Geri Dön

Psikolojik dışlanma kişisel belirsizlik hissine yol açar mı? Psikolojik dışlanmanın, kişisel belirsizliğin ve ölümlülüğün dikkat çekici olmasının etkileri

Does ostracism lead to a feeling of personal uncertainty? The effects of ostracism salience, personal uncertainty salience, and mortality salience

  1. Tez No: 319424
  2. Yazar: HAYAL YAVUZ GÜZEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ NAFİA ŞAHİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 187

Özet

Dehşet Yönetimi Kuramı'na göre (DYK; Greenberg, Solomon ve Pyszczynski, 1997)insanın ölümlü bir canlı olduşunu hatırlaması öyle felç edici bir dehşet duygusu yaratırki, bu duygunun bir an önce kültürel dünya görüşüne ve olumlu benlik değerine sığınarak ortadan kaldırılması gerekir. Belirsizlik Yönetimi Modeli'ne (BYM; Van den Bos ve Lind, 2002; 2009) göre ise kişisel belirsizlik hissiyle yüzyüze gelmek, mutlaka ortadan kaldırılması gereken bir kaygıya neden olmaktadır. Bu kaygıyı da ortadan kaldırmanın yolu yine kültürel dünya görüşüne sıkıca bağlanmaktır. Yapılanaraştırmalar, hem ölümlülükle hem kişisel belirsizlikle ilişkili düşüncelerin hatırlanmasının benlik bütünlüğüne yönelik birer tehdit olduklarını göstermektedir. Psikolojik Dışlanma Modeli'ne (Williams, 2007) göre, dışlanmaya maruz kalmak olumsuz duygu durumunda artışa, olumlu duygu durumunda azalmaya, fiziksel uyarılmışlığa ve dört temel güdüsel ihtiyacın karşılanmasında azalmaya yol açmaktadır. Psikolojik dışlanma da kişisel belirsizliğin ve ölümlülüğün hatırlanması gibi benlik bütünlüğüne yönelik bir tehdit niteliği taşıdığından, psikolojik dışlanmanın neden olduğu olumsuz tepkilerin ortadan kaldırılmasında, kültürel dünya görüşünü savunma tepkileri bir savunma mekanizması olarak işlev görecektir.Bu araştırmada (1) belirsizlik, ölümlülük ve dışlanmanın dikkat çekici olmasının olumsuz duygu durum ve dünya görüşünü savunma tepkileri üzerindeki etkilerinin, (2) ölümlülük ve dışlanmanın dikkat çekici olmasının belirsizlikle ilişkili düşüncelerin ulaşılabilirliği üzerindeki etkisinin ve (3) psikolojik dışlanmaya maruz kalmanın belirsizlikle ilişkili düşüncelerin ulaşılabilirliği üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Deney 1'de, belirsizliğin, ölümlülüğün, dışlanmanın ve televizyon izlemenin dikkat çekiciliği iki açık-uçlu soru sorularak, kültürel değerler ise iki öykü kullanılarak değişimlenmiştir. Beklenildiği gibi, belirsizlik, ölümlülük ve dışlanmanın kültürel değerleri koruma tepkisini güçlendirdiği bulgusu elde edilmiştir. Deney 2'de, belirsizliğin, ölümlülüğün, dışlanmanın ve televizyon izlemenin dikkat çekiciliği değişimlenmiş ve belirsizlikle ilişkili düşüncelerin ulaşılabillirliği sözcüksel karar görevi kullanılarak ölçülmüştür. Elde edilen bulgular, her üç deney koşulunda yer alan katılımcıların belirsizlikle ilişkili kelimelere daha hızlı tepki verdiklerini göstermiştir. Deney 3'te ise psikolojik dışlanma değişkeni değişimlenmiş ve belirsizlikle ilişkili düşüncelerin ulaşılabilirliği ölçülmüştür. Psikolojik dışlanma koşulunda yer alan katılımcılar belirsizlikle ilişkili kelimelere daha hızlı tepki göstermişlerdir.Sonuç olarak, bulgular, hem ölümlülük hem de dışlanmanın dikkat çekici olmasının belirsizlikle ilişkili düşüncelerin ulaşılabilirliğini arttırdığını göstermektedir. Bu bulgular, ölümlülüğün ve psikolojik dışlanmanın sahip olduğu etkinin, en azından bir bölümünün, ortaya çıkardıkları belirsizlikle ilişkili düşünceler tarafından açıklanabileceğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Terror Management Theory (TMT; Greenberg, Solomon, Pyszczynski, 1997) emphasizes that being reminded of one?s mortality gives rise to potentially paralyzing terror. Adhering to one?s cultural worldviews and bolstering one?s self-esteem provide a protection against this overwhelming anxiety. Uncertainty Management Model (UMM; Van den Bos, Lind, 2002; 2009) posits that to be faced with personal uncertaintyreveals an anxiety that should be eliminated or made tolerable and manageable. Cultural worldviews serve as a psychological defense against this aversive feeling by providing a reason for people to be certain about themselves. The majority of the empirical studies have shown that both mortality salience and personal uncertainty salience threaten selfintegrity. The Model of Ostracism (Williams, 2007) asserts that when a person is ostracized, his/her needs for self-esteem, belonging, control, and meaningful existence are threatened. Additionally, ostracism leads to a decrease in the positive affect, an increase in the negative affect as well as physiological arousal. Hence cultural worldviews could also provide a protection against the negative responses such asnegative affect and hurt feelings elicited by ostracism.The aim of the present study is to investigate (1) the effects of uncertainty, mortality, and ostracism salience on negative affective and cultural worldview defense reactions, (2) the impacts of mortality and ostracism salience on the accessibility of uncertaintyrelated thoughts, and (3) the effect of being ostracized on the accessibility of uncertainty-related thoughts. In Experiment 1, the salience of uncertainty, mortality, ostracism, and watching television was manipulated by using two open-ended questions, cultural worldview was manipulated by using essays that either criticize or praise the participants? cultural worldviews. As hypothesized, asking participants to ponder their own mortality, personal uncertainty, and ostracism strengthened people?s worldview defense reactions to threatening and supporting of in-group values. In Experiment 2, the salience of uncertainty, mortality, ostracism, and watching television was manipulated and the accessibility of uncertainty-related thoughts was measured by reaction times of a lexical decision task. The results revealed that participants in the three threatening conditions reacted faster to uncertainty-related stimuli than uncertainty-unrelated stimuli. In Experiment 3, ostracism was manipulated and the accessibility of uncertainty-related thoughts was assessed. As in Experiment 2, being ostracized increased accessibility of uncertainty-related thoughts.Over all, among the threats to self-integrity, the uncertainty, mortality, and ostracism salience strengthened cultural worldview defense reactions. But more interestingly, both mortality and ostracism increased the accessibility of uncertainty-related thoughts. Hence these findings imply that the uncertainty concerns expressed in mortality and ostracism salience conditions may account at least some portion of the impact of mortality and ostracism.

Benzer Tezler

  1. Onkoloji hastalarında tedavi sürecinin; uyku, anksiyete,yaşam kalitesi üzerindeki önemi ve etkili faktörlerinsaptanması

    Treatment process in oncology patients; sleep, anxiety,the importance and effective factors on quality of lifedetection

    KÜBRA NUR ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İç HastalıklarıKırıkkale Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELİM YALÇIN

  2. Dezavantajlı grupların eğitim öğretim hizmetlerinden yararlanma durumlarının paydaş görüşlerine göre incelenmesi

    The investigation of disadvantaged groups' access to education and teaching services according to stakeholder opinions

    ALİ CÜLHA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN DEMİRTAŞ

  3. Suriyeli lise öğrencilerinin kariyer planlarına etki eden faktörler: Öğrenci ve veli görüşleri

    Factors affecting the career plans of Syrian high school students: Student and parents opinions

    YUSUF CİHAT AS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN EŞİCİ

  4. Son ergenlik döneminde belirsizliğe tahammülsüzlük ve aleksitimi arasındaki ilişkide anksiyetenin aracı etkisi

    An investigation of the mediator role of anxiety on the relationship between intolerance of uncertainty and alexithymia in late adolescents

    FATMA HİLAL ÖZMEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikolojiIşık Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ Z. DENİZ AKTAN

  5. Psikolojik dışlanma ile internet kullanma alışkanlıkları arasındaki ilişkide öz duyarlığın aracı rolü

    The mediating role of self-compassion in the relationship between ostracism and internet usage habits

    MEHMET KAVAKLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiUfuk Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN AYDIN