Veri zarflama analiziyle elektrik dağıtım şirketlerinin etkinlik ve verimlilik analizi
Efficiency and productivity analysis of electricity distribution companies with data envelopment analysis
- Tez No: 302307
- Danışmanlar: PROF. DR. İRFAN CİVCİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Enerji, Economics, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 2001 yılında yürürlüğe girmesiyle birlikte Türkiye elektrik piyasasında serbestleştirmeye ve özelleştirmeye dayanan yeni bir dönem başlamıştır. Bu kapsamda elektriğin üretimi, toptan ve perakende satışı gibi rekabetçi yapıya sahip alanları rekabete açılırken iletimi ve dağıtımı gibi doğal tekel özelliği gösteren segmentleri ise düzenlemeye tabi tutulmuştur. Bu tez, Türkiye'de faaliyette bulunan 21 elektrik dağıtım şirketinin göreli performansını parametrik olmayan Veri Zarflama Analizi yöntemini kullanarak analiz etmektedir. Ulaşılan sonuçlar; en uygun model spesifikasyonunun seçiminde, etkinlik düzeyini etkileyen faktörlerin belirlenmesinde ve en düşük performansa sahip şirketlerin ortak özelliklerinin tespitinde kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; büyük şirketlerin küçük şirketlere göre, sosyo-ekonomik açıdan gelişmiş bölgelerde faaliyet gösteren şirketlerin ise ekonomik olarak az gelişmiş bölgelerdeki şirketlere oranla kaynaklarını daha etkin kullandıkları ve maliyetlerini daha iyi yönettikleri sonucuna varılmıştır. Daha sonra, etkinlik düzeyi düşük olan şirketlerin ortak özellikleri belirlenmeye çalışılmış ve en temel problemin dağıtılan enerji miktarının ve müşteri sayısı düşüklüğünün olduğu görülmüştür. Eğer bu şirketler birleşme yoluyla dağıtılan enerji miktarını ve müşteri sayılarını artırabilirlerse etkinsizlikler büyük oranda azalacaktır. Son olarak, şirketlerin toplam faktör verimliliklerindeki değişim hesaplanmış ve verimliliklerinde zaman içinde gerileme yaşandığı gözlenmiştir. Şirketlerin genelde etkinliklerinin düşük çıkmasının ve uygun ölçekte faaliyette bulunmamalarının toplam faktör verimliliğinde yaşanan bu gerilemenin temel sebebi olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
With the enactment of Electricity Market Law No 4628, a new era based on liberalization and privatization has started in Turkish electricity market. In this context, while the production, wholesale, and retail parts of electricity market has been opened for competition, transmission and distribution, which have natural monopoly characteristics, has been subjected to regulation. This dissertation analyzes the relative performance of 21 electricity distribution companies by using a non-parametric method, Data Envelopment Analysis. The results obtained are used to choose the most suitable model specification, to determine the factors affecting the efficiency levels and to find out by far the most inefficient companies? common characteristics. From the results, it has been concluded that large companies compared to small ones and the companies operating in more developed areas compared to ones operating in underdeveloped areas utilize resources and manage costs more efficiently. Then, when trying to detect the common characteristics of the most inefficient companies, the major problem is found to be the low volume of energy delivery and low customer number. If these companies increase the delivery amount and the customer number by merging, their inefficiency problem would decrease considerably. Lastly, companies? total factor productivity changes are accounted and found out that their productivity decreased over time. Low efficiency levels and not operating at the optimum scale has been determined as fundamental reasons for this total factor productivity decrease.
Benzer Tezler
- Stokastik veri zarflama analizi ile etkinlik ölçümü: Türkiye elektrik dağıtım şirketlerinin karşılaştırmalı analizi
Efficiency measurement by the stochastic data envelopment analysis: omparative analysis of turkish electricity distribution companies
ZÜHRE AYDIN YENİOĞLU
- Measuring the efficiency of maintenance units: An application in a manufacturing organization
Bakım birimlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi: Üretim sisteminden bir uygulama
AHMET KIVAN ARİFİOĞLU
- Hazır Beton üretimi yapan işletmelerin etkinliklerinin veri zarflama yöntemiyle belirlenmesi (Kırşehir, Nevşehir, Kırıkkale illeri örneği )
Determination of the efficiency of enterprises producing ready-mixed concrete by data enveloping method (Kırşehir, Nevşehir, Kırıkkale provinces example)
ÜMİT DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiKırşehir Ahi Evran Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MUSTAFA ÖNAL
- Gestion de performance avec DEA en utilisant les extensions de controle des poids, d'efficacite croisee et d'analyse de fenetre
Ağırlık kısıtlamaları, çapraz etkinlik ve pencere analizi yöntemleri kullanılarak veri zarflama analizi ile performans yönetimi
FİRÜZAN İŞCAN
Yüksek Lisans
Fransızca
1999
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK
- Örtü altı domates üretiminde enerji kullanımı ve sera gazı emisyonunun girdi optimizasyonu yaklaşımı ile azaltılması: Antalya ili örneği
Reducing energy use and greenhouse gas emissions in greenhouse tomato production with input optimization approach: The case of Antalya province
KADİR ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KÜLEKÇİ