Malatya ilinde kayısı için ilkbahar geç donları risk haritasının coğrafi bilgi sistemleri ile oluşturulması
Creation of late spring frost risk map via geographical information systems for apricot cultivation in Malatya
- Tez No: 325759
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YUSUF NİKPEYMA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Malatya ilinde gerçekleştirilen kayısı yetiştiriciliği il ekonomisi için olduğu kadar üretilen ürünlerin büyük çoğunluğunun ihraç edilmesi dolayısıyla ülke ekonomisi için de büyük önem arz etmektedir. Ancak, kayısı ilkbahar geç donlarından önemli düzeyde zarar gören bir türdür. Bu zararlar bazı yıllarda üretim miktarının önemli düzeyde düşmesine sebebiyet vermekte, dolayısıyla büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır.Bu çalışmada Malatya ilinde kayısı yetiştiriciliğinde en büyük problemlerinden olan ilkbahar geç donları için üreticilerin, kamu kurumlarının ve bilim insanlarının kullanabileceği bir don risk haritası oluşturulmuştur.Risk haritasını oluşturmak için Coğrafi Bilgi Sistemleri tabanlı özgün bir risk analiz yöntemi geliştirilmiştir. Öncelikli olarak çalışma alanı 18.488 konumsal noktaya ayrılmış ve isimlendirilmiştir. 2002-2011 yıllarına ait günlük minimum sıcaklık verileri ile Küresel İklim Verileri minimum sıcaklık verilerinden yararlanılarak 22 milyondan fazla minimum sıcaklık verisini içeren bir veritabanı oluşturulmuştur. Kayısı ağaçlarının ilk çiçeklenme tarihleri Sayısal Yükseklik Modelinden yararlanılarak il genelinde tespit edilmiş ve veritabanına aktarılmıştır. PHP dilinde yazılan bir program vasıtasıyla her konumsal noktanın, kayısı ağaçlarının dona hassas olduğu dönemde gerçekleşen donlu gün sayısı belirlenmiştir. Donlu gün sayıları risk olarak değerlendirilerek IDW enterpolasyon tekniği ile risk haritası oluşturulmuştur. Yürütülen çalışma neticesinde elde edilen risk haritası çeşitli düzeylerde analiz edilmiştir.Mevcut meyve bahçeleri için yapılan analiz neticesinde, %0,5'lık kısmı düşük risk, %46,8'lik kısmı orta risk, %41,9'luk kısmı yüksek risk, %10,8'lik kısmı ise çok yüksek risk tehdidi altında bulunduğu belirlenmiştir. Mevcut meyve bahçelerinde don riskinin yüksek olduğu, ilkbahar geç donları riskini azaltacak, donlara dayanımı artıracak yöntemlerin tespitine yönelik akademik çalışmaların artması gerektiği ortaya konulmuştur.Klasik yöntemlerle gerçekleştirilmesi çok zor ve masraflı olan bu çalışma, CBS araçları ile teknoloji kullanılarak klasik yöntemlere göre daha ucuz ve kolay bir şekilde gerçekleştirilmiştir.Geliştirilen risk analiz yöntemi, araştırmacılar tarafından gerekli düzenlemeler yapıldığı takdirde diğer türler için de rahatlıkla kullanılabilir.
Özet (Çeviri)
Apricot agriculture practiced in Malatya is not only vital for the district economy, but also for the national economy, as the majority of products is exported to foreign countries. However, the apricot is very sensitive to late spring frosts. This condition results in significant reductions in production volume in some years, thus leading to significant loss for the national economy.This study contains a frost risk map that can be used by manufacturers, public bodies and scientists relating to late spring frost, which is one of the major challenges for apricot cultivation in Malatya.In order to create the risk map, an original risk analysis method based on geographical information systems was developed. First of all, the area was divided into 18,488 positional points and they were named. By using the daily minimum temperature data and minimum temperature data in the global climate data for the period 2002-2011, a database was set up where more than 22 million minimum temperature data were included. The first blossoming date of apricot trees was determined in Malatya by means of the digital evaluation model and they were transferred to the database. A program encoded in the PHP language helped us determine the number of frosted days realized in the period in which apricot trees are sensitive to frost. Treating the number of frost days as risk, a risk map was created with the IDW interpolation technique. The risk map thus created was analyzed at various levels.As a result of the analysis of existing apricot orchards on the relevant risk map, it was identified that 0.5% of orchards was subject to low risk, 46.8% to medium risk, 41.9% to high risk and 10.8% to very high risk. It was concluded that the frost risk was high in the existing orchards and there should be more academic studies that would identify methods reducing the risk of late spring frost and increasing these orchards? resilience to the frost.This analysis would have been very difficult and costly with classical methods; however, use of geographical information systems and technology helped us obtain results easily at reasonable cost.The risk analysis method developed can be used by researchers for other species provided that necessary adjustments are made.
Benzer Tezler
- Kayısının pazarlama yapısı ve pazarlamaya yönelik sorunları: Malatya ili örneği
Marketing structure and problems of apricot: The example of Malatya province
EMRE GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatBayburt ÜniversitesiOrganik Tarım İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA GÖKTAŞ
- Malatya ilinde kuru kayısı üretim ve pazarlama etkinliğinin belirlenmesi
Determination of dried apricot production and marketing efficiency in Malatya
AHMET ASLAN
- Malatya ilinde kayısı ağaçlarında zarar yapan coccidae ve diaspididae (Hemiptera:Coccoidea) familyalarına ait türlerin saptanması, yaygınlık durumları ile parazitoit ve predatörlerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar
A study on determination of coccid and diaspid (Hemiptera: Coccoidea) pest species, their prevalence and their parazitoits and predators on apricot trees in Malatya
TALİP YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN TUNAZ
- Kayısı kükürtlemede çalışan işçilerde kükürt dioksit gazının solunum üzerine etkisinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
NURHAN KÖKSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1999
Göğüs Hastalıklarıİnönü ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. CANAN HASANOĞLU
- Malatya kayısı gamının fizikokimyasal ve yüzey aktif madde özelliklerinin araştırılması
Investigation of physicochemical and surfactant properties of Malatya apricot gums
MAİDE KOŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gıda Mühendisliğiİnönü ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ULUATA