Kuruçay havzası aşağı çığırının (Malatya) beşeri ve ekonomik coğrafyası
The geography human and economic of the Kurucay basin down streambed (Malatya)
- Tez No: 513413
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ BOYRAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2018
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Kuruçay havzası; Doğu Anadolu Bölgesi, Yukarı Fırat Bölümü, İç Toros Depresyonları Yöresi, Malatya Havzası Alt Yöresi içinde yer almaktadır. Çalışma sahası Malatya şehrinin 40 km kuzeyinde yer almaktadır. Havzanın kuzeyinde Hekimhan İlçesi ve Arguvan İlçesi yer alır. Doğusunda Elazığ'a bağlı Baskil İlçesi ve güneyinde Malatya'ya bağlı Dilek Kasabası ile bulunmaktadır. Çalışma alanı 481 km2'lik yüz ölçümüne sahiptir. Havzaya adını veren Kuruçay ise havzanın tam ortasından geçmektedir. Kuruçay'ın iki önemli kolu Hırın Çayı ve Hasır Çay'da çalışma alanı sınırları içinde yer almaktadır. Çalışma sahasında, nüfus 1935 yılı ile 1980 yılları arasında dinamik bir artış gösterirken, 1980-2000 yılları arasında durağan şekilde bir artış göstermiştir. 2000 yılından sonraki sayım yıllarında ise çalışma sahasında dinamik bir gerileme gözlenmiştir. Çalışma alanının nüfus bakımından en önemli özelliği sürekli göç vermesi ve göçlerin mevsimsel olarak değişmesidir. Araştırma sahasındaki yerleşmelerin tarihi ilk çağlara dayanmaktadır. Havzadan geçen D-875 Malatya- Sivas karayolu ilk çağlardan itibaren İpekyolu'nun tali yolu olarak kullanılması bu durumu kanıtlar niteliktedir. Çalışma sahasındaki yerleşmeler büyük bir çoğunluğu daimi yerleşmeler olarak nitelendirilebilir. Daimi yerleşmelere örnek olarak mahalleler, köyler ve mezralar gösterilebilir. Araştırma sahasındaki geçici yerleşmeler ise genelde bağ-bahçe evleri ve hayvancılık ile geçimini sağlayan insanların kullandığı yayla evleridir. Araştırma alanında tarım alanlarının oranı % 41'lik dilimi oluştururken, % 37'sini ormanlık ve çalılık alan, % 5'ini çayır ve meralar ve % 17'lik kısmını ise yerleşim alanları, bataklıklar ve su yüzeyi oluşturmaktadır. Sahada yetiştirilen başlıca tarım ürünü olarak kayısı gelmektedir. Kayısı yörenin en önemli geçim kaynağıdır ve yaz mevsiminde kayısı tarımı sayesinde nüfus oldukça artmaktadır. Bunun dışında havzada buğday, arpa, yonca, fiğ, baklagiller ve bağ-bahçe tarımı yapılmaktadır. Fakat bu bahsedilen tarımsal üretimler genelde ticari amaçlı değildir. Hayvancılık bakımından sahada yükseltinin ve engebenin azaldığı güney kısmında genelde büyükbaş hayvancılık ve kümes hayvancılığı yürütülürken, engebenin ve yükseltinin arttığı kuzey kesiminde ise genel olarak küçükbaş hayvancılık faaliyetleri yürütülmektedir. Diğer iktisadi faaliyetler ise araştırma sahasının önemli bir güzergâhta yer almasından dolayı yol kenarlarında benzinliklerin olması ve Kuruçay'ın etkisiyle akarsuyun döküldüğü ağız kısmında çakıl ve kum gibi ince yapılı malzemelerin birikmesi sonucu kum ocaklarının mevcudiyetidir. Ülkemizdeki kırsal alanlarda olduğu gibi çalışma sahasındaki en büyük sorunları; göç olgusunu fazla oluşu, arazi kullanımından kaynaklanan sorunlar ve arazinin engebeli olduğu kırsal sahalarda yerleşim yerlerinin birbirinden kopuk alanlara kurulmuş olması ve ulaşımda yaşanan sıkıntılardır. Bu belirtilen sebepler ve sorunlar çalışmanın yapılmasında belirleyici faktörler olmuştur.
Özet (Çeviri)
Kurucay basin; Eastern Anatolia Region, Upper Euphrates Department, Inner Taurus Depression Region, Malatya Basin Sub-region. The study site is located 40 km north of the city of Malatya. Hekimhan District and Arguvan District are located to the north of basin. To the east is Baskil District of Elazığ and Dilek Town of Malatya to the south. The study area has a surface area of 481 km2. Kurucay, which gives its name to basin, passes through the center of the basin. Kurucay 's two important sheds are located within the boundaries of the working area in the Hırın Stream and Hasir Stream. The study showed a steady increase between 1980 and 2000 when the population showed a dynamic increase between 1935 and 1980. In the census years after 2000, there was a dynamic decline in the working field. The most important feature of the study area in terms of population is continuous migration and seasonal change of migrations. The history of settlements in the research area dates back to the early ages. The D-875 Malatya-Sivas highway passing through the basin proved to be a good way to use Silk Road from the early ages. A large majority of the settlements in the study area can be described as permanent settlements. Examples of permanent settlements are neighborhoods, peasants and villages. Temporary settlements in the field of research are mostly vineyard houses and highland houses used by livelihooders. In the study area, 41% of the agricultural area is composed of slices, 37% of them are forests and shrubs, 5% are meadows and pastures and 17% are settlements, marshes and water surface. Apricot is the main agricultural product grown in the field. Apricot is the most important source of livelihood and in the summer the population is increasing due to apricot farming. Apart from this, wheat, barley, alfalfa, vetch, legumes and vineyard are cultivated in the basin. However, these mentioned agricultural products are not usually commercial purposes. In the southern part where animal husbandry is raised and the ridge is reduced, cattle breeding and poultry farming are carried out in general, while small cattle breeding activities are carried out in the northern part where unevenness and raising are increased. Other economic activities include the presence of gas stations on the roadside due to the fact that the research area is located on a significant route, and the accumulation of fine materials such as pebbles and sand in the mouth where the stream is poured under the influence of Kurucay. As in our country's rural areas, the biggest problems in the field of study are; the problems of land use, and the fact that settlements in rural areas where the land is rugged have been set up in disjointed areas, and are the problems of transportation. These causes and problems have been decisive factors in the study.
Benzer Tezler
- Çelikhan Ovası (Adıyaman) ve yakın çevresinin jeomorfolojisi
The Geomorphology of Çelikhan Plain (Adıyaman) and its near surrounding
MURAT SUNKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
CoğrafyaFırat ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ALİ ÖZDEMİR
- Kuruçay (İliç-Erzincan) Pb-Zn cevherinin jeokimyasal ve kökensel özelliklerinin incelenmesi
Investigation of geochemical and genetic properties of the Kuruçay (Iliç-Erzincan) Pb-Zn mineralization
MURAT ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ DEMİR
- Ankara, Çubuk Kuruçay baraj yerindeki çökellerin jeoteknik özelliklerinin ve yamaç stabilitesinin incelenmesi
Investigation of geotechnical properties of the deposits and slope stability at the Kuruçay dam site, Çubuk Ankara
AŞİYAN DOĞRU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. RECEP KILIÇ
- Sigorta talebi ve Türkiye uygulaması
Insurance demand and Turkey application
GÖNÜL KURUÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
BankacılıkMarmara ÜniversitesiSigortacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAHAMET BÜLBÜL