Geri Dön

Mâturidî'nin Kitâbu't-Tevhid'inin kelâm metodu açısından değerlendirilmesi

Evaluation of Mâturidî's Kitabu't-Tevhid within the framework of theology (kelâm)

  1. Tez No: 327681
  2. Yazar: TALİP KIZILKAYA
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İSMAİL YÜRÜK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Ehl-i Sünnet, Mâturidî, Metot, Kitâbu't-Tevhid, Delil, Ehli Sunnah, Mâturidî's Kelâm Methods, Kitâbu?t-Tevhid, Evidence
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

Ehl-i Sünnet kelâmını sistemleştiren imamlardan biri Ebu Hasan el-Eş'ari diğeri ise Ebu Mansur el-Mâturidî'dir. İmam Mâturidî ilme ve ilim adamlarına büyük önem veren ?Samaniler? devletinin hüküm sürdüğü topraklarda yaşamıştır. Mâturidî'nin günümüze kadar gelen iki eserinden biri ?Kitâbu't-Tevhid?tir. Mâturidî, kelami konuların tamamına bu eserinde değinmiştir. Eser aynı zamanda konuların ele alınışı bakımından birçok ilkleri içinde barındırır. Önceki kelam eserlerinde üzerinde hiç durulmayan veya yeteri kadar önem verilmeyen bazı konulara bu eserde gerektiği kadar değinilmiştir. Kitâbu't-Tevhid Maturidiyye akidesinin temel kaynağı hem de Mu'tezile başta olmak üzere çeşitli islami fırkalar, bazı dinler, inançlar ve felsefi görüşler açısından en eski kaynaklardan biri durumundadır.Bütün bilimler için genel geçer bir yöntem söz konusu değildir. Bununla beraber her bilimin kendine has metodu vardır. Mâturidî'nin kelâm metodunun şekillenmesinde onun zamanında varolan Mutezile, Ashabü'l-Hadis ve Şia gibi fırkaların etkisi büyük olmuştur. Mâturidî, kelâm sistemini kurarken ilk olarak bilginin tarifi ile başlamıştır. Daha eserinin başında bilgi kaynaklarından bahseder. Her konuda taklitçiliğe şiddetle karşı çıkan Mâturidî ancak delille doğrunun ortaya çıkacağını ifade eder. Bu delillere ulaşmada aklın, duyu organlarımızın ve haber'in öneminden bahseder. Aklı, bilgiye ulaşmada araç olarak gören mâturidî içtihad, tümevarım, tümdengelim gibi birçok akli metodu tüm kelâm meselelerinin çözümünde kullanmıştır.Kelâmda izlemiş olduğu mutedil tutum ve engin hoşgörüsüyle de geniş kitlelere ulaşabilmiştir. Eş'ari kelâmcıları nakli esas alıp onu akılla desteklerken, Mâturidî akıl sahasına giren konularda naklin ışığı altında akla itimat etmiştir. Mâturidî'nin akla olan bu itimatı onun bazı âlimler tarafından Mu'tezile'ye yakın görülmesine ve dolayısıyla da yerilmesine sebep olmuştur. Oysaki o, bazı konularda akılcı davranırken nakli geri plana atmamış konuları işlerken nakli delillere sıklıkla yer vermiştir.

Özet (Çeviri)

Of the two great Imams, Mâturidî is another one along with Es'ari who systematized Kelâm belief of Ehli Sunnah. Mâturidî's book of Kitabu't-Tevhid is one of the two of his books which has remained up to the present time. The Uzbek region where Mâturidî lived was ruled by Samanis. The people of Samani prepared the ground for the men of knowledge, showing care in both knowledge and the men disseminating it.There is not one overall principle for all of the sciences. The methodology of Kelâm has its own principles as well as others do. During the shaping process of his ideas, Mâturidî's Kelâm methods had been affected by some beliefs of his time such as Mutazilah, Ashabu'l hadis and Shia.Mâturidî was the first orator who systematized knowledge. We can see him mentioning the sources of knowledge at the very beginning of his book. Mâturidî, who strzictly rejects imitating, had claimed that the trzuth could only be revealed by evidence. He explains the importance of news (the certain knowledge), sensorial organs and logic in order to reach the evidences on many pages in his book. He had also seen logic as being an instrzument to reach knowledge, and used a lot of intellectual methods, such as induction-deduction and interpretation method.He had been able to reach wide range of communities with his mild attitudes and showing big tolerance. Mâturidî accredited logic along with narrating when these cover the logic wholly, whereas Esari's followers was predicated on relaying news (narrating) ? knowledge- but supporting it with logic. Mâturidî was seen as being close to the belief of Mu'tazilah and eventually criticized by some scholars on account of his accrediting logic. However, he had never ignored narrating whilst behaving logically for some subjects. He often mentions the narrators in his book when studying Kelâm subjects.

Benzer Tezler

  1. İmam Maturidi'nin Kitabü't-Tevhit adlı eserindeki itikadi ayetlerin yorumu

    Interpretation of verses on belief in the work called Kitabü't-Tevhid by Maturidi

    FATİH KÜÇÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinCumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET BAKTIR

  2. Mâtürîdî'nin Kitâbü't-tevhîd adlı eserinde yer alan ayetleri tahlilinin te'vîlâtü'l-Kur'an ile mukayesesi

    Mâtürîdî's the interpretation of the verses in the Kitâbu't-tevhîd with the te'vilâtu'l-Qur'ân

    TUGAY POLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE ÖĞÜK

  3. Mâtürîdî'nin et-Tevhîd adlı eseriyle Sâlimî'nin et-Temhîd adlı eserinin mukayesesi ilâhiyyat babı

    Comparison with the book of 'Kitabu't-Tevhîd' by Mâturîdî and topic of 'ilâhiyyat babı' which is inside of 'Kitabu't-Temhîd' by Sâlimî

    ŞULE NUR AHISKA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BULUT

  4. Te'vîlâtü'l‐Kur'ân bağlamında Mâtürîdî'nin vahiy ve nebe kavramlarına yaklaşımı

    Maturidi's approach to the concepts of relevation and tidings in the context of Ta'wîlâtü'l-Qur'an

    SÜMEYYE BETÜL ÜNÜVAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTUĞRUL DÖNER

  5. Tahâvî akâidi'nin mâtürîdîlik açısından değerlendirilmesi

    Тахавий акыйдасынын матуридилик өңүтүнөн анализи

    SULTANBEK TAŞMATOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YUSUF GÖKALP