Geri Dön

A corpus-based analysis of predicates used in the introduction and conclusion sections of Turkish academic texts

Türkçe bilimsel metinlerin giriş ve sonuç bölümlerinde kullanılan eylem türlerinin derlem temelli incelenmesi

  1. Tez No: 322354
  2. Yazar: İPEK YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA Ş. AKSAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Linguistics, English Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Türkçe bilimsel metin, araştırma makalesi, tür çözümlemesi, derlem dilbilim, eylem, disiplinler arası karşılaştırma, Turkish scientific text, research article, genre analysis, corpus linguistics, predicate, disciplinary comparison
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

Bu çalışmanın amacı insan bilimleri, temel bilimler ve uygulamalı bilimler alanlarında yazılmış Türkçe bilimsel metinlerin giriş ve sonuç bölümlerinde hangi eylemlerin kullanıldığını, bunların sıklığının neler olduğunu, kendilerinden önce ad, sıfat veya zarf gibi hangi sözcük öbekleriyle birlikte olduklarını, alanlar arası kullanımlarda farklılık ya da benzerlik olup olmadığını ve akademik bir tür oluşturmada Türkçe bilimsel metinlerde eylemlerin etkilerinin neler olduğunu saptamaktır.Giriş bölümü alanla ilgili genel bir çerçeve çizmekte, araştırma soruları ile hipotezlerini, çalışmanın önemi ile amacını, sınırlılıkları ve yapılan Türkçe-İngilizce bilimsel metin çalışmalarını içermektedir. Yöntem kısmında bu çalışma için hazırlanan bir milyon sözcüklük özel amaçlı derlemin tasarım özellikleri, bu derleme ait makale sayıları, yılları ve hangi alanlara ait oldukları, grafik gösterimleri, örneklem oluşturma tekniği, derlemden NooJ ve AntConc gibi programlar yardımıyla veri işleme yöntemleri anlatılmıştır.Üçüncü bölümde araştırmanın bulguları yer almaktadır. Öncelikle Türkçe'de yazılmış bilimsel metinlerin giriş ve sonuç bölümlerindeki yüklemlerin genel bir dökümü verilmiştir. Bunlar ayrı ayrı eylem, ad, sıfat ve zarf olarak incelenmiştir. En sık karşılaşılan kullanımlar belirlenmiştir. Ayrıca eylemlerin aldıkları eklerle ilgili genellemeler yapılmıştır. Daha sonra, alanlar arası en sık 15 eylemin giriş veya sonuç bölümlerindeki görünümleri nitel ve nicel açıdan araştırılmış, beraberinde kullanılan sözcük öbekleriyle ilgili örnekler verilmiş ve alanlar arası karşılaştırmalar yapılarak genellemelere ulaşılmıştır. Son olarak üç alanın giriş ve sonuç bölümlerine bakıldığında, altı bölümün beşinde kullanılan görülmektedir eyleminin eylem-üye yapısı incelenmiş, birlikte kullanıldığı sözcüklerle ilgili betimlemeler yapılmıştır.Son bölümde ise çalışmanın sonuçları aktarılmıştır.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to determine the predicates in the introduction and conclusion sections of Turkish academic texts that are written in humanities, basic and applied sciences; the frequencies and the clusters of them as verbs, nouns, adjectives and adverbs; the similarities and differences among their usages in the disciplines; and the effects of them in constituting academic genre.Introduction section sets a general frame about the field; and contains research questions, hypotheses, purpose and the importance of the study, limitations, and the studies carried out in Turkish and English academic writing.In the methodology part, design features of the speacialized corpus that are built for this study; article numbers, years and the disciplines which they belong to; charts; sample construction tech In the third part, there are findings of the study. We have identified the predicate break-downs in the introduction and conclusion sections of the Turkish research articles. These are examined seperately, as verbs, nouns, adjectives and adverbs. Also, most frequent usages of each of them are found and generalizations about the affixes which are attached to them are made. After that, the most frequently used 15 verbs between the disciplines are identified in introduction and conclusion sections of the articles, clusters of them are examplified and they are analysed quantitatively and qualitatively in terms of interdisciplinary occurrences. Lastly, the argument structure of görülmektedir 'it is seen' is analyzed in the introductions and conclusions of the three disciplines and findings that are determined in five of the six sections are introduced. Descriptions on the clusters of görülmektedir 'it is seen' are also found in this section.Results of the study are presented in the conclusion section.

Benzer Tezler

  1. Türkçe tümcelerin yüklem odaklı anlam ve dilbilgisi çözümlemesi

    Grammatical and semantic analysis of turkish sentence based on predicate

    İLKNUR DÖNMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EŞREF ADALI

  2. Yabancı dil olarak Türkçede –dır biçimbiriminin öğretimi üzerine ders malzemesi hazırlama

    Preparing course materials for teaching -dir morpheme in Turkish for foreigners

    CANSU AKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANER KERİMOĞLU

  3. Türkçede edilgenlik

    Passivisation in Turkish

    TURGAY SEBZECİOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimDokuz Eylül Üniversitesi

    Genel Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LÜTFİYE OKTAR

  4. Alzheimer hastalarının MR görüntülerinde limbik sistem subkortikal yapıların morfometrik analizi

    Morpometric analysis of limbic system subcortical structures on MR images of alzheimer patients

    MERYEM ESMA DÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    AnatomiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Anatomi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUZAFFER ŞEKER

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURULLAH YÜCEL

  5. Yabancı dil olarak Türkçe A1 sözvarlığı öğretimi için görev temelli ihtiyaç analizi

    Task-based needs analysis for teaching A1 level Turkish vocabulary as a foreign language

    İPEK GÜRÇAĞLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLSÜN LEYLA UZUN