Geri Dön

Türkiye'de özel arşivlerin yeniden yapılandırılması: Kent arşivi modeli

Reconstruction of private archives in Turkey: A city archive model

  1. Tez No: 331965
  2. Yazar: YUSUF YALÇIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. H. SEKİNE KARAKAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arşiv, Bilgi ve Belge Yönetimi, Kamu Yönetimi, Archive, Information and Records Management, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Arşivler, kamu arşivleri, özel arşivler, arşiv türleri, kent arşivleri, dijitalleştirme, archives, public archives, private archives, types of archives, city archives, digitalising
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 239

Özet

Arşivcilik biliminde arşivler teoride ve uygulamada temelde iki gruba ayrılmıştır. Bunlardan ilki ?kamu arşivleri? diğer ise ?özel arşivler?dir. Bu gruplandırmanın temelinde arşiv belgelerinin hukuki olarak mülkiyeti, kullanım hakkı ve aidiyeti yer almaktadır. Zaman içerisinde özel kuruluşların ya da sermayenin devletin üretim ve yönetiminde etkin bir konuma gelmesiyle özel arşivlerin tanımlanması önem kazanmış ve birçok dünya ülkesi arşiv mevzuatlarında bu konuda yeni yasal düzenlemeler yapmak zorunda kalmışlardır. Zira özel arşivlerin miktarı ve içeriği hiç de azımsanmayacak boyutlara ulaşmıştır. Bu düzenlemeyi yaparken arşivciler, özel hayatın gizliliği, bilgi edinme hakkı yasası, kamu menfaatlerinin korunması gibi önemli hak ve özgürlükleri birbirleriyle bağdaştırmak durumunda kalmışlardır.Özel arşiv türlerinden biri olan kent arşivleri yerel kültürün gelecek nesillere aktarılmasında çok önemli bir işleve sahip olduklarından dolayı Avrupa?da uzun zamandır faaliyet göstermelerine rağmen ülkemizde yerel yönetimlerin öncülüğünde ancak 2000?li yılların başından itibaren hizmet vermeye başladıkları görülmektedir.Bu çalışmada ülkemizdeki ve dünyadaki özel arşiv mevzuatı uygulamaları incelenerek karşılaştırmalar yapılmıştır. Elde edilen veriler ışığında Milli Arşiv Yasası?nda özel arşivlere ilişkin olarak yer alması gereken unsurlar sıralanmıştır. Kent arşivlerine ilişkin olarak ise yurtdışı kaynaklı arşivler incelenmiştir. Bu incelemelerden elde edilen veriler doğrultusunda ülkemizdeki kent arşivlerinde mevcut durumun saptanabilmesi amacıyla il yerel yönetimleri tarafından kurulan toplam 7 kent arşivini kapsayan anket çalışması uygulanmıştır. Uygulanan anket çalışması sonucunda derlenen veriler ışığında ulusal ölçekli ve uluslararası standartlarda bileşenlere sahip olan bir ?kent arşivi modeli? geliştirilmiştir. Bu model çerçevesinde; personel, arşiv binaları, sağlama, koruma, saklama, erişim ve dijitalleştirme başlıkları altında kent arşivlerinin yapılandırılmasına ilişkin olarak model önerisinin bileşenleri detaylandırılmıştır. Ayrıca kent arşivinin işleyiş yapısını belirleyecek olan kapsam, metot, standartlar, kurumsal yapılanma ve sürdürülebilirlik ile ilgili kavramlar model içerisinde ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

In archival science, in theory and in practice, archives are fundamentally divided into two groups as 'public archives' and 'private archives'. Legal possession, right of usage and ownership of archival records underlie aforementioned grouping. In time, as private enterprises or capital stock have reached a remarkable level in state's production and governance, identifying private archives has come into prominence and numerous countries have been obliged to set new legal regulations in their national archival legislation. In this respect, amount and content of private archives have reached considerable dimensions. Archivists, when setting those regulations, have had to correlate some significant rights and freedoms such as the right of privacy, right to demand information and preserving public interests with each other. City archives are a type of private archives. Even though city archives have been operating for ages in Europe due to the fact that they are crucial in terms of handing down local culture to the next generations, it has been observed that in Turkey, they have just begun to serve under the leadership of local governments from 2000s onwards. In this study, private archive legislation regulations from Turkey and other countries were examined and compared. In the light of data obtained, the elements needed to be included in National Archives Act regarding private archives were compiled. Concerning city archives, foreign-sourced archives were analyzed. In accordance with the aforesaid analysis, with a view to determine the current state of city archives in our country, a survey, which comprised 7 city archives established by provincial local governments, was conducted. In the view of the data collected from the survey, ' a city archive model ' which is on a national scale and holds international standard components, was created. Within the framework of this model, the components of the proposed model were elaborated under the titles of staff, archive buildings, supplying, preserving, storage, access and digitalising regarding the reconstruction of city archives. Furthermore, concepts of content, method, standards, institutional structuring and sustainability, which are to determine the operational system of the city archive, were discussed in the model.

Benzer Tezler

  1. 1936-1950 yılları arası Güzel Sanatlar Akademisi:Léopold-Lévy Ve Atölyesi

    Fine Arts Academy between 1936-1950: Léopold-Lévy And His Atelier

    ŞEYDA ÜSTÜNİPEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP İNANKUR

  2. Devenir l'acteur en se souvenant: Le cas des Circassiens en Turquie

    Hatırlayarak aktör olmak: Türkiye'deki Çerkeslerin durumu

    GÜLMELEK ALEV

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2012

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BUKET TÜRKMEN

  3. Endüstriyel tasarım lisans eğitiminde tasarım tanım belgesinin yeni nesil öğrenen özellikleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve yeni bir model önerisi

    Evaluation of the design brief in terms of new millenium learners in industrial design undergraduate education and a new model proposal

    DUYSAL TÜTÜNCÜ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT

  4. Yeniden yapılanan dünya ekonomisinde Marshall planı:Türkiye örneği

    The Marshall plan in re-constructed world economy: Example of Turkey

    TOLGA TÖREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET TÜRKAY

  5. Alexandre Vallaury'nin yapmış olduğu İstanbul Arkeoloji Müzesi ve Osmanlı Bankası üzerine bir inceleme

    An examination on the Istanbul Archaeology Museum and the Ottoman Bank made by Alexandre Vallaury

    ALİ ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İç Mimari ve DekorasyonSelçuk Üniversitesi

    İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMRE DEMİREL