Geri Dön

Divanü Lugati't Türk'te /t-/ sesiyle başlayan kelimelerin Özbek Türkçesindeki durumu

Position of the words begening with /t-/ sound in Divanu Lugati't-Turk to Uzbek Language

  1. Tez No: 294433
  2. Yazar: MEDİHA SİNOP
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Divanü Lugati't-Türk, Karahanlı Türkçesi, Özbek Türkçesi, söz varlığı, temel kelimeler, ileri öge, Divanü Lugati?t-Türk, Karahan Turkish, Uzbek Turkish, vocabulary, basic words, and forward element
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 373

Özet

Bu çalışmada, Divanü Lugati't-Türk'teki / t-/ sesiyle başlayan kelimeler Özbek Tilining İzahli Lugati'nde aranmış ve elde edilen ortak kelimeler şekil, yapı, anlam ve nitelik bakımından incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Divanü Lugati't-Türk ile Özbek Tilining İzahli Lugati karşılaştırılarak, 11. yy. Türkçesi söz varlığından, çalışmanın sınırları içerisinde, ne kadarının 20. yy.a ulaştığını belirlemek; böylece Özbekçede yer alan kalıcılığı yüksek kelimeleri ve Türkçenin söz varlığının aydınlatılması çalışmalarına katkıda bulunmaktır.Giriş bölümünde tezin amacı, kapsamı, yöntemi, eser tanıtımı ile kullanılan malzeme hakkında bilgi verilmiştir.Çalışmanın asıl kısmını oluşturan bölümler, Divanü Lugati't-Türk'te /t-/ ile başlayan kelimelerin Özbek Tilining İzahli Lugati'ndeki karşılıkları; bunun yanı sıra tam karşılığını bulamadığımız ancak kök ya da türevlerini belirlediğimiz kelimeleri ve ortak olmayan kelimeleri kapsamaktadır.Değerlendirme ve sonuç bölümünde ise, Divanü Lugati't-Türk ile Sir Gerhard CLAUSON' un An Etymologycal Dictionary of Pre-thirteenthy Century Turkish (Oxford, 1972) adlı etimoloji sözlüğü ve Robert DANKOFF - James KELLY' nin Mahm?d el-K?şgar?, Türk Şiveleri Lügatı (D?v?nü Lug?ti't-Türk) (Doğu Dilleri ve Edebiyatlarının Kaynakları 7, III. cilt, 1985) adlı İngilizce eserlerinde madde başı /t-/ ile başlayan kelimelerin Özbek Tilining İzahli Lugati'ndeki durumları sayısal verilerle ortaya konulmuş, incelenen kelimelerin birbirleriyle ilişkileri değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, tablolarla beraber yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

In this, the words beginning with / t-/ sound has been researched in Divanü Lugati?t-Türk and also in Explained Uzbek Language Dictionary and availed common words have been examined according to shape, structure, meaning and qualification. The objective of the study is to determine how much Turkish words reached to 20th century from 11th century Turkish vocabulary through comparing Divanü Lugati?t-Türk and Explained Uzbek Language Dictionary within limitations of the study; so to make contributions the studies about the high sustainability words in Uzbek language and Turkish language vocabulary.At the introduction section, data about objective, cover, method of thesis, work introduction and used materials has been given.The main sections of the study are as follows, means of words that are beginning with /t-/ sound in Divanü Lugati?t-Türk in Explained Uzbek Language Dictionary; beside this it covers the words of which exact means are not found but we determined their root and derivations and non-common words.At the evaluation and consequence section, the words that are beginning with /t-/ sound in Divanü Lugati?t-Türk and etymology dictionary of Sir Gerhard CLAUSON under title of An Etymological Dictionary of Pre-thirteenth Century Turkish (Oxford, 1972) and Mahm?d el-K?şgar? work of Robert DANKOFF - James KELLY, Turkish Dialects Dictionary (D?v?nü Lug?ti?t-Türk) (East Languages and Literature Resources 7, III. volume, 1985) and their situation at Explained Uzbek Language Dictionary has been set forth through numerical data; the relation of examined words with each other has been evaluated. Availed data has been commented together with tables.

Benzer Tezler

  1. Divanü Lügati't Türk'te /b/ sesiyle başlayan sözcüklerin Özbek Türkçesindeki görünümleri

    Başlık çevirisi yok

    MERVE EMİROĞLU ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimMersin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ TAN

  2. Divanü Lügati't-Türk'te 't' sesi ile başlayan kelimelerin derleme sözlüğüne yansımaları

    Reflections of the words begening in 't' sound in Divanü Lügati't-Türk to the derleme sözlüğü

    EVRİM TOPAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. A. DENİZ ABİK

  3. Divânü Lûgati't-Türk'te /t-/ sesi ile başlayan sözcüklerin yeni Uygur Türkçesine yansımaları

    Reflections of the words begining /t-/ sound in Divânü Lûgati't-Türk in which the words showen in new Uygur Turkish

    MEHMET KÖYYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    DilbilimÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZ ABİK

  4. Dîvânu Lugâti't-Türk'te geçiş dönemleri: Doğum-evlenme-ölüm

    Transition periods in Dîvânu Lugâti't-Türk: Birth-marriage-death

    DÜRİYE ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİNAN GÖNEN

  5. Divanü Lugati't-Türk'te fiil yapımı

    Verb formation in Divanu Lugati't-Turk

    DİLEK HERKMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA