Isparta ilinde sıcaklık ve yağış verilerinin trend analizi
Trend analysis of temperature and precipitation data in province of Isparta
- Tez No: 321865
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET TOKGÖZLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
İklim değişikliği ile ilgili çalışmalar içerisinde sıcaklık ve yağış parametreleri üzerinde yapılan analizler önemli bir yere sahiptir. Zamansal ve mekânsal anlamda çok değişken bir yapı arz etmeleri, bu parametrelerin uzun yılları içine alan bir zaman serisindeki eğilimlerini saptamada güvenilir yöntemleri kullanmayı gerektirmektedir. Isparta ilindeki merkez ilçe dâhil beş istasyonun sıcaklık ve yağış verilerine öncelikle parametrik olmayan Mann-Kendall ve Spearman'ın Rho testleri tercih edilmiştir. İstasyonların trend başlangıç yılını tespit etmek için ise, Mann-Kendall Mertebe Korelâsyon testi, trend eğimlerini belirlemek için Sen'in Trend Eğim metodu ve Lineer Regresyon modeli kullanılmıştır. Ayrıca istasyonların sıcaklık ve yağış verilerinin homojenlik testi için Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır.Mann-Kendall ve Spearman sınama sonuçlarına göre; istasyonların yağış değerlerinde %95 anlamlılık seviyesinde negatif ve pozitif yönde trende rastlanmamıştır. Ancak istasyonlarda genel olarak Kış ve yaz yağışlarında anlamlı olmayan azalma, İlkbahar ve Sonbahar yağışlarında anlamlı olmayan artışlar dikkat çekmektedir. Lineer Regresyon Modeline; Atabey ve Yalvaç istasyonlarında bir azalma görülürken, Senirkent, Uluborlu ve Isparta istasyonlarında kayda değer artışlar dikkati çekmektedir. Mann-Kendall ve Spearman sınama sonuçlarına göre yıllık ortalama sıcaklıklarda; Isparta istasyonundaki anlamlı ısınma eğilimi diğer istasyonlara göre daha fazladır. İlkbahar ortalama sıcaklıklarında sadece Senirkent istasyonunda anlamlı ısınma eğilimi gözlenirken, Yaz mevsiminde ise bütün istasyonlarda kuvvetli ısınma trendi tespit edilmiştir. Yıllık ortalama maksimum sıcaklıklarda; bütün istasyonlarda anlamlı artış tespit edilmiştir. Kış, İlkbahar, Yaz ve Sonbahar mevsiminde bütün istasyonlarda ortalama maksimum sıcaklıklarında ısınma eğilimi hâkimdir.Kış yağışlarındaki azalmanın bütün istasyonlarda görülmesi önceki çalışmalarla uyumluluk arz ederken; bu durumun uzun vadede su kaynakları açısından sorun oluşturabileceği belirtilmiştir. Isparta istasyonunda diğer istasyonlara göre yıllık, mevsimlik ve aylık minimum sıcaklıklardaki öne çıkan artış eğilimi; kent merkezine yakın istasyonlarda gece ısınma eğilimi nedeniyle minimum sıcaklıklarda bir artış olduğunu söyleyen önceki çalışmaların bulgularıyla ilişkilendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Among the studies pertaining to climate change, the analysis on the parameters of temperature and precipitation has an important place. Because they have a very changeable structure in temporal and geospatial content, trustable methods must be used in detecting the tendencies in a period series which takes these parameters in for long years. Primarily the tests of Mann-Kendall and Spearman?s Rho, which were non-parametric, were preferred for the temperature and precipitation data of 5 stations, including Province of Isparta Centre station. Mann-Kendall Level Correlation test was used to set the trend start year of the stations, and Sen?s Method of Trend and the model of Linear Regression were used to set the trend. Also for the homogeneity test of temperature and precipitation of stations, Kruskal-Wallis test was applied.According to the Mann-Kendall and Spearman detection results, negative or positive trend at 95% significant level in rates of precipitation of stations wasn?t encountered. Nevertheless, at the stations in general, an insignificant drop in winter and summer precipitations, and an insignificant rise in spring and autumn take attention. According to Linear Regression Model, while a drop at the Atabey and Yalvaç stations is observed, on the other hand, noteworthy rises at Senirkent, Uluborlu and Isparta stations take attention. According to Mann-Kendall and Spearman detection results at annual average temperatures, the significant trend of warming at Isparta Station is more than the other stations. While a significant trend of warming in spring average temperatures is observed at Senirkent Station, in summer in all stations a strong trend of warming was found out. At annual average maximum temperatures, a significant rise at all the stations was found out. The trend of warming is dominant in average maximum temperatures in winter, spring, summer and autumn at all the stations.While the observation of a drop in winter precipitation at all the stations demonstrates an agreement with the previous studies, it is pointed out that this situation will cause a problem in terms of water springs in the long run. The prominent trend of the increase of annual, seasonal and monthly minimum temperatures at Isparta Station, compared to other stations, is associated with the findings of previous studies, which tell that there is a rise in minimum temperatures because of a night trend of warming at stations near to the city center.
Benzer Tezler
- Makine öğrenmesi algoritmaları ile Konya ili meteorolojik kuraklık tahmini
Meteorological drought prediction in Konya with machine learning algorithms
GÜLSÜN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiIsparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM TERZİ
- Isparta ilinde iklim-tarım ilişkisi
Isparta province climate-the relationsip of agriculture
YELDA TUĞBA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
CoğrafyaAfyon Kocatepe ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA KAFALI YILMAZ
- Batı Anadolu'da iklim değişkenliği ve yıllık halka gelişimi
Climatic variability and tree ring growth in Western Anatolia
NESİBE KÖSE
Doktora
Türkçe
2007
Botanikİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÜNAL AKKEMİK
DR. RAMZİ TOUCHAN
- Reconstruction of the paleoclimate on Dedegol Mountain with paleoglacial records and numerical ice flow models
Eski buzul kayıtları ve sayısal buzul akış modelleriyle Dedegöl Dağı paleoiklim rekonstrüksüyonu
ADEM CANDAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF SARIKAYA
- Batı Akdeniz Bölümü'nden İç Anadolu'ya geçiş iklimleri
The transition climates from West Mediterranean to Central Anatolia
SABAHATTİN SARI