İslâm öncesi Türk kültüründe kutsallık izafe edilen maddî unsurlar
Material elements that are attributed to be as sacred in pre-islamic Turkish culture
- Tez No: 328554
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İSMAİL MANGALTEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
İslâm Öncesi Türk Kültüründe Kutsallık İzafe Edilen Maddî Unsurlar? adlı tezimiz Türk kültüründe kutsallık atfedilen maddî unsurların Türk sosyal ve içtimaî hayatını nasıl düzenlediğini gözler önüne sermektedir.Türklerin Gök-Tanrı inancı ile bütünleşmiş bir sosyal yapıları vardı. Çünkü bütün varlıkların Gök-Tanrı'dan geldiğine inandıkları için tabiattaki her şeye bir mânâ yüklüyorlardı. Tabiatta anlam yükledikleri bu varlıklara ?yer-sub? adını veriyorlardı ve ?yer-sub?ları kutsal addediyorlardı. Tezimizde, dağ, ağaç, orman, gök, nehir gibi kutsalların yanında yine maddî kutsallar olarak sınıflandırdığımız hayvanlar, renkler, yönler, silahlar, ev ile ilgili kutsallar gibi unsurlara da yer verdik. Çünkü Türkler tarihin çeşitli dönemlerinde bunlara da kutsallık izafe etmişlerdir. Burada dikkat çeken nokta Türklerin kutsallık atfettikleri hiçbir unsuru bir tabu gibi görüp, onlara tapma yoluna gitmemeleridir. Türklerde kutsal kabul edilen varlıklara manevî bir anlam yüklenmekte, fakat hiçbir zaman onlara tapılmamaktadır. Türkler, herşeyin Tanrı'dan geldiği inancına çok erken devirlerden itibaren ulaşmışlardır. Zaten kutsallık atfettikleri unsurlara bir mânâ yükleyerek onları kutsal hale getiren de Tanrı'dır.Türklerin kutsallık atfettikleri unsurlar kültürlerinin oluşmasına ve nesilden nesile aktarılmasında da bir devamlılık sağlamıştır. Çünkü kutsal olan varlıklar kutsal olmalarından dolayı bir kenara bırakılmamış devletin gerek sosyal gerekse de kültürel yapılanmasında aktif bir şekilde kullanılmıştır. Bayraklar, bayramlar, törenler, kurbanlar bunlara örnek olarak gösterilebilir.Kutsallık atfedilen unsurlar bugüne kadar toplu bir şekilde çalışılmadığından Türklerin kültür tarihinde son derece önemli bir katkısı olacaktır. Bu konuyu seçmemizin nedeni de Türk kültür tarihinde bir eksikliği giderecek olmasıdır.
Özet (Çeviri)
This master thesis ?Material Elements That Are Attributed to be as Sacred in Pre-Islamic Turkish Culture? examines how the entities that are ascribed to be divine compile the Turkish social and mutual life.Turks had a social structure that was integrated with the Gök-Tanrı belief system. Since they believed that the all existence was originated from Gök-Tanrı, they endorsed a special and a deep meaning to the natures? different components. They called all these elements of nature ?yer-sub? (belonging to earth) and they attributed secrecy to ?yer-sub? s. In this thesis, we have included in our examinations sacred elements such as mountain, tree, forest, sky, and river along with other rudiments that are classified as holy like animals, colors, courses, weapons and blessed items that are relating to home. Although having ascribed divinity to these factors of nature in diverse periods of history, strikingly Turks had never come to see what they recognized to be sacred as a taboo and they never gone so far as to worship them. Though qualifying many elements as divine and attributing an elevated meaning to them, they never committed to them as gods. Turks have reached to the higher understanding of everything being preceded from god very early in time. Thus according to their beliefs, god itself would make anything divine anyhow, not the people.These essentials that Turks have come to attribute divinity had actually resulted in forming their culture and led to a continuum of transfer of values from one generation to the others. Therefore sacred beings were never abounded or forgotten and were actively used in the makeup of the states? social and cultural structures. Use of Flags, having festivals, ceremonies and sacrifices in accordance with traditions are all good examples of this.Material elements that are attributed to be sacred were never examined in totality. Hence this work will contribute a great deal of substance to the Turkish cultural history. Consequently the reasons behind choosing this issue would be to overcome a lack of broaden view towards the subject matter.
Benzer Tezler
- Bursa ve çevresindeki ziyaret yerleri ve bunların etrafında oluşan dini inançlar
Visiting place in Bursa and religious believes which occur around it
HASAN BASRİ ALKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET GÜÇ
- İskilip ilçe merkezi ve çevresindeki dini ziyaret yerleri
Religious visits in Iskilip district center and its surrounddings
HAFİZE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP ÇOŞTU
- Türk kültüründe şamanizmin izleri
Turkey culture traces of shamanism
ÜLKÜ ERSÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Bölümü
PROF. DR. AHMET TAŞAĞIL
- Bulgaristan'da Türk kültürünün etkileri
Başlık çevirisi yok
MEHMET ALEV
Doktora
Türkçe
1983
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SADETTİN BULUÇ
- Ziyaret fenomeni çerçevesinde Türk popüler dindarlığı: Aziz Mahmut Hüdayi Türbesi örneği
Popular Turkish religiosity in the frame of visiting phenomenon: The sample of Aziz Mahmut Hüdayi Tomb
MUAMMER AK