Geri Dön

Büyükçay havzasının (Elazığ) beşeri ve ekonomik coğrafyası

The geography human and economy of Büyükçay basin (Elazığ)

  1. Tez No: 303640
  2. Yazar: FETHİ AHMET CANPOLAT
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SELÇUK HAYLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 179

Özet

Büyükçay havzası; Doğu Anadolu Bölgesi, Yukarı Fırat Bölümü'nde Elazığ şehrinin 43 km kadar batısında Malatya şehrinin ise 60 km kadar doğusunda bulunmaktadır. Batısında Karakaya Baraj Gölü ve devamında Malatya iline bağlı Kale ilçesi, doğusunda Elazığ şehrine bağlı köyler ve Hankendi beldesi, güneyinde Sivrice ilçesine bağlı köyler ve Gözeli beldesi, kuzeyinde ise Baskil ilçesine bağlı köyler ve Baskil ilçe merkezi yer almaktadır. İnceleme alanının toplam yüzölçümü 272,7 km²'dir.Havzada, nüfus 1935 yılından 1945 yılına kadar daha yavaş bir artış eğilimindeyken, 1945 yılından 1980 yılına kadar hızlı bir artış dönemine girmiş ve 1980 yılından sonrada artış hızında azalma meydana gelmiş ve günümüzde toplam nüfus 1935 yılındaki nüfusuna tekrar yaklaşmıştır. İnceleme alanının nüfus bakımından en önemli özelliği havzada saçılmış vaziyette olması ve mevsimsel nüfus hareketliliğinin oldukça fazla olmasıdır.Araştırma sahasında yerleşmelerin tarihçesi İlk Çağ'a kadar inmektedir. Havzadaki yerleşmeler genel olarak daimi yerleşmelerden oluşmaktadır. Geçici yerleşmelere en bariz örnek bağ-bahçe evleridir. Daimi yerleşmeler ise araştırma sahasının yerleşme bakımından en önemli özelliğini oluşturan köy altı iskan birimlerinden Mahalle ve Mezra sayısının oldukça fazla olmasıdır.Havzanın %77,4'ünü mera arazileri oluştururken %14'ünü tarım arazileri, %3.8'ini orman arazisi ve geriye kalan %4,8'ini diğer araziler oluşturmaktadır. Sahada kayısı başta olmak üzere buğday, arpa, fiğ, sebze, bağ-bahçe gibi çeşitli tarımsal aktiviteler yürütülmektedir. Bunlardan kayısı ve domates entansif tarım metotları uygulanırken tahıllarda ve az miktarda üretimi yapılan baklagillerde ekstansif tarım metotları uygulanmaktadır. Sahanın temel hayvancılık aktivitesi Büyükbaş hayvancılık olmakla birlikte arıcılıkta sahada önemli bir gelir kaynağıdır. Ayrıca sahada kümes çiftlikleri ve besi ahırları mevcuttur. Araştırma alanında taş ocağı işletmesi, benzinlik ve lokanta gibi diğer iktisadi birimler de mevcuttur.Ülkemizde önemli problemlerden biri yanlış arazi kullanımı kadar artık arazilerin kullanılmaması, atıl vaziyette bırakılmasıdır. Bu çalışmanın yapılmasında etkili faktörler şunlardır. Birincisi topoğrafik engellere rağmen kayısı yetiştiriciliğinin yapılması, ikincisi mevsimsel nüfus hareketliliğinin fazla olması, üçüncüsü nüfusun sahada saçılmış olması ve bunun sonucunda köy altı iskan biriminin fazla olmasıdır.

Özet (Çeviri)

Büyükçay basin is located in East Anatolian Region, Upper Fırat Part, 43 km to the West of the Elazığ city, 60 km to the east of Malatya city. It is surrounded by Karakaya Dam Lake and Kale county of the Malatya city located on the west, villages of the Elazığ city and Hankendi town located on the east, villages of Sivrice county and Gözeli town located on the south and villages of Baskil county and Baskil county seat located on the North. The total surface of the research area is 272,7 km².The population in the basin has been decreasing since 1980 while it had increased since 1945 to 1980. The population of the basin is now approximately the same with the population in 1935. In terms of population there are two characteristical features of the survey area. First one is that the population expansion is largely scattered. The second one is that it has seasonal mobility.The history of the survey area goes back to the ancient. The settlement of the basin comprises of permanent settlements. The most prominent feature of temporal settlements is vineyard-garden houses. The most prominent of the permanent settlements is that the number of ?mahalle? and ?mezra? is quite a lot.While pastures one comprising %77,4 of the survey area, arable lands comprises %14, forest %3,8, the other lands %4,8. Various agricultural products are being produced such as, apricot, wheat, barley, vetch, vegetables. Intensive agricultural methods are applied on cereals and legumes which has small amounts of production. While the main livestock activity is based on cattle, beekeeping is an important source of income and also poultry farms and feedlots are available in the survey area. In the basin quarry, other economic units such as gas station, restaurants are also available.One of the major problem in the our country is that lands are no longer used and left idle. There are three factors for the subject to be selected. First inspite of topographical difficulties, apricots are being produced. Second reason is the high rate of seasonal mobility and third reason is that the population expansion is largely scattered so sub-village settlements is quite a lot.

Benzer Tezler

  1. Büyük Çay Havzası'nın (Elazığ batısı) genel ve uygulamalı jeomorfolojisi

    General and applied geomorphology of Büyük Çay basin (west of Elaziğ)

    MUZAFFER SİLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAADETTİN TONBUL

  2. Çaldıran Ovası ve çevresinde doğal ortam ile insan arasındaki ilişkiler

    Başlık çevirisi yok

    RIFKI SINDIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAADETTİN TONBUL

  3. Elazığ Büyükçay mikrohavzasının karbon tutulumunun belirlenmesi

    Determination of carbon sequestration in Elaziğ Büyükçay micro basin

    ENVER YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBingöl Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALAADDİN YÜKSEL

  4. Merzifon-Suluova çek-ayır havzası jeotermal özelliklerinin araştırılması

    Investigation of geothermal properties of Merzifon-Suluova pull-apart basin

    FATİH MEHMET ÖZİÇLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Jeoloji MühendisliğiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN KARAKUŞ

  5. Dalyan lagün havzasının sürdürülebilir yönetimi için karasal verilerin coğrafi bilgi sistemi ile analizi

    Analyses of land data through geographical information system for sustainable ecosystem modelling of Dalyan lagoon watershed

    ERBİL BÜYÜKBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞEGÜL TANIK