Geri Dön

Göz kapağı hastalıklarının ortaçağ islam dönemi eser ve tercümelerindeki yeri

Eyelid disorders in translated and original medical books, written in medieval islamic medicine era

  1. Tez No: 297200
  2. Yazar: HASAN BASRİ ÇAKMAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NÜKET ÖRNEK BÜKEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 183

Özet

Ortaçağ İslam tıbbında oftalmoloji biliminin oluşmasında, diğer dillerden Arapça'ya yapılmış olan tercüme eserlerin rolünü ve erken dönem tercüme eserlerin sonraki dönemlerde yazılmış olan tıp kitapları üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla yapılan bu çalışmada İslam tıbbında oftalmoloji biliminin MS IX. ve XIII. yüzyıllar arasındaki gelişimi incelenmiştir. Konu edilen dönemde yazılmış olan, göz hastalıkları ile ilgili konular içeren tıp kitaplarından, erken tercüme döneminde yazılmış olan dört tıp kitabı ile sonraki dönemlerde yazılmış olan yedi tıp kitabı çalışma kapsamına alınmıştır. Bu kitaplarda göz kapağı ile ilgili bölümlerde yazılmış olan tıbbî bilgiler anatomik kavramlar, hastalıkların tanısı ve sınıflandırılması, hastalıkların oluşum nedeni ve patofizyolojisi, önerilen tıbbî ve cerrahi tedaviler yönlerinden birbirleri ile karşılaştırılmıştır. Bu incelemelerin sonunda tıbbî kavramların Arapça karşılıklarının erken tercüme döneminde oluştuğu ve tıbbî isimlendirmelerin değişmeden bu dönem sonuna kadar devam ettiği görülmüştür. Ayrıca hastalık süreçlerinin anlaşılmasında temel bilgisel zemini oluşturan, galenik anatomi bilgisi ile dört hümor teorisi üzerine kurulu patofizyoloji bu dönem boyunca ciddi bir değişim göstermemektedir. Öte yandan tanımlanan göz kapağı hastalıklarının sayısında ve bu hastalıkların tedavisinde kullanılan gerek tıbbî gerekse cerrahi tedavilerde hızlı bir değişim ve farklılaşma yaşandığı izlenilmektedir. Ortaçağ İslam tıbbında erken tercüme döneminde oluşturulan teorik düşünce kalıplarının sınırlayıcı etkisi, pratik uygulamalardaki değişime rağmen, yüzyıllar boyunca ciddi bir meydan okuma ile karşılaşmadan devam etmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, it is aimed to investigate effects of books which were written in early period and containing medical knowledge translated from other foreign languages to Arabic, on the books written in a later phase. Development of ophthalmology in Islamic medicine was studied in period spans from 9th centruy to 13rd century. Eleven medical books, all containing chapters on ophthalmology were taken into the study and four of these were written in early translation period and seven of these were written in later times. These books were compared to each other with regard to anatomical concepts, diagnosis and classification of diseases, pathophysiology, medical and surgical treatments. This study proves that Arabic medical nomenculature was formed in the early translation period and this nomenculature stayed almost the same until the end of the investigated time period. In addition, both anatomic concepts based on galenic anatomy and patophysiology relied on four humuor theory did not change much. On the other hand, there was a fast development and evolution in number of diagnosed eyelid disorders, in medical and surgical therapies. However, limiting effects of thinking processes, formed in the early translation period, has survived without facing a serious challange in spite of the changes in medical practice.

Benzer Tezler

  1. Oküler dandrufflu hastalarda Demodex folliculorum ve D. brevis (Acari: Demodicidae) yaygınlığı ve yoğunluğu

    The prevalence and intensity of Demodex folliculorum and D. brevis (Acari: Demodicidae) in patients with Ocular dandruff

    YASİN SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    BiyolojiErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH DOĞAN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ZEYTUN

  2. Tavşan gözlerinde kapak, konjonktiva ve skleral kesi modelinde Ankaferd Kan Durdurucu'nun kanama süresi ve yara iyileşmesi üzerine etkisinin araştırılması

    Cover rabbit eyes, conjunctival and scleral incision bleeding time model and Ankaferd Blood Durdurucu'nun investigate the effect on wound healing

    ZEYNEL ARSLANYILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Göz HastalıklarıFatih Üniversitesi

    Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YÜKSEL TOTAN

  3. İzmit ve çevresinde ruminantlarda görülen göz hastalıklarının insidansı

    Incidence of eye diseases in the ruminants of İzmit and its around

    ELİF GÖKÇE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Veteriner HekimliğiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Cerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA GENÇCELEP

  4. Tiroide bağlı göz hastalığı nedeniyle orbita dekompresyonu yapılan hastaların cerrahi öncesi ve sonrası bulgularının retrospektif olarak incelenmesi

    Retrospective investigation of the preoperative and postoperative findings of patients who were orbital decompression due to thyroid related eye disease

    ANIL KAYA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Göz HastalıklarıNamık Kemal Üniversitesi

    Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TANSU GÖNEN

  5. Siirt ve yöresindeki koyun ve keçilerde görülen göz hastalıklarının prevalansı

    Prevalance of eye diseases in the sheep and goats in Siirt and its region

    RECEP IŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Veteriner HekimliğiFırat Üniversitesi

    Cerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ SAİD DURMUŞ