Geri Dön

Okuma-yazma öğretimi metodları ve çözümleme metodunun Türkçe öğretimine uygulanması

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 32491
  2. Yazar: NUSRET ALPEREN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞUAYP KARAKUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1994
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 215

Özet

ÖZET Her dilin olduğu gibi Türkçede de dinleme, konuşma, okuma ve yazma olmak üzere dört temel beceri vardır. Dinleme ve konuşma, doğuştan itibaren aile çevresinde öğrenilmeye başlanırsa da okulda disiplinli olarak bir program çerçevesinde daha ileri seviyelere ulaştırılır.Okuma ve yazma gelişmiş bir dilin iki temel unsurudur. Okuma-yazma öğretimi bu güne kadar iki metotla yapılmıştır: birleştirme ve çözümleme metodu. Bu iki metodu açıklamadan önce okuma-yazmanın dayandığı psikolojik te melleri açıklamakta fayda vardır. Okuma-yazma algılama ve sesleri harflerden tecrit etme (soyutlama) esasına dayanır. Bu bakımdan algı hakkındaki bilgilerimiz okuma- yazma bakımından çok önemlidir o Psikolojik araştırmalar zihnin eşyayı özellikleri ile bütün halinde veya o eşyanın özelliklerine ait ayrı ayrı aldığı duyumları birleştirerek algıladığım ve kav radığını ortaya koymuştur. Dış dünyayı bu iki yolla tanırız. Bunun anlamı şudur: Zihin hem birleştirme (sentez) ve hem de ayırma (analiz ) gücüne sahiptir. Dış alem den alman duyumlar toptan ise bunu çözümler, bu duyumları teker teker almışsa bunu da bir bütün haline getirir. Kısaca zihin alman duyumları bir işleme tabi tutar ve anlamlandırır, bir başka söyleyişle de kavrar. Ancak psikolojik araştırmalar çocuklarda bütün halinde (toptan) algılamanın hâkim olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre çocuklar bir nesneyi bütün halinde kavrarlar.Ayrıntıları farkedecek olgunlukta değillerdir. Bir bütünü meydana getiren parçalarını görebilmek için muayyen bir olgunluk seviyesine ulaşmaları gerekir.Bir bütün, o bütünü meydana getiren parçalarına göre daha anlamlıdır. Anlam ifade eden bir bütünü yeteri kadar anlam ifade etmeteyen parçasına göre kavramak ve anla mak daha kolaydır. Birleştirme metodu önce harflerin seslerini öğretmeye dayananır. Buna göre önce alfabedeki harflerin seslerinin söylemeleri öğretilir. Sonra bu sesler (harfler) birbiriyle bMeştirilir (çatılır) ve elde edilen hecelerin okuması öğretilir. Bu heceler de birleştirilmek suretiyle kelimelerin okumasına geçilir. Öğrenciler okumayı öğrenikten sonra bu defa da yazmayı öğrenmeye başlarlar. Kısaca bu sistemde öğrenciler önce okumayı sonra da yazmayı öğrenirler. Birleştirme metodunun temel anlayışına göre zihin gördüğü harfleri yazılış sırasına göre algıladıktan sonra bunları birleştirerek seslendirir. Buna göre zihin, adeta bir toplama işlemi yapar. Bir kelimeyi okurken de her harfi yazılış sırası ile zihinde birleştirir ve sese çevirir. Çözümleme metodu, çocukların dış alemi toptan algıladıkları esası üzerine kurulmuştur. Buna göre çocuklar detaylı düşünme ve algılama seviyesinde değildirler. Onların algılan toptandır. Ayrıntıları görmekten henüz uzaktırlar. Bu iti barla da okuma-yazma öğretimine cümlelerden ve kelimelerden başlamalıdır. Öğrenciler bu bütünü (cümleyi) meydana getiren parçaları (kelimeleri, heceleri ve harfleri) görme olgunluğuna ulaştıkça yazılı sembollerin (harflerin) bir anlama bağlı olduğu fikrini daha kolay kazanırlar. Birleştirme metodunda her harfin adı öğretilerek okumaya başlanır. Bu öğre tim tarzında zihin, harflerin adını, seslerinden tecrit etmeden öğrenir. Bunun sonucu olarak zihin, anlamın kelimeye değil harflere bağli olduğu fikrini kazanır. Bu usûlle okuma öğrenenler, okuma sırasında harfleri arka arkaya seslendirmeye çalışırlar. IVOkuma hızı bu bakımdan düşük kalır. Anlama ile okuma hızı arasındaki ilişki göz önünde tutulursa okunanı anlama yetersiz olur. Çözümleme metodu ile harflerin sesleri bir anlama bağlı olarak cümle ve kelime içinde öğretilir. Zihin harfleri seslerden tecrit ederek kavrar. Bunun anlamı şudur: Her sesi bir harfe bağlı olarak ayn ayn öğretmeye gerek yoktur. Bir cümle veya kelime içinde birden fazla harfin sesi kolayca kovranır. Esasen dilimizdeki sessizlerin kendi başlarına söyleme sesleri olmadığından yalnız başına okunmalan-söylenmeleri mümkün değildir. Bütün bu işlemlerin nihai hedefi öğrencilere hızlı ve anlamlı okuma alışkanlığı ka zandırmaktır. Çözümleme metodu ise bu amacın gerçekleşmesin daha kolay sağlar. Okuma-yazma öğretiminde 6-7 yaşındaki çocuklar için çözümleme metodu, yetişkinler için birleştirme metodu daha uygun görünmektedir. Bunun için okuma ve yazma öğretimine harflerden başlamak yerine çocuk için anlam taşıyan kelimelerden ve kısa cümlelerden başlamak daha uygun olur. Yalnız başına anlamı olmayan harfleri ve heceleri öğrenmek daha motivasyonsuz bir çalışmayı gerektirir. Anlamlı söz birimleri daha kolay öğrenilirler. Çözümleme metodunun uygulanmasının bir takım öğretim basamaklan vardır. Çözümleme metodu kelime, hece ve harf dönemlerinde birleştirme metodu ile bir likteeklektik olarak- kullanılmaktadır. Bu dönemlere kısaca temas edelim: Hazırlık devresinde, öğretmen öğrencilerine sözlü ifadelerini geliştirici, el-göz koordinasyonunu sağlayıcı, kalem tutma, defter kullanma, çizgi çizme becerileri kazandırncı hazırlıklar yaptırır. Cümle devresinde, alfabedeki harflerin hepsinin bulunmasına dikkat ederek yaklaşık 25-35 kadar cümle ezberletilir. Cümle devresinin ne kadar süreceğini bir zamanla tayin etmek doğru değildir. Cümleleri kelimelerine, kelimeleri hecelerine ve heceleri de harflerine ayırma öğrencilerin bütünün parçalarını görebilme olgunluğuna erişmesi ile ilgilidir. Bu olgunluğa ulaştıklan anlaşıldığında çözümleme işlemine geçilir. Çözümlemenin her basamağında okuma ve yazma birlikte götürülür. Öğrencilerin cümle içinde geçen kelimeleri görebilme seviyesine ulaşmalarından sonra her cümle kelimelerine ayrılır. Bu kelimelerin yerleri değiştirilerek yeni cümleler elde edilir, bunlar okutturulur ve yazdırılır. Öğrencilerin kelimeleri meydana getiren heceleri görebilme seviyesine ulaşmalarından sonra kelimelerine çözümlenmiş cümleler hecelerine ayrılır. Bu hecelerle yeni kelimeler yapılır, bu kelimelerle de yeni cümleler kurulur. Nihayet son olarak hece ler harflerine ayrılır. Harfler de birleştirilerek hece ve kelimeler elde edilir. Bütün bu işlemlerin yapılması esnasında yeter seviyeye gelen öğrenciler kelime devresinden başlamak üzere okumaya ve yazmaya başlarlar. Geri durumda olan öğrencilerle özel olarak ilgilenilir. Esasen her iki metotla da okuma-yazma öğretilir. Ancak sağladığı kolaylıktan ve elde edilen neticelerin faydasından dolayı çözümleme metodu tercih edilmelidir. V

Özet (Çeviri)

-SUMMARY In Turkish there are four basic skills: listening, speaking, reading and writing as in all the languages. Listening and speaking are acquired in the real environments from the birth yet they are improved through an academic and scientific study at school. Reading and writing are the two basic skills of any languages. The teaching of reading and writing has been realized in two methods so far: synthesis and analysis. Before elobrating the two methods above, it would be useful to explain psycpologic bases on which the two methods stand. Reading and writing depend on perception and separation of the sounds from the printed figures. Bearing this point in mind, our knowled ge on perception is vital from the point view of reading and writing. Psychologic research has shown that our brain perceives the objects with their fea tures either as a whole or combining the separate perceptions of the object. We know the outside world in these two ways. This means: Our mind has the capacity of syntehsis and analysis. If the outside perceptions are gross, the mind analyses or if they are in bits the process of synthesis takes place, in short, the mind deals with all the perceptions, gives meaning and puts in stock. Yet, psychologic research has shown that, children percive deductively. Children percive the objects as a whole first. They are not as mature as to notice the details. It is essential to be mature enough to notice the details. Wholeness is more meaningful and clearer than the details that form it. Synthesis method bases on teaching the sounds of printed letters.în this method, first the articulation of the sounds is taught. Then, these sounds are combined with one another and the syllables, which are the result of the above process, are taught. Finally, as a result of the combination of these syllables, the words are started to be taught. The students, having learnt reading start learning how to write. In this method, the studens are expected to learn, first, how to read than write.Acording to the basic view of the synthesis method the mind first perceives the printed letters in order then does the pro cess of combining and articulation. According to this method, the mind almost does an adding operation. Each letter of a word is percived, combined and articulated in the order of their lining. Analysis method is based on the fact that children perceive the outside world whol ly. For this method, children are not at the capacity of detailed ttiinking and perception. It is easy for them to perceive wholly. They are far from to notice the details. As the stu dents get the maturity of analysing the constituents of a whole (words, syllables, letters), they easily understand that there is a strong relation between the printed figures and meaning. In synthesis method, reading and writing are taught by articulating the sounds of each single letter seperately. In this process children learn the name of the letter without ö^aiminating the prints from sounds. As a result, the mind gets the wrong idea that let ters bear the meaning not the words. This reguires the articulation of the letters one after another during the reading pro cess, reading pace is lower for this reason. If the relation between understanding and rea ding is taken into consideration, understanding what is read will be insufficient. In analysis method, the sounds of letters are taught in relation to the meaning in sentences, words and syllables. The mind perceives the letters-separet-e-4r0m^fee-s©und& - This means: It is unnesecessary to teach every sound by linking them to the separate let- VIters. In fact 21 letters of our alphabeth do not have their own sounds therefore, it is impos sible to articulate them one by one separately. If they are articulated they no not have any meaning. All the above proceedings aim at the studens to have faster and meaningful rea ding habits. The analysis method ensures a suitable atmosphere for the above points. Thus, it will be useful to say: The analysis method for the children of 6-7 years old and the synthesis method for the adults seem to be more appropriate. For this reason, starting to the process of reading and writing skills from meaningful words and short sentences will be more productive than starting from the syllables. Star ting from the individual letters and syllables is less motivating and more difficult. There are some teaching steps for the application of the analysis method. We should further say that, during the stages of words, syllables and letters, the analysis method is used in collobration with the synthesis method eclectically. Let us have quick look at them: In the preparation stage, teacher has the students do some practice to draw lines, use the notebook regularly, hold the pen more apprapriatejy in order the students to imp rove verbal expressions and hand - eye coordination. In the sentence building stage, the teacher prepares around 25-35 sentences paying attention to the use of all the capital and small letters. In these sentences the use of“full-stops- and ”question marks" takes place too. The sentences should be out of real life and real life like situations. It is not correct to determine how long the sencence building stage will last. The re duction of sentences to words, of words to syllables, of syllables to letters is related to the improvment process of the students to notice the details. Therefore until reaching the level of differentiation of similar and non-smilar words, in other words, having the studends discern the differences in word meanings, the memo risation of reading and writing process is continued. During this stage and on each step of analysis, the memorisation process goes parallel with the processes of reading and wri ting. Having been able to perceive the words separate from the sencences, the students, then are expected to mutulate the sencences into words. By changing the places of these words, in different combinations new sentences are made, read an written. After the students have reached the level of discerning the syllables that form the words, the students are expected to reduce the sentences into syllables. Using these syl lables, new words are formed and with these new words new sentences are made. Final ly, syllables are reduced into the letters. The letters and syllables are read and written al together. During all these proceedings, the students who have come to enough level begin reading and writing starting from the stage of words. The students who fall back are ca refully dealt with. The processes of reading and writing are taught using the two methods. However, the analysis method should be preferred in reading and writing process. Because, it is easy an useful. VII

Benzer Tezler

  1. Tez No

    108937

    Okuma yazma öğretiminde kullanılan yöntemlerin etkililiğinin araştırılması

    The Methods of which are used in reading and writing education are compared from the different point of view

    KEMAL ÖZGÜR DOĞAN UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Eğitim ve ÖğretimNiğde Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MUSTAFA KOÇ

  2. Tez No

    123235

    Bilgisayar ve internet destekli uzaktan eğitim programlarının tasarım, geliştirme ve değerlendirme aşamaları (SUZEP örneği)

    Design, development and evaluating stages of computer and internet supported distance education program (on the model of SUZEP)

    BİROL GÜLNAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Radyo-TelevizyonSelçuk Üniversitesi

    Radyo Televizyon Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET HALUK YÜKSEL

  3. Tez No

    370434

    Cemil Sena'nın Türkçe'nin öğretimi üzerine yaptığı çalışmalarının değerlendirilmesi

    An evalvation of the studies conducted by Cemi̇l Sena on teaching of Turkish

    AYŞE AĞCAOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimBaşkent Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. ABDURRAHMAN GÜZEL

  4. Tez No

    279839

    İlköğretim okullarının 1.2.3. sınıflarında uygulanan görsel sanatlar dersinin öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi

    The evaluation of the education and the training of the class teachers concerning the visual arts of 1st, 2nd, 3rd grades

    HALE TARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Resim Bölümü

    PROF. DR. EROL BULUT

  5. Tez No

    315029

    Okul öncesi eğitiminin ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve Türkçe dil becerilerine etkisi

    An evaluation of the effect of pre-school education on the school adjustment and Turkish language skills of elementary school first grade students

    ZEYNEP TOPCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEMRA ERKAN

Geri Dön