Çölyak hastalığı tanısı alan çocuklarda şişmanlık sıklığı ve glutensiz diyetin vücut kitle indeksine etkisi
The prevalance of obesity and effect of gluten-free diet on body mass index in children with celiac disease
- Tez No: 314425
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZARİFE KULOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
GİRİŞ VE AMAÇÇölyak hastalığı (Gluten duyarlı enteropati), genetik yatkınlığı olan kişilerdeglutenle temas sonrası intestinal ve ekstraintestinal bulgularla ortaya çıkanotoimmün bir hastalıktır. Hastalığın HLA DQ2 ve HLA DQ8 ile ilişkili olduğugösterilmiştir (1-3). Hastalığın birinci derece akrabalarda sıklığı ise %10-20arasında bildirilmiştir (4,5).Klasik olarak çölyak hastalığı çocuklarda malabsorpsiyon ve gelişmegeriliği bulgularıyla ortaya çıkar. Ayrıca diabet (%6,3) (6) , Down sendromu (%3,2)(7) ve tiroid hastalıkları (%7,6 ) (8) gibi yüksek risk gruplarının taranmasısonucunda da çölyak hastalığı tanısı konulmaktadır. Günümüzde şişmanlık çocukve ergenlerde en sık görülen beslenme hastalığıdır. Sıklığı giderek artmaktadır.Ülkemizde yapılan çalışmalarda çocuklarda aşırı kilolu olma sıklığı %10,3-13,3,şişmanlık sıklığı ise %1,6-6,8 olarak bildirilmiştir (9-11).Erişkin literatüründe çölyak hastalığı ve şişmanlık ilişkisine dikkat çekençok sayıda çalışma mevcuttur (12-16). Erişkinlerde yapılan çalışmalarda çölyakhastalarının %15,9-39' ünün tanı anında aşırı kilolu, %3,9-15' ünün ise şişmanolduğu gösterilmiştir (12-16). Glutensiz diyet sonrası hastaların yaklaşık %82'sindekilo alımı saptanmıştır (12). Yapılan diğer iki çalışmada ise glutensiz diyet sonrasıvücut kitle indeksinde (VKİ) azalma olduğu gösterilmiştir (13,16)Çocuklarda bu konu ile ilgili bilgi birikimi sınırlıdır, şimdiye kadar 6 vakaraporu ve dört makale yayınlanmıştır (17-25). Bu çalışmaların birisi yakın zamandaABD'de yapılmış olup 143 çocuk çölyak hastası geriye dönük olarak taranmış vehastaların %5' inin tanı anında şişman olduğu saptanmıştır. Glutensiz diyetlehastaların hepsinde belirtilerin düzeldiği ve şişman hastaların yarısında VKİ'deartış olduğu bildirilmiştir (21). İtalya'da yapılan diğer çalışmada ise 149 çocukçölyak hastası geriye dönük olarak taranmış ve hastaların %11' inin tanı anında2şişman olduğu ve %3' inin aşırı kilolu olduğu saptanmıştır. Glutensiz diyetlehastaların hepsinde belirtilerin düzeldiği ve şişman hastaların %21' inde VKİ'deartış olduğu bildirilmiştir (22). Bir başka çalışmada ise 293 çölyak hastası geriyedönük olarak taranmış, tanı anında hastaların %9,5'ünün şişman olduğusaptanmıştır (23). İtalya'da yeni yapılan bir çalışmada tanı anında %11,3 hastanınaşırı kilolu ve %0,7' sinin ise şişman olduğu bildirilmiştir (24). Ülkemizde de sonyıllarda şişmanlık ve çölyak hastalığına dikkat çeken 2 vaka raporu yayınlanmıştır(25,26). Vaka raporlarında ve çalışmalarda beslenme durumunun düzeltmesi içinaile ısrarı ile yüksek kalorili diyet alınmasının zorlanması ya da glutensiz diyetinpahalı ve tadının lezzetli olmaması nedeniyle yağlı ve yüksek enerji içeren yiyecekve içecekler tüketiminin artması sonucunda glutensiz diyet sonrası hastaların VKİdeğerlerinde artış olduğu bildirilmiştir (17-20,25,26).Son yıllarda çölyak hastalığının ortaya çıkış bulgularında değişiklik olduğu,ishal, karın ağrısı, gelişme geriliği gibi klasik bulgulardan çok belirtisiz ya dahalsizlik, nöbet, davranış problemleri gibi tipik olmayan bulgularla tanı alan hastasayısının arttığına dikkat çekilmektedir (23-26). Ülkemizde de çölyak hastalığıtanısı klasik olarak bebek ve çocuklarda malabsorpsiyon, gelişme geriliği ve riskgrubunda olan çocuklarda düşünüldüğü için şişman çocuklarda şüphelenilmediğitakdirde çölyak hastalığının kolayca atlanılabileceğini düşünmekteyiz. Bu nedenlebu çalışmada kliniğimizde çölyak tanısı alan çocuklarda şişmanlığın sık olupolmadığınının saptanması ve glutensiz diyetin VKİ üzerine etkisinin araştırılmasıamaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
nn
Benzer Tezler
- Çölyak hastalığı olan çocuklarda COVID-19 pandemisinin glütensiz diyete uyuma ve antropometrik ölçümlere etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of the COVID-19 pandemic on gluten-free diet compliance and anthropometric measurements in children with celiac disease
YAĞMUR ERKOL YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
GastroenterolojiAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZARİFE KULOĞLU
- Çölyaklı çocukların ve annelerinin beslenme durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of nutritional status of children with celiac disease and their mothers
ELİF GAMZE ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM SOYLU
- Çölyak hastalığı tanılı çocuklarda helicobacter pylori pozitifliği sıklığı ve kliniğe etkileri
Prevalence of helicobacter pylori positivity and its clinical implications in children diagnosed with celiac disease
SERÇİN KARAKAŞ DURMUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. CAHİT BARIŞ ERDUR
- Çölyak hastalığı tanısı konulan çocuklarda tedavi öncesi ve sonrası ortalama trombosit hacminin değerlendirilmesi
Assessment of mean platelet volume of before and after treatment in children with celiac disease
MELTEM CÖMERT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SERT
- Çölyak tanısı alan çocuklarda doku transglutaminaz antikor düzeylerinin klinik, endoskopik ve histopatolojik bulgularla ilişkisi
The relationship between tissue transglutaminase antibody levels and clinical, endoscopic, and histopathological findings in children diagnosed with celiac disease
SAFİYE ZENGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAAN DEMİRÖREN