Türkiye'de özel arşivlerin yeniden yapılandırılması: Kent arşivi modeli
Reconstruction of private archives in Turkey: A city archive model
- Tez No: 331965
- Danışmanlar: PROF. DR. H. SEKİNE KARAKAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arşiv, Bilgi ve Belge Yönetimi, Kamu Yönetimi, Archive, Information and Records Management, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Arşivler, kamu arşivleri, özel arşivler, arşiv türleri, kent arşivleri, dijitalleştirme, archives, public archives, private archives, types of archives, city archives, digitalising
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Arşivcilik biliminde arşivler teoride ve uygulamada temelde iki gruba ayrılmıştır. Bunlardan ilki ?kamu arşivleri? diğer ise ?özel arşivler?dir. Bu gruplandırmanın temelinde arşiv belgelerinin hukuki olarak mülkiyeti, kullanım hakkı ve aidiyeti yer almaktadır. Zaman içerisinde özel kuruluşların ya da sermayenin devletin üretim ve yönetiminde etkin bir konuma gelmesiyle özel arşivlerin tanımlanması önem kazanmış ve birçok dünya ülkesi arşiv mevzuatlarında bu konuda yeni yasal düzenlemeler yapmak zorunda kalmışlardır. Zira özel arşivlerin miktarı ve içeriği hiç de azımsanmayacak boyutlara ulaşmıştır. Bu düzenlemeyi yaparken arşivciler, özel hayatın gizliliği, bilgi edinme hakkı yasası, kamu menfaatlerinin korunması gibi önemli hak ve özgürlükleri birbirleriyle bağdaştırmak durumunda kalmışlardır.Özel arşiv türlerinden biri olan kent arşivleri yerel kültürün gelecek nesillere aktarılmasında çok önemli bir işleve sahip olduklarından dolayı Avrupa?da uzun zamandır faaliyet göstermelerine rağmen ülkemizde yerel yönetimlerin öncülüğünde ancak 2000?li yılların başından itibaren hizmet vermeye başladıkları görülmektedir.Bu çalışmada ülkemizdeki ve dünyadaki özel arşiv mevzuatı uygulamaları incelenerek karşılaştırmalar yapılmıştır. Elde edilen veriler ışığında Milli Arşiv Yasası?nda özel arşivlere ilişkin olarak yer alması gereken unsurlar sıralanmıştır. Kent arşivlerine ilişkin olarak ise yurtdışı kaynaklı arşivler incelenmiştir. Bu incelemelerden elde edilen veriler doğrultusunda ülkemizdeki kent arşivlerinde mevcut durumun saptanabilmesi amacıyla il yerel yönetimleri tarafından kurulan toplam 7 kent arşivini kapsayan anket çalışması uygulanmıştır. Uygulanan anket çalışması sonucunda derlenen veriler ışığında ulusal ölçekli ve uluslararası standartlarda bileşenlere sahip olan bir ?kent arşivi modeli? geliştirilmiştir. Bu model çerçevesinde; personel, arşiv binaları, sağlama, koruma, saklama, erişim ve dijitalleştirme başlıkları altında kent arşivlerinin yapılandırılmasına ilişkin olarak model önerisinin bileşenleri detaylandırılmıştır. Ayrıca kent arşivinin işleyiş yapısını belirleyecek olan kapsam, metot, standartlar, kurumsal yapılanma ve sürdürülebilirlik ile ilgili kavramlar model içerisinde ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
In archival science, in theory and in practice, archives are fundamentally divided into two groups as 'public archives' and 'private archives'. Legal possession, right of usage and ownership of archival records underlie aforementioned grouping. In time, as private enterprises or capital stock have reached a remarkable level in state's production and governance, identifying private archives has come into prominence and numerous countries have been obliged to set new legal regulations in their national archival legislation. In this respect, amount and content of private archives have reached considerable dimensions. Archivists, when setting those regulations, have had to correlate some significant rights and freedoms such as the right of privacy, right to demand information and preserving public interests with each other. City archives are a type of private archives. Even though city archives have been operating for ages in Europe due to the fact that they are crucial in terms of handing down local culture to the next generations, it has been observed that in Turkey, they have just begun to serve under the leadership of local governments from 2000s onwards. In this study, private archive legislation regulations from Turkey and other countries were examined and compared. In the light of data obtained, the elements needed to be included in National Archives Act regarding private archives were compiled. Concerning city archives, foreign-sourced archives were analyzed. In accordance with the aforesaid analysis, with a view to determine the current state of city archives in our country, a survey, which comprised 7 city archives established by provincial local governments, was conducted. In the view of the data collected from the survey, ' a city archive model ' which is on a national scale and holds international standard components, was created. Within the framework of this model, the components of the proposed model were elaborated under the titles of staff, archive buildings, supplying, preserving, storage, access and digitalising regarding the reconstruction of city archives. Furthermore, concepts of content, method, standards, institutional structuring and sustainability, which are to determine the operational system of the city archive, were discussed in the model.
Benzer Tezler
- 1936-1950 yılları arası Güzel Sanatlar Akademisi:Léopold-Lévy Ve Atölyesi
Fine Arts Academy between 1936-1950: Léopold-Lévy And His Atelier
ŞEYDA ÜSTÜNİPEK
Doktora
Türkçe
2009
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP İNANKUR
- Devenir l'acteur en se souvenant: Le cas des Circassiens en Turquie
Hatırlayarak aktör olmak: Türkiye'deki Çerkeslerin durumu
GÜLMELEK ALEV
Yüksek Lisans
Fransızca
2012
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BUKET TÜRKMEN
- Endüstriyel tasarım lisans eğitiminde tasarım tanım belgesinin yeni nesil öğrenen özellikleri çerçevesinde değerlendirilmesi ve yeni bir model önerisi
Evaluation of the design brief in terms of new millenium learners in industrial design undergraduate education and a new model proposal
DUYSAL TÜTÜNCÜ
Doktora
Türkçe
2018
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT
- Yeniden yapılanan dünya ekonomisinde Marshall planı:Türkiye örneği
The Marshall plan in re-constructed world economy: Example of Turkey
TOLGA TÖREN
- Alexandre Vallaury'nin yapmış olduğu İstanbul Arkeoloji Müzesi ve Osmanlı Bankası üzerine bir inceleme
An examination on the Istanbul Archaeology Museum and the Ottoman Bank made by Alexandre Vallaury
ALİ ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İç Mimari ve DekorasyonSelçuk Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE DEMİREL