Ankara koşullarında yerli ve hibrit çerezlik ayçiçeği (Helianthus annuus L.) genotiplerinde farklı sıra üzeri aralığı ve azot dozlarının verim ve verim ögelerine etkisi
The effect of different intra-row spacing and nitrogen levels on yield and yield components of native and hybrid confectionery sunflower (Helianthus annuus L.) in Ankara conditions
- Tez No: 299704
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZER KOLSARICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu araştırma, Türkiye'nin farklı bölgelerinde yetiştirilen iki farklı çerezlik ayçiçeği genotipine Ankara koşullarında uygulanan farklı sıra üzeri aralık ve farklı dozlardaki azotun verim ve verim ögeleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Denemeler, 2007 ve 2008 yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada, iki farklı çerezlik ayçiçeği genotipine (03M142 ve Alaca) uygulanan, üç farklı sıra üzeri aralık (20 cm, 30 cm ve 40 cm) ve dört farklı azot dozunun (0, 4, 8 ve 12 kg da-1) çiçeklenme süresi, fizyolojik olum süresi, bitki boyu, tabla çapı, bin tane ağırlığı, kabuk oranı, bitkide tane verimi, hasat indeksi, dekara tane verimi, yağ oranı ve protein oranına etkileri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, farklı sıra üzeri aralıklar ve farklı azot dozları, incelenen genotiplerin bitki boyu, hasat indeksi, bitkide tane verimi, dekara tane verimi ve yağ oranı gibi özelliklerini farklı şekilde etkilemiştir. Genotip, sıra üzeri aralık ve azot dozu uygulamalarına göre ilk yıl; çiçeklenme süresi 68.7-75.7 gün, bitki boyu 124.7-157.3 cm, tabla çapı 17.7-23.4 cm, arasında değişmiştir. Yağ oranı ilk yıl, % 36.1-48.0 arasında değişirken, protein oranı % 26.37-32.33 arasında değer vermiştir. İkinci yıl; çiçeklenme süresi 69.7-76.0 gün, bitki boyu 134.7-188.0 cm, tabla çapı 16.8-21.5 cm, yağ oranı % 38.4-52.6 protein oranı ise % 24.9-31.7 arasında değişmiştir. Araştırma sonucuna göre; Sıra üzeri aralık azaldıkça, bitkide tane verimi düşmesine rağmen dekara tane veriminde artış görülmüş, azotun artan dozları dekara tane veriminde artışa neden olmuştur. Her iki genotipte de sıra üzeri aralığın azalması çerezlik çeşitler için istenmeyen bir özellik olan tohumların küçük olmasına neden olmuştur. Bu nedenle, 03M142 genotipi için 40 cm sıra üzeri aralık ve 4 kg da-1 N, Alaca genotipi için ise 40 cm sıra üzeri aralık ve 8 kg da-1 N dozu uygun olmuştur.
Özet (Çeviri)
This research was conducted at the experimental field of Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Ankara in 2007 and 2008. Seeds of 03M142 and Alaca and as a source of nitrogen ammonium sulfate were used as materials. The aim of the research was to determine the effects of different intra-row spacing (20, 30 and 40 cm) and nitrogen doses (0, 40, 80 and 120 kg ha-1) on yield and yield components of sunflower genotypes (03M142 and Alaca). The experiment was laid on ?Randomized Complete Block Design? as split split plots with three replications. Studied parameters were plant height, head diameter, seed yield per head, 1000 seed weight, seed yield, oil ratio and protein ratio. According to the results observed in 2007, flowering time was 68.7-75.7 day, plant height was 124.7-157.3 cm, head diameter 17.7-23.4 cm, oil ratio 36.1-48.0 % and protein ratio was 26.4-32.3 %, and according the results observed in 2008, flowering time was 69.7-76.0 day, plant height was 134.7-188.0 cm, head diameter was 16.8-21.5 cm, oil ratio was 38.4-52.6 % and protein ratio was 24.9-31.7 %. Results revealed that; decreasing intra-row spacing lead to decrease in seed yield per head but increase of the seed yield. However, for both genotypes increasing plant population caused to small seeds and this feature is not required for confectionery varieties. For this reason, 40 cm intra-row spacing and 40 kg ha-1 N is appropriate for 03M142 and 40 cm intra-row spacing and 80 kg ha-1 N is appropriate for Alaca.
Benzer Tezler
- Yerli ve yabancı bazı biber çeşitlerinin örtüaltı tarımına uygunluğu üzerinde bir araştırma
Study on convenience of some local and foreign pepper varieties to protected cultivation
HÜSNÜ EKİZ
- Doğrudan tohumla üretilen yerli ve yabancı bazı soğan çeşitlerinin Ankara koşullarındaki verim ve kaliteleri üzerinde bir araştırma
Study on yield and quality characteristics of some local and foreign anion varieties grown by seed in Ankara conditions
BÜLENT SAYAL
- Zonguldak ekolojik koşullarında bazı ceviz çeşitlerinin adaptasyon yeteneklerinin belirlenmesi
The investigation of adaptation performance of some walnut cultivars in zonguldak province
SAADET SEVİL YÜCEL
- Ankara koşullarında nohut (cicer arietunum L.)'ta ekim zamanı ve bitki sıklığının verim, verim komponentleri ve antraknoza olan etkileri
Effect of sowing time and plant density of the yield, yield components and a scochyta blight in chickpea (cicer arietinum L.) under Ankara conditions
NEZAHAT AYDIN
- 5BB ve 41 BMG anaçları üzerine aşılı bazı yerli ve yabancı şaraplık üzüm çeşitlerinin affinite durumları
The Compatibility of local and foreign wine grape cultivars which grafted on to 5BB and 41 BMG rootstocks
ÜMMÜHAN ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ FİDAN