Türkçe Sözlük'ün A, B, C maddelerindeki fiillerin Eski Anadolu Türkçesindeki görünümleri
Old Anatolian Turkish perspectives of the verbs in the A, B, C items of Turkish Dictionary
- Tez No: 294434
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu çalışmada, Türkçe Sözlük'teki fiillerin Eski Anadolu Türkçesindeki görünümleri üzerinde durulmuştur. Ancak çalışma zamanının sınırları göz önünde bulundurularak Türkçe Sözlük'te yer alan fiillerden yalnızca A, B ve C maddeleri incelemeye alınmıştır. Bu fiiller basit, türemiş ve kökeni belirlenemeyen veya köken bilgisi konusunda tereddütlerin bulunduğu fiiller olmak üzere üç bölümde değerlendirilmiştir. Çalışmamızdaki temel amaç, Türkçe Sözlük'teki fiillerin Eski Anadolu Türkçesinde var olup olmadığının, varsa hangi biçim ve anlamda olduğunun belirlenmesidir.Tezin giriş bölümünde, ilk olarak, çalışma hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca çalışma Eski Anadolu Türkçesini temel aldığı için bu bölümde, Eski Anadolu Türkçesi üzerine genel bilgiler verilmiş ve çalışmanın sınırları içerisindeki fiillerle ilgili olması bakımından, Eski Anadolu Türkçesinden Türkiye Türkçesine bazı ses bilgisi özellikleri üzerinde durulmuştur.Çalışmada Türkiye Türkçesi genel söz varlığını göstermek amacıyla Türkçe Sözlük, Eski Anadolu Türkçesinin genel söz varlığını gösterebilmek amacıyla da Tarama Sözlüğü temel alınmıştır. Türkçenin köklü bir dil olması, tarihsel sözlükçülüğü önemli kılmaktadır. Bu bakımdan Tarama Sözlüğü tarihsel sözlükçülük alanında yeterli bir çalışma olmasa da, oldukça önemli sayılmaktadır. Çalışmayla tarihsel sözlüğümüze bir katkı sağlanması ve Tarama Sözlüğü'nün kimi bilgilerinin daha eleştirel bir gözle değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Tezin inceleme bölümünde, fiiller basit, türemiş ve köken belirlenemeyen veya köken bilgisi konusunda tereddütlerin bulunduğu fiiller olmak üzere 3 bölümde incelenmiştir. Basit ve türemiş yapılı fiiller, hem Türkçe Sözlük hem de Tarama Sözlüğü'nde bulunma durumlarına bağlı olarak benzer ya da farklı anlam ve biçimlerde değerlendirilmiştir. Ayrıca bu fiiller, yalnızca Türkçe Sözlük ya da yalnızca Tarama Sözlüğü'nde bulunma durumlarına göre de incelenmiştir. Köken bilgisi belirlenemeyen veya köken bilgisi konusunda tereddütlerin bulunduğu fiiller ise, bazı köken bilgisi çalışmaları incelenerek okuyucuların dikkatine sunulmuş ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.Sonuç bölümünde ise, Türkçe Sözlük ve Tarama Sözlüğü'nde anlam ve biçim bakımından belirlenen fiillerin dökümü yapılmış ve bu fiiller ile ilgili sayısal veriler göz önüne sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, Old Anatolian Turkish perspectives of the verbs in Turkish Dictionary are emphasized. However, only A, B and C items are examined considering the limitations of the study period. These verbs are evaluated in three divisions which are identified as basic, denominative and verbs which have origins that are not identified nor have discrepancies about their origins. The main purpose of our study is to determine the verbs in Turkish Dictionary whether are present in the Old Anatolian Turkish, if any, to determine which forms or meanings they have.In the introduction chapter of the thesis, information about the study is given initially. Since this study is based on the Old Anatolian Turkish, general information about Old Anatolian Turkish are given in this chapter and besides, some phonetic characteristics from Old Anatolian Turkish to Turkey Turkish are particularly emphasized regarding to being associated to the verbs in the study field.Turkish Dictionary has been selected as baseline so as to show the general word presence of Turkey Turkish, as well as in order to show the general word presence of Old Anatolian Turkish, Screening Turkish Dictionary has been selected as baseline. Since Turkish is a rooted language, it renders the historical lexicography important. Screening Turkish Dictionary is considered to be very significant although there is not any sufficient trial. It is intended to make a contribution to our historical dictionary and to evaluate some Screening Dictionary data from a different point of view with this study.In the examination chapter of the thesis, the verbs are in three divisions which are identified as basic, denominative and verbs which have origins that are not identified nor have discrepancies about their origins. Basic and dominative verbs are evaluated based on their similar or different meanings and forms according to being included both in Turkish Dictionary and Screening Dictionary. Besides, these verbs are examined according to their states to be included solely in Turkish Dictionary or solely in Screening Dictionary. Verbs which have either origins that could have not been identified or have discrepancies about their origins are presented to readers? concern by examining some origin data studies and are attempted to be evaluated.In the conclusion chapter of the thesis, a documentation about the verbs which are identified regarding to their meanings and forms in Turkish Dictionary and Screening Dictionary and nominal data associated with these verbs are presented.
Benzer Tezler
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
- Türkçe'nin anadili ve yabancı dil olarak öğretimi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
SAMİ BALCI
- Ambiguïtés linguistiques en langue Françaıse et Turque
Fransizca'da ve Türkçe'de anlam bozukluğu
SAIDA AZYZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2021
DilbilimFırat ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALİM AYDIN
- Osmanlı tıbbında ilk bahname örneği; Musa B. Mesud'un bahname tercümesi ve modern üroloji açısından değerlendirilmesi
The first instance of a 'Bāhnāme' in Ottoman medicine: The bāhnāme translation of Musa B. Mesud and its assessment in light of modern urology
MUHAMMET İHSAN KARAMAN
Doktora
Türkçe
2019
Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ERTİN
- Şâtıbî'nin bid'at anlayışı
Shatibi's understanding of bid'at
SÜLEYMAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukBatman ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEDRİ ASLAN