarının 20. yy.a ulaştığını belirlemek; böylece Özbekçede yer alan kalıcılığı yüksek kelimeleri ve Türkçenin söz varlığının aydınlatılması çalışmalarına katkıda bulunmaktır.Giriş bölümünde tezin amacı, kapsamı, yöntemi, eser tanıtımı ile kullanılan malzeme hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmanın asıl kısmını oluşturan bölümler, Divanü Lugati't-Türk'te /t-/ ile başlayan kelimelerin Özbek Tilining İzahli Lugati'ndeki karşılıkları; bunun yanı sıra tam karşılığını bulamadığımız ancak kök ya da türevlerini belirlediğimiz kelimeleri ve ortak olmayan kelimeleri kapsamaktadır.Değerlendirme ve sonuç bölümünde ise, Divanü Lugati't-Türk ile Sir Gerhard CLAUSON' un An Etymologycal Dictionary of Pre-thirteenthy Century Turkish (Oxford, 1972) adlı etimoloji sözlüğü ve Robert DANKOFF - James KELLY' nin Mahm?d el-K?şgar?, Türk Şiveleri Lügatı (D?v?nü Lug?ti't-Türk) (Doğu Dilleri ve Edebiyatlarının Kaynakları 7, III. cilt, 1985) adlı İngilizce eserlerinde madde başı /t-/ ile başlayan kelimelerin Özbek Tilining İzahli Lugati'ndeki durumları sayısal verilerle ortaya konulmuş, incelenen kelimelerin birbirleriyle ilişkileri değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, tablolarla beraber yorumlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this, the words beginning with / t-/ sound has been researched in Divanü Lugati?t-Türk and also in Explained Uzbek Language Dictionary and availed common words have been examined according to shape, structure, meaning and qualification. The objective of the study is to determine how much Turkish words reached to 20th century from 11th century Turkish vocabulary through comparing Divanü Lugati?t-Türk and Explained Uzbek Language Dictionary within limitations of the study; so to make contributions the studies about the high sustainability words in Uzbek language and Turkish language vocabulary.At the introduction section, data about objective, cover, method of thesis, work introduction and used materials has been given.The main sections of the study are as follows, means of words that are beginning with /t-/ sound in Divanü Lugati?t-Türk in Explained Uzbek Language Dictionary; beside this it covers the words of which exact means are not found but we determined their root and derivations and non-common words.At the evaluation and consequence section, the words that are beginning with /t-/ sound in Divanü Lugati?t-Türk and etymology dictionary of Sir Gerhard CLAUSON under title of An Etymological Dictionary of Pre-thirteenth Century Turkish (Oxford, 1972) and Mahm?d el-K?şgar? work of Robert DANKOFF - James KELLY, Turkish Dialects Dictionary (D?v?nü Lug?ti?t-Türk) (East Languages and Literature Resources 7, III. volume, 1985) and their situation at Explained Uzbek Language Dictionary has been set forth through numerical data; the relation of examined words with each other has been evaluated. Availed data has been commented together with tables.
Benzer Tezler
- Divanü Lügati't Türk'te /b/ sesiyle başlayan sözcüklerin Özbek Türkçesindeki görünümleri
Başlık çevirisi yok
MERVE EMİROĞLU ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TAN
- Divanü Lügati't-Türk'te 't' sesi ile başlayan kelimelerin derleme sözlüğüne yansımaları
Reflections of the words begening in 't' sound in Divanü Lügati't-Türk to the derleme sözlüğü
EVRİM TOPAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. DENİZ ABİK
- Divânü Lûgati't-Türk'te /t-/ sesi ile başlayan sözcüklerin yeni Uygur Türkçesine yansımaları
Reflections of the words begining /t-/ sound in Divânü Lûgati't-Türk in which the words showen in new Uygur Turkish
MEHMET KÖYYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DilbilimÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ABİK
- Dîvânu Lugâti't-Türk'te geçiş dönemleri: Doğum-evlenme-ölüm
Transition periods in Dîvânu Lugâti't-Türk: Birth-marriage-death
DÜRİYE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN GÖNEN
- Divanü Lugati't-Türk'te fiil yapımı
Verb formation in Divanu Lugati't-Turk
DİLEK HERKMEN
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA