Alevi müzik uyanışı bağlamında İzmir Yamanlar Alevi göçmenlerinin müzik pratikleri
Musical practices of the Izmir Yamanlar Alevi immigrants in the context of the Alevi musical revival
- Tez No: 298198
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN EROL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Bu çalışmada, İzmir'in Yamanlar Mahallesi'nde yaşayan Orta ve Doğu Anadolu Alevi göçmenlerinin ritüel içi -ritüel dışı müzik pratikleri, `Alevi müzik uyanışı' bağlamında ele alınmıştır. İzmir'in Yamanlar Mahallesi'ne göç eden Alevi topluluğu, 1993 yılında `Hacı Bektaşi Veli Kültür ve Dayanışma Derneği Karşıyaka Şubesi'nde örgütlendi. İçinde cemevini de bulunduran bu dernek 2009' da `Alevi Kültür Dernekleri Karşıyaka Şubesi (Yamanlar Cemevi)' olarak isim değiştirdi. Bu çalışma bir yıl süren alan araştırması, gözlem ve görüşmelere dayanmaktadır. Farklı etnik topluluklardan oluşan Aleviler, Ortodoks Müslümanlardan oldukça farklı ibadetlere sahip heteredoks Müslümanlardır. Bu dinsel açıdan farklı olan topluluk, Hz. Muhammed'in kuzeni ve damadı olan Hz. Ali'ye gönülden bağlıdır. Alevilerin sosyal ve dinsel lideri olan dede, içinde müzik ve dansın (semah) önemli işlev gördüğü, cem ritüelini yönetir.Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Aleviliğin tarihsel gelişimi, Alevi inanç ve kültürü, toplumsal kurumları ve Türkiye'de Alevi uyanışı ele alınmıştır. İkinci bölümde, Alevi kültürel kimliği ve belleği, Alevi müzik uyanışının bileşenleri ile ilişkilendirilmiştir. Üçüncü bölüm ise ilk iki bölümün kazanımlarından hareketle, bu çalışmaya seçilen vaka incelemesi çerçevesinde, cem içi - cem dışı müzik pratiklerinin tanımlanmasını ve değerlendirilmesini içermektedir. `Müzik uyanışı' (music revival), yok olmakta olduğuna ya da tamamen geçmişe ait olduğu düşünülen bir müzik geleneğinin yeniden gündeme gelmesidir. 1980'lerin sonundan itibaren, gerek endüstrileşmenin, gerekse Türkiye'nin siyasi koşullarındaki değişimin etkisiyle Alevi müzik uyanışı ortaya çıkmaya başlamıştır. Dolayısıyla, Alevi müzik uyanışından, İzmir Yamanlardaki Alevi göçmenlerinin cem içi ve cem dışı müzik pratikleri de etkilenmiştir; Alevi müzik uyanışçılarının gündeme getirdiği dağar, bağlamada kullanılan şelpe, çarpma, vb. gibi popüler teknikler ve amplifikatör, mikrofon vb. gibi yeni müzik teknolojileri bölgedeki cem içi ve cem dışı müzik pratiklerinde halen uygulanmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study explores the ritual and non ritual musical practices of Alevi immigrants who migrated from the Central and Eastern Anatolia to Yamanlar District, Izmir in the context of `Alevi music revival?. Yamanlar Alevis organised themselves at `Hacı Bektaşi Veli Kültür ve Dayanışma Derneği Karşıyaka Şubesi? ( a religious association) in 1993. This association?s name was changed as `Alevi Kültür Dernekleri Karşıyaka Şubesi (Yamanlar Cemevi)? (it has its own `cemevi?) in 2009. This study has endured researches, observations and interviews for one year. Alevis who consist of different ethnic communities are heteredoks Muslims whose worship is comparatively different from Ortodoks Muslims. This religiously marginalized social group loves imam Ali willingly who is the prophet Muhammed?s cousin and son-in-law. Alevis? social and religious leader is called dede manages cem ritual in which music and dance (semah) play an important role This study consists of three parts. In the first part, historical background, faith, culture, social organizations and revival of Alevis were considered. Secondly, cultural identity, memories and music revival?s components of Alevis were associated. Finally, the third part covers defining and evalutaing the ritual and non ritual musical practices starting with achievements of first two parts working under the selected case study Music revival can be defined as to be on the agenda (today) of a music tradition which is thought that this tradition is becoming lost or definitely lost in the history. After end of 1980?s, either industralization or changes in Turkish political life affected Alevis and so Alevi music revival was born. Accordingly, Yamanlar Alevis? ritual and non ritual musical practices have also been affected by Alevi music revival. Popular repertoire, new bağlama (Turkish folk string instrument) techniques such as şelpe, çekme etc. and new music technologies such as amplifier, microphone etc.(which have been popularized by Alevi music revivalists) are still being performed in Yamanlar Alevis? ritual and non ritual practices today.
Benzer Tezler
- Alevi müzik uyanışı bağlamında İzmir Limontepe Alevi göçmenlerinin 'müzik pratikleri'
'Musical practices' of the İzmir Limontepe Alevi immigrants in the context of the Alevi musical revival
BANU MUSTAN DÖNMEZ
- Bir kimlik göstergesi olarak Alevi müziği ve popülerleşmesi
Alevi music and popularization as an indicator of identity
ÇAĞDAŞ DEMİRCİ
- Alevi geleneğinde ölüm inanışları bağlamında müziğin önemi ve işlevi: Tunceli örneği
The importance and function of music in the context of death beliefs in the alevi faith: Sample of Tunceli
ERKAN MENGÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Bursa Uludağ ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. AHMED TOHUMCU
- Alevi müzik uyanışının eğitim bileşeni: Şahkulu Dergahı ve Erdal Erzincan Müzik Merkezi
Pedagogical component of Alevi music revival: Sahkulu Convent and Erdal Erzincan Music Center
ALİ KELEŞ
- Alevi uyanışı bağlamında âşıklık geleneği ve bir uyanış önderi: Ozan Rehberî
The minstrelsy tradition and a revival leader: Ozan Rehberî in the context of Alevi revival
UĞUR DOĞAN