İklimlendirme sistemlerinin yapı içi hava niteliği üzerindeki olumsuz etkileri
The negative effects of air conditioning systems on indoor air quality
- Tez No: 302583
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE BALANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Yapı içi hava niteliği, iklimlendirme sistemleri, yapı içi hava kirleticileri, yapı kaynaklı sağlık sorunları, Indoor air quality, air conditioning system, indoor air pollutants, health problems related with the building
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
İnsanın temel gereksinmesi yaşamını sağlıklı bir biçimde sürdürebilmesidir. Zamanının büyük kısmını kapalı ortamlarda geçiren insanın, yapı içinde bu gereksinmesinin karşılanmasında yapı içi hava niteliği önemli bir etkendir.Kapalı bir ortamda, insanların sağlık ve konfor gereksinmelerini karşılaması gereken yapı içi hava niteliği; havanın doğal karışımındaki maddelerin oranının değişmesi, iç ortam hava sıcaklığı ve bağıl nem oranı, ortam içindeki hava akış hızı ve mekândaki elektroiklimsel oluşumlar ile yapı içi ve dışı kaynaklı hava kirleticileri nedeniyle bozulmaktadır.İklimlendirme sistemlerinin asıl amacı; iç ortamlarda havanın ısıtılması, soğutulması, nemlendirilmesi ya da neminin alınması, kirleticilerden arındırılması ile uygun hava hareketi ve hızıyla mekânlara dağıtılmasını sağlamaktır.Yapı içinde, kullanıcı sağlığını bozmayan ve istenen konfor koşullarını gerçekleştiren uygun bir iç ortam havası sağlayan iklimlendirme sistemlerinin; gereksinmelere uygun tasarlanmaması, bileşenlerinin yanlış seçimi, sistem üretimi, uygulanması ve kullanımındaki yanlışlık ve eksiklikler, bakım ve temizliğinin gerektiği süre ve şekilde yapılmamasıyla oluşan kirlilik yapı içi hava niteliğini belirleyen özellikleri olumsuz etkileyerek insanlarda; genel alerjik rahatsızlıklar (baş ağrısı, öksürük, aksırma, yorgunluk vb.) ile alerjik zatürre, astım, aşırı duyarlılık zatürresi, nemlendirici ateşi, saman nezlesi, alerjik rinit, deri alerjileri, bronşit, bronşiyolit, lejyoner hastalığı, pontiak ateşi, aspergilloz, histoplazmoz ve kriptokokkoz gibi solunum yolu hastalıklarıyla sıkıntı, bunalım, sinirlilik, yorgunluk, çalışma verimi ve üretkenlikte düşme ile kirleticilerle sürekli etkileşim sonucunda ruhsal bozukluklar gibi yapı kaynaklı sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır.İklimlendirme sistemlerinde sağlık sorunlarına neden olan önemli kirlilik kaynakları arasında; ısıtıcı ve soğutucu bataryalar, su toplama tavaları, kullanılan yalıtım ürünleri, nemlendiriciler, filtreler, hava kanalları ve menfezler ile soğutma kuleleri yer almaktadır.Varlığı belirlenen sağlık sorunlarına karşı önlem alınabilmesi için önce bu hastalıkların tanımlanması ve iklimlendirme sistemindeki hangi olumsuzluk etkenlerinin bu soruna neden olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Böylelikle sorunun çözümüne yönelik sistemin tasarım, uygulama ve kullanımı süresince alınabilecek önlemler ile oluşabilecek sağlık sorunları önlenebilir ya da varolan olumsuz durumlar denetim altına alınabilir. Yine bu yaklaşımla; tasarımcılar, konu ile ilgili bilgilendirilerek sistem tasarımı konusunda etkin görev almaları ve birçok bilim dalından uzman ile birlikte çalışabilecekleri ortamın hazırlanması sağlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The basic need of all humans is to lead a healthy life. Most of the people spent his most of time indoors and indoor air quality is an important factor when indoors for having this need.Indoor air quality which has to answer requirements of human?s health and comfort in a closed environment impaired cause of the change of the natural mixture ratios of the substances in the air, temperature, relative humidity of the air, air flow speed, electro-climatic formations and air pollutants related with indoor and outdoors.The main aim of air conditioning systems is to provide of indoor air heating, cooling, humidification or moisture to be taken from air, filtration, adequate air movement and speed of distribution to spaces.Air conditioning systems provide a suitable indoor air which is to get comfort conditions and not to harm human health in building. But, nondesigned suitable for requirements, wrong choosing of compounds, mistakes and deficiencies of system?s production, installing and using, pollution related with no cleaned and maintained adversely affect properties of indoor air quality and cause health problems related with building for humans. These health problems are respiratory diseases such as general allergic disorders (headache, coughing, sneezing, fatigue, etc.), allergic pneumonia, asthma, hypersensitivity pneumonia, humidifier fever, hay fever, allergic rhinitis, skin allergies, bronchitis, bronchiolitis, legionnaires disease, pontiac fire, aspergillosis, histoplasmosis, cryptococcosis and distress, depression, irritability, fatigue, decreased work efficiency and productivity, mental disorders as a result of continuous interaction with pollutants.Heating and cooling coils, drain pans, insulation products, humidifiers, filters, air ducts, vents and cooling towers are major sources of air conditioning system?s pollution which cause health problems.Before taking precaution against the health problems, identification of these diseases and negative factors which cause this problem in systems should be known. Thus, can prevented the health problems that may occur and controlled existing negative situations with precautions of during the system design, installing and using time. So it is provided that having informed designers can have active role about system design and preparation of occasion to work together with experts in many branches of science with this approach.
Benzer Tezler
- Çağdaş ahşap hibrit sistemlerin yapı biyolojisi bağlamındairdelenmesi
Examination of contemporary timber hybrid buildingsystems in the context of building biology
BÜŞRA AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE TUNA TAYGUN
- İklimlendirme deney tesisatının neuro-fuzzy yöntemiyle kontrolü
Neuro-fuzzy control of HVAC system
AHMET EMİN KUZUCUOĞLU
Doktora
Türkçe
2000
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMarmara ÜniversitesiElektronik-Bilgisayar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BURHANETTİN CAN
- Yağ asidi ötektik karışımları/yapı malzemeleri kompozitlerinin hazırlanması, karakterizasyonu ve ısıl enerji depolama performanslarının belirlenmesi
Preparation, characterization and determination of thermal energy storage performance of fatty acid eutectic mixtures/building materials composites
ALİ KARAİPEKLİ
- Güneş bacalarının binalarda havalandırma amaçlı kullanımı üzerine bir öneri
A proposal for the use of solar chimneys in buildings for ventilation
OKAY GÖNÜLOL
- Günümüz mimarisinde kullanılan HVAC sistemleri, mimariyle olan ilişkileri ve hıgh tech yapılarda uygulama örnekleri
HVAC systems used in modern architecture, their relations with architecture and application samples in high tech buildings
UĞUR ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
MimarlıkHaliç ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN ESEN
PROF. DR. ONUR ALTAN