Geri Dön

Alevi örgütlenmelerinin çok boyutlu niteliğinin müzik ve semah pratiklerine yansıması: Ankara örneği

The multifaceted nature of Alevi organizations and its reflection on music and semah practices: A case study of Ankara

  1. Tez No: 857437
  2. Yazar: PINAR ZEREN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN EROL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 143

Özet

Bu çalışma, Ankara'da bulunan Alevi örgütlülükleri; Pir Sultan Abdal Kültür Derneği, Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı ve Cem Vakfı'nın Alevilik algıları, örgütlenme biçimleri ve bu örgütlenme biçiminin cem ritüeli içinde müzik ve semah pratiklerine yansıması bağlamında ele alınmıştır. Bu çalışma; masabaşı çalışması, alan araştırması, gözlem ve görüşmelere dayanarak hazırlanmıştır ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; Alevi inanç ve kültürü, ikinci bölümde; Alevi uyanışı ve Alevi örgütlenmeleri, üçüncü bölümde ise; Alevilerin üç örgütlenme tipi ve örgütlenme niteliklerinin müzik ve semah pratiklerine yansıması incelenmiştir. Alevilik, sinkretik ve heterodoks yapısıyla, özgün inanç ve ibadet pratikleri olan bir kültürdür. Aleviler farklı etnik kökene mensup olabilirler ve çok uzun yıllar kırsalda kapalı toplumlar olarak yaşamışlardır. Yüzyıllarca merkezi otoriteden uzak, kapalı toplumlar olarak yaşayan Aleviler, toplumsal ve sosyal düzeni dedelik, musahiplik, dar ve düşkünlük gibi toplumsal kurumlar aracılığıyla sağlamışlardır. Toplumsal olayların konuşulduğu, ibadetin gerçekleştiği ortam, cem adını verdikleri toplantılar olarak karşımıza çıkmaktadır. 1950'li yıllara gelindiğinde, sanayileşmeyle birlikte şehirde artan iş olanakları, kırsal ve şehir arasında ulaşım sağlanması, teknolojik gelişmeler, kırsaldan kente göç hareketlerini arttırmıştır. Bu süreçte, kentleşmeye başlayan Aleviler, yeni bir toplumsal düzenle karşılaşmış, günlük yaşam ve ibadet pratiklerini yeniden yorumlamak durumunda kalmışlardır. Kentleşmeyle birlikte merkezi görünürlükleri artan Aleviler, Alevi-Sünni kutuplaşmasının bir sonucu olarak, kent ortamında çeşitli baskılar ve sonucu ölümlerle biten şiddet olaylarıyla yüz yüze gelmişlerdir. Hem yeni bir toplumsal düzene uyum sağlamaya çalışmaları hem karşılaştıkları şiddet olayları hem de Alevi inancının tanınması ve hakların kazanılması gibi olgular, Alevi kolektivitesi için örgütlenmeyi kaçınılmaz kılmıştır. Kent ortamında Alevi geleneğinin taşıyıcısı konumunda olan örgütlenmeler, farklı Alevilik perspektifleriyle birbirlerinden ayrılmaktadırlar. Bu çalışmada, farklı Alevilik perspektifine sahip dernek ve vakıfların, örgütsel niteliklerinin müzik ve semah pratiklerine yansıması incelenecektir.

Özet (Çeviri)

This study examines the Alevi organizations in Ankara; Pir Sultan Abdal Cultural Association, Hacı Bektaş Veli Anatolian Cultural Foundation and Cem Foundation in the context of their perceptions of Alevism, their organizational forms and the reflection of this organizational forms on music and semah practices within the cem ritual. This study is based on desk research, field research, observations and interviews and consists of three parts. In the first part; Alevi belief and culture, in the second part; Alevi awakening and Alevi organizations, and in the third part; three types of Alevi organizations and the reflection of their organizational qualities on music and semah practices are examined. Alevism is a syncretic and heterodox culture with unique belief and worship practices. Alevis may belong to different ethnic backgrounds and have historically lived as closed rural communities for many years. Living for centuries as closed communities detached from central authority, Alevis established social and societal order through communal institutions such as dedelik (spiritual leadership), musahiplik (spiritual brotherhood), dar (communal judgment assembly), and düşkünlük (excommunication/ ostracize). The gatherings where social events are discussed and worship takes place are known as cem meetings. By the 1950s, with industrialization, increased job opportunities in the city, improved transportation between rural and urban areas, and technological advancements, rural-to-urban migration among Alevis escalated. With urbanization, Alevis encountered a new social order and had to reinterpret their daily life and worship practices. As a result of the Alevi-Sunni polarization, Alevis, whose central visibility increased with urbanization, faced various pressures and violent incidents that ended in deaths. The necessity to adapt to a new societal order, the violence they encountered, and the recognition of Alevi beliefs and the attainment of rights made organizational efforts inevitable for the Alevi community. The organizations that carry the Alevi tradition in urban settings diverge from each other with different Alevi perspectives. In this study, the reflection of the organizational characteristics of associations and foundations with different Alevi perspectives on music and sema practices will be examined.

Benzer Tezler

  1. Kentleşme sürecinde Alevilikte değişim dinamikleri bağlamındaCemevlerinde geleneksel Aleviliğin temsili: Aydın örneği

    Change in Alevism in the process of urbanisation in the context of dynamics representation of traditional Alevi in Cemevis: The case of Aydın

    ADNAN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SosyolojiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAYHAN DELİBAŞ

  2. Geleneksel Alevi sosyal örgütlenmesi Sivas Kangal Türkmen Alevileri örneği

    Tradi̇ti̇onal alavi soci̇al organi̇sati̇on: Sample of Turkoman Alavi i̇n Kangal, Si̇vas

    HASAN COŞKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRİ ERTEN

  3. İnanç temeline dayalı sivil toplum kuruluşlarının halk eğitimindeki yeri ve önemi (Pir Sultan Abdal Kültür Derneği ve Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı örneği)

    The Importance and significance of public education in the civil society organizations that are established on the basic principle of belief: Sample on Pir Sultan Abdal Culture Association and Hacı Bektaş Veli Anatolian Culture waqf

    SEMRA AKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET DUMAN

  4. Ardahan / Damal bölgesinde Gözükızıl ocağı üzerine nitel bir araştırma

    A qualified research on Gözükizil ocağı in Ardahan/Damal region

    CANSU AKYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Halk Bilimi (Folklor)Gazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDAL AKSOY

  5. Bir toplumsal organizasyon olarak aşiretlerin modern zamanlarda çeşitlenen işlevleri: Koçgiri aşiretleri örneği

    Diversifying functions of tribes as social organizations in modern times: The case of Koçgiri tribes

    GÜLTEKİN UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRÜ ASLAN