Geri Dön

Bazı kuazikristal yapıların X-ışını saçılma ve X-ışını kırınım yöntemleri ile incelenmesi

Structural investigation of some quasicrystals by X-ray scattering and X-ray diffraction methods

  1. Tez No: 321416
  2. Yazar: CANER TÜKEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA İDE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Nanoteknoloji ve Nanotıp Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 83

Özet

1982 yılında ilk kez Shechtman ve arkadaşları tarafından keşfedilen ve keşfinden 29 yıl sonra, 2011 Nobel Kimya Ödülünün kazanılmasına neden olan kuazikristal yapılar Türkiye'de bu tez kapsamında, ilk kez SWAXS ( Küçük ve geniş açı X-Işını saçılma) analizleri yapılarak incelenmiştir. Metal alaşım kristalografisinin günümüzde en dikkat çekici örnekleri olan kuazikristaler, mekanik, manyetik, optik, elektrik, termal v.b. pek çok farklı fiziksel özellikler gösterdikleri için, hem teknolojik hem de endüstriyel açıdan önemli görülmektedir.Bu tez çalışmasında Al-Co-Cu, Al-Co-Ni ve Al-Pd-Mn kuazikristal yapılar SWAXS (SAXS ve WAXS), XRPD (X-ışını Toz Kırınımı) ve SEM (Taramalı elektron mikroskopisi) yöntemleri ile incelenerek, örneklerin karakterizasyonları yapılmıştır. Alışılagelmiş kristal yapılardan farklı olarak, elektron yoğunlukları kısa erimlerde düzensiz, uzun erimlerde düzenli dağılan, farklı nano-oluşum bölgeleri içeren bu yapılardaki oluşumların boyutları, şekilleri ve dağılımları belirlenmiştir. Özellikle, Al-Co-Cu ve Al-Co-Ni örneklerinin iki boyutlu kuazikristal simetriye, Al-Pd-Mn örneğinin ise, üç boyutlu kuazikristal simetriye sahip oldukları bilgisine, SAXS analizleri ile (oluşumların uzaklık dağılım fonksiyonlarından yararlanılarak) ulaşılmıştır. Saçılma verileri üzerine, Beaucage yapı modeli kurularak yapılan uyum analizleri sonucunda, kuazikristal yapılardaki en küçük oluşumlardan, deney sisteminin ölçüm sınırları içinde belirlenebilen en büyük oluşumlara kadar, üçlü boyut analizleri yapılmıştır.Karakterizasyon çalışmasında, XRPD (X-ışını Toz Kırınım) ve WAXS analizleri ile iki boyutlu kuazikristal simetriye sahip olan örneklerin, altı tane Miller indisi ile tanımlanabilen düzlemlerinden kaynaklanan kırınım pikleri indislenmiştir.SEM çalışması sonucunda kuazikristal örneklerde mikrometre boyutunda, tek kristal oluşumu ve farklı kuazikristal bölgelerin varlığı belirlenmiştir.Al-Co-Cu örneğinin kristalografik tabakalı yapısı ve her bir tabakanın kendi içinde kuazikristal düzenleniminin etkin olarak kaydedilebilirliği sonucu, bu örneğin Sinkrotron Işın merkezlerinde ileri analizler yapmak üzere kullanılabileceğini göstermiştir.

Özet (Çeviri)

Quasicrystal structures have been discovered by Shechtman and his collegues in 1982. Twenty nine years later, quasicrystal structures had caused a Nobel Prize (the 2011 Nobel Prize for chemistry). SWAXS (Small and wide angle scattering) analyses of these type samples have been firstly investigaed in the scope of this thesis. Quasicrystals, which are the most noteworthy examples of crystallography of metal alloys, have different physical (mechanical, magnetical, optical, electrical, thermal, etc.) properties. Because of these properties they are used in industrial and technological applicationsIn this thesis, Al-Co-Cu, Al-Co-Ni and Al-Pd-Mn quasi crystalline structures have been examined by SWAXS (SAXS and WAXS) , XRPD (X-ray Powder Diffraction) and SEM (Scanning Electron Microscopy) and characterizations of the samples have been carried out. Unlike conventional crystal structures, their electron density is disordered in short range but they have ordered structure in long range. Sizes, shapes and distributions of aggregates in the content of structures have been determined. Structural information (especially, pair distance distribution) has been obtained by SAXS analysis. It is well known that while Al-Co-Cu and Al-Co-Ni samples have two-dimensional symmetry and Al-Pd-Mn has three dimensional symmetry. This result has been also verified by the analysis. After collecting the scattering data, fitting process of the experimental data with the theoretically calculated data which were determined by Becauge Structure Model has been completed for each sample. At the end of this phase, the smallest and the largest aggregations have been obtained.Diffraction peaks result from two dimensional quasi symmetrical planes which can be identified by using six Miller indices have been indexed in XRPD and WAXS profiles. So the studied quasicyristalline samples have been characterized.As a results of SEM analysis, different microsize quasicrystalline regions and a single quasicrystal aggregation have been determined.The sample of Al-Co-Cu has crystallographic terraces which occur by quasicrystal arrangement and this sample may be effectively investigated in Synchrotron Beam Centers for advanced research.

Benzer Tezler

  1. Bazı Türkiye Dianthus L. (Caryophyllaceae) taksonları üzerine karyolojik çalışmalar

    The karyological studies of some Dianthus L. (Caryopyllaceae) taxa

    EMİNE ŞAHİNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    BiyolojiBozok Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ERHAN EROĞLU

  2. Bazı metal bazlı nanomateryallerin toksik etki potansiyellerinin araştırılması

    Investigation of the potential toxic effects of some metal-based nanomaterials

    MAHMOUD ABUDAYYAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul Üniversitesi

    Farmakoloji ve Toksikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜL ÖZHAN

  3. Bazı psikopolitik kavramların antik sikkelerdeki izdüşümleri: Toplum-lider-inanç ve aralarındaki ilişkiler

    Projections of certain psychopolitical concepts on ancient coins: Society-leader-belief and the relations between them

    NURAN ŞEN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriUludağ Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELÇUK KIRLI

  4. Bazı alpinik bitki türlerinin adaptasyonları üzerine morfolojik anatomik ve fenolojik gözlemler

    Başlık çevirisi yok

    AHMET GÖNÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1983

    BotanikEge Üniversitesi

    Botanik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLKAN CİRELİ

  5. Bazı Iberis L. türlerinin biyosistematiği ve taksonomisi üzerinde araştırmalar

    Başlık çevirisi yok

    ÇİĞDEM YILMAZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1983

    BiyolojiEge Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı