Üç farklı yaş grubunda ebeveyn kabul-reddi ve genel psikolojik uyumun incelenmesi
The investigation of parental acceptance-rejection and general psychological adjustment in three different age groups
- Tez No: 308400
- Danışmanlar: PROF. DR. GONCA SOYGÜT PEKAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu çalışmada, son üç kuşağı yansıttığı düşünülen yaş gruplarının, anne-baba kabul-reddi ve genel psikolojik uyum açısından farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Çalışmada ayrıca, anne-baba kabul-reddi ile psikolojik uyum arasındaki ilişki araştırılmış ve bu ilişkinin üç farklı yaş grubu açısından farklılaşıp farklılaşmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Bunlara ek olarak, katılımcıların annesi ve babası ile ilişkisinde algıladığı sıcaklık/şefkat, düşmanlık/saldırganlık, kayıtsızlık/ihmal ve ayrışmamış reddin psikolojik uyumu yordama güçlerinin nasıl olduğu incelenmiştir.Araştırmanın örneklemi, 12-14 yaş arasındaki 203 çocuk, 35-45 yaş arasındaki 215 yetişkin ve 60 yaş ve üzerinde 186 yaşlı bireyden, toplam olarak 604 bireyden oluşturmaktadır. Çalışmada yer alan tüm bireylere Bireysel Bilgi Formu, Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği (EKRÖ), Kişilik Değerlendirme Ölçeği (KİDÖ); çocuk grubundaki katılımcılara Hacettepe Ruhsal Uyum Ölçeği (HRUÖ), yetişkin ve yaşlı bireylerin grubundaki katılımcılara ise, Kısa Semptom Envanteri (KSE) uygulanmıştır.Çalışmanın temel sorularına yanıt aramak amacıyla yürütülen tek yönlü varyans analizleri sonucunda, anne-baba kabul-reddi açısından, çocuk grubunda yer alan bireylerin, yetişkin ve yaşlı bireylerin grubuna göre daha fazla anne-baba kabulü algıladıkları belirlenmiştir. Kuramsal açıdan beklenmedik bir bulgu olarak, çocukların psikolojik uyumlarının yetişkin ve yaşlı bireylere göre daha olumsuz bir düzeyde olduğu görülmüştür. Ebeveyn kabul-reddi ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine yürütülen korelasyon analizleri sonucunda, çocuk, yetişkin ve yaşlı bireylerin anne-baba kabul-reddi ile psikolojik uyumları arasında anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu ilişkilerin üç farklı gruptaki farklılaşmasına bakıldığında, anne-baba kabul-reddi ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin yetişkin bireylerde çocuk ve yaşlı bireylere göre daha az görüldüğü saptanmıştır. Çalışmada ayrıca, ebeveyn kabul-reddinin alt boyutlarının genel psikolojik uyumu ne düzeyde yordadığı sorusuna yanıt aramak amacıyla yürütülen aşamalı regresyon analizleri sonucunda, çocukların psikolojik uyumlarının algılanan baba düşmanlığı/saldırganlığı, anne düşmanlığı/saldırganlığı ve baba kayıtsızlığı/ihmali tarafından yordandığı; yetişkinlerin psikolojik uyumlarının algılanan baba ayrışmamış reddi, anne düşmanlığı/saldırganlığı ve anne ayrışmamış reddi tarafından yordandığı; yaşlıların psikolojik uyumlarının, algılanan anne ayrışmamış reddi, baba ayrışmamış reddi ve anne sıcaklığı/şefkati tarafından yordandığı görülmüştür.Sonuç olarak, bulgular çocuk, yetişkin ve yaşlı bireylerin algılanan anne-baba kabul-reddi ve psikolojik uyum açısından farklılaştıklarına ve farklılaşmanın en genç yaş grubu olan çocuklarda görüldüğüne işaret etmiştir. Buna ek olarak, bulgular ebeveyn kabul-reddi ile psikolojik uyumun ilişkili olduğunu ve yaş grupları arasında bu ilişkinin farklılaşabileceğini göstermiştir. Çalışmanın sonuçları, Ebeveyn Kabul-Red Kuramı (EKAR), sosyal ve aile yapısındaki değişimler ve ebeveynlik stillerinin ve psikolojik sorunların kuşaklar arası aktarımı çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the age groups considered to reflect the last three generations are investigated whether to differ or not in terms of parental acceptance-rejection and general psychological adjustment. Also the relationship between parental acceptance-rejection and psychological adjustment is examined and the answer for the question whether this relationship differs in terms of three different age groups is explored through this study. In addition, warmth/affection, hostility/aggression, indifference/neglect, undifferentiated rejection that the participant perceived in his/her relationship with his/her parents and their power of psychological adjustment prediction is examined.The sample of this study is consisted of 604 individuals in total including 203 children between age 12-14, 215 adults between age 35-45 and 186 older adults from age 60 and over. For all individuals participating in this study completed Personal Information Form, Parental Acceptance-Rejection Questionnaire (PARQ), Personality Assessment Questionnaire (PAQ), for all participants in the children group completed Hacettepe Psychological Adjustment Scale (HPAS) and for all participants in the adults and older adults group completed the Brief Symptom Inventory (BSI).As a result of the one-way analysis of variance conducted in order to find an answer for the basic questions of the study, it is found out that the individuals in children group perceive parental acceptance more than the group of adults and older individuals. As a theoretically unexpected finding, it is seen that the psychological adjustment of children is more negative in comparison with adults and older individuals. As a result of the correlation analysis conducted upon the examination of relationship between maternal-paternal acceptance-rejection and psychological adjustment, it is specified that there is a meaningful relationship between maternal-paternal acceptance-rejection and psychological adjustment of children, adults and older individuals. When examining the differentiation of these relationships in three different groups, it is determined that the relation between maternal-paternal acceptance-rejection and psychological adjustment is revealed less in adults compared to children and older individuals. Also in this study, as a result of the hierarchical regression analyses conducted in order to find an answer for the question in which level the sub-scales of paternal acceptance-rejection predict general psychological adjustment, it is found that the psychological adjustment of children are predicted by paternal hostility/aggression, maternal hostility/aggression and paternal indifference/neglect; the psychological adjustment of adults are predicted by perceived paternal undifferentiated rejection, maternal hostility/aggression and maternal undifferentiated rejection; and the psychological adjustment of older individuals are predicted by perceived maternal undifferentiated rejection, paternal undifferentiated rejection and maternal warmth/affection.In conclusion, the findings point out that children, adults and older individuals differ in terms of maternal-paternal acceptance-rejection and psychological adjustment, and the differentiation is revealed in children group which is the youngest age group. In addition, findings showed that maternal-paternal acceptance-rejection and psychological adjustment are related and this relationship can differ among age groups. The study results are discussed under the framework of Parental Acceptance-Rejection Theory (PARTheory), changes in social and family structure, and the intergenerational transmission of parenting styles and psychological problems.
Benzer Tezler
- Puberte prekoks tanılı çocuklarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life in children with precocious puberty
İLKAY NUR YILMAZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA AYCAN
- Örgün eğitime devam eden otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuklarda akran zorbalığı
Başlık çevirisi yok
MEHTAP EROĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRİM GÜNAY KILIÇ
- Demir eksikliği anemisinin bebeklerin gelişimsel test skorlarına etkisi
The Effect of iron deficiency anemia on infants developmental test scores
MEHMET AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk SağlığıMarmara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLŞAD CEBECİ
- Çocukların prososyal davranışlarının ebeveynlerin prososyal davranışları ve çocuk sevme eğilimleriyle ilişkisi
The relations of children's prosocial behaviors to parents' prosocial behaviors and tendency to liking children
YASEMİN ZEHRA SALIKUTLUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELİHA YAZICI
- Olumsuz çocukluk çağı yaşantılarının erişkinlik dönemindeki kronik hastalıklarla ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship of adverse childhood experiences and chronic diseases in adult period
BARIŞ ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiAkdeniz ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELAHAT AKDENİZ