Geri Dön

Karar verme süreçlerinde duygunun rolü

The role of emotion on decision making processes

  1. Tez No: 314150
  2. Yazar: ELVAN ARIKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SONİA AMADO
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 187

Özet

Bu tez çalışmasında, duygunun karar verme süreçlerine etkisinin incelenmesi amaçlanmış ve bu incelemede, kapsamlı bir görüş çerçevesi olarak alanda öne çıkan Değerlendirme Eğilimi Yaklaşımı (Lerner & Keltner, 2000, 2001) esas alınmıştır. Bu amaç doğrultusunda, kesinlik, kontrol ve öngörülen çaba değerlendirme eğilimleri bakımından farklılaştığı kabul edilen, kızgınlık, mutluluk ve üzüntü duygularının Iowa Kumar Oynama Görevi (IKOG; Bechara, Damasio, Damasio & Anderson, 1994) performansı üzerinde etkilerinin araştırıldığı üç farklı deney düzenlenmiştir. IKOG'un belirsizlik içeren ikinci blok aşamasında, kontrolün yoğunluklu olarak kişinin kendisinde hissedildiği mutluluk duygusuna sahip katılımcıların, sezgileri önem taşıyan bir girdi olarak karar sürecine dahil etmeleri ve bu bakımdan avantajlı destelere daha fazla yönelmeleri beklenmiş; fakat bu hipotezin yalnızca ikinci deneyde kısmen desteklendiği görülmüştür: Rakamlara vurgunun yapılmadığı, görsel ipuçlu IKOG versiyonunda, mutluluk grubunun, üzüntü grubuna kıyasla, dezavantajlı olan A destesinden daha fazla kaçındığı gözlenmiştir. IKOG'un açık risk altında karar vermeyi içeren ileri bloklarında ise, kızgınlık grubunun, göreve ilişkin öngörülen çaba nedeni ile avantajlı performansta düşüş yaşamaması beklenmiş ve bu hipotez ile paralel bir sonuç elde edilmiştir. IKOG'a ilişkin bilgi seviyesi açısından, üzüntü koşulunun belirsizlik değerlendirme boyutunu daha yoğunluklu olarak içermesinden dolayı oyuna ilişkin kavramsal bilgi seviyesinin daha yüksek olması beklenmiştir. Ancak, IKOG'un karmaşık yapısı nedeni ile, bu hipotezi karşılayacak yeterli bulgu elde edilememiştir. Bu sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde, karar verme süreçlerinde duygunun etkisini açıklamada Değerlendirme Eğilimi Yaklaşımının kapsamlı bir çerçeve sunduğu, fakat bu görüş çerçevesinin literatürde yer alan diğer yaklaşımlarla desteklenerek, farklı bilişsel koşulları ve duygu kaynaklarını temsil edebilecek yeni ampirik çalışmalarca değerlendirilmesinin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

This thesis study aims to investigate the effects of emotion on decision making processes in terms of Appraisal Tendency Framework (ATF; Lerner & Keltner, 2000, 2001), which stands out as a new multidimensional, comprehensive approach for explaining the effects of specific emotions. By using Iowa Gambling Task (IGT; Bechara, Damasio, Damasio & Anderson, 1994), three experiments were conducted in order to examine different effects of anger, happiness, and sadness, which are accepted to be differentiated on the basis of certainty, control, and anticipated effort appraisal tendencies. For the second block of IGT, which includes high uncertainty about decks, it was expected that happy participants will behave less disadvantageously by taking into account their gut feelings. The partial supporting result for this hypothesis was driven from second experiment. For the explicit risk levels of IGT, it was expected, and consistently found that angry participants have played more advantageously with the high anticipated effort appraisal tendency towards the task. For the knowledge level about the IGT, the hypothesis was that sadness will be associated with higher level of conceptual knowledge about the game, due to the uncertainty dimension. But, the results pointed out that the conceptual knowledge level was low for all emotion groups and this observation was thought to be related to the complex nature of the task. In conclusion, in terms of the ATF, it is recommended that new empirical studies with new experiment designs are needed in order to fully understand the effects of specific emotions on different conditions.

Benzer Tezler

  1. Duygusal yüz ifadelerinin risk alma davranışına etkisi

    The effects of emotional facial expressions on risk taking behavior

    ELİF SİVRİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELVAN ARIKAN İYİLİKCİ

  2. Duygunun kural temelli ve benzerlik temelli kategorizasyon süreçleri üzerine etkisinin değerlendirme eğilimi yaklaşımı bağlamında incelenmesi

    The investigation of the effect of emotion on rule-based and similarity-based categorization processes in the context of appraisal tendency framework

    ELVAN ARIKAN İYİLİKCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiEge Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SONİA AMADO

  3. Duygu içerikli işitsel uyaranların görsel bellek performansı ve karar verme süreçleri üzerine etkisi

    The effect of affective auditory stimuli on visual memory performance and decision making processes

    SUAT MERVE MAVRAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Psikolojiİstanbul Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SİMGE ŞİŞMAN BAL

  4. Normal ve kaygılı ortamlarda kişilerarası çekicilik

    Başlık çevirisi yok

    HAYRETTİN AKYILDIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İPEK GÜRKAYNAK

  5. Emotion recognition process analysis by using eye tracker, sensor and application log data

    Göz izleme cihazı, sensör ve uygulama verileri ile insanlarda duygu tanıma analizi

    MAHİYE ÖZTÜRK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEHRA ÇATALTEPE