Buğdayda (Triticum aestivum L. em Thell.) endosprem ve tane iriliğinin çimlenme ve fide özellikleri ile verim ve kalite unsurlarına etkisi
Effects of endosperm and seed size on germination and seedling characteristics withal yield and quality traits in wheat (Triticum aestivum L. em Thell.)
- Tez No: 332299
- Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL GENÇTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: ekmeklik buğday, kuraklık, desikant, tohum iriliği, verim, kalite, Bread wheat, drought, desiccant, seed size, yield, quality
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Bu araştırma; kuraklığa dayanıklılıkları farklı 3 ekmeklik buğday çeşidi (dayanıklı KateA-1, hassas Sultan-95, orta dayanıklı Golia) ile tarla ve laboratuar denemeleri olarak yürütülmüştür. Araştırmada ele alınan çeşitlerin farklı tane iriliklerinde çimlenme ve fide gelişimi ile verim ve kalite unsurlarının değişimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. 2009-2010 yetiştirme döneminde ele alınan çeşitlerde, çeşitlerin başaklanmasından 14 gün sonra bitkilere kimyasal desikant (% 4?lük potasyum klorat) uygulanarak bitkilerde yapay kuraklık stresi yaratılmış ve cılız tane üretilmesi sağlanmıştır. Elde edilen cılız ve normal taneler farklı elek boylarından geçirilerek farklı tane ve endosperm irilikleri (Kontrol 2.5 mm üstü, 2.0 mm üstü, 2.0 mm altı, desikant uygulanmış 2.0 mm üstü ve 2.0 mm altı) yaratılmıştır. Laboratuar ve tarla denemeleri birlikte incelendiğinde, kurağa dayanıklı KateA-1 çeşidinin farklı endosperm ve tane iriliklerinde daha iyi sonuçlar verdiği görülmektedir. Ekmeklik buğdayda tane iriliği azaldıkça çimlenme oranının, fide boyunun, koleoptil (çim kını) uzunluğunun, kök uzunluğunun, kök sayısının, kök yaş ağırlığının, kök kuru ağırlığının, toprak üstü yaş ağırlığının, toprak üstü kuru ağırlığının, tane veriminin, bitki boyunun, başak uzunluğunun, protein oranının, yaş gluten miktarının azaldığı, ortalama çimlenme süresinin ve gluten indeksin ise arttığı, başakta başakçık sayısının, başakta tane sayısının, başakta tane ağırlığının, bitkide kardeş sayısının, bitkide fertil kardeş sayısının, hasat indeksinin, başak indeksinin, bin tane ağırlığının, hektolitre ağırlığının ise istatistiki anlamda bir değişim oluşturmadığı belirlenmiştir. Ancak desikant uygulanmış bitkilerin 2.0 mm elek üstü taneleri tane verimi bakımından ilk sırada yer almış ve tüm karakterlerde kontrol bitkilerin 2.5 mm ve 2.0 mm elek üstü taneleri kadar iyi sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Araştırmada; kuraklık ve aşırı sıcak etkisi gibi zorunlu durumlarda 2.0 mm elek üstü buğday tanelerinin de tohumluk olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The study was carried out as field and laboratory experiments with 3 bread wheat varieties (resistant KateA-1, sensitive Sultan 95, and middle resistant Golia) which are different response to drought. It was aimed to determine changes of germination and seedling characteristics withal yield and quality traits in the wheat varieties with different seed size in the study. Artificial drought stress was created by chemical desiccant application (potassium chlorate with %4) after 14 days to heading of varieties, and productions of undersized seeds were achieved in 2009-2010 growing season. Undersized seeds and normal seeds were sifted through sieves of different sizes, and different seed and endosperm sizes (control are over 2.5 mm, 2.0 mm and under 2.0 m, desiccants are over 2.0 m and under 2.0 m) were generated. Regarding of the results of field and laboratory experiments, it was shown that variety KateA-1 which is resistant to drought gave better results than the others in different endosperm and seed sizes. To gather with decreases in seed size was shown reduces in characters such as germination rate, seedling height, coleoptile (grass sheath) length, root length, number of root, root fresh weight, root dry weight, fresh weight of above-ground, dry weight of above-ground, grain yield, plant height, spike length, protein content, wet gluten content of the varieties. Mean germination time and gluten indexes values increased by decreases in grain size. No important statistical effects of seed size on number of spikelets per spike, number of grain per spike, grain weight per spike, number of tillers per plant, number of fertile tillers per plant, harvest index, spike index, thousand kernel weights and test weight were found. Among the desiccant treated seeds, the highest grain yield mean was obtained from seeds over 2.0 mm sieve of the varieties. In addition, it was shown that they gave results as well as control seeds over 2.5 mm and 2.0 mm sieve for the characters. According to results of the study, it is said that there is no inconvenient in the use as seed of grain over 2.0 mm sieve.
Benzer Tezler
- Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L. em Thell) başaklanma süresi, dane dolum hızı ve dane dolum süresinin kalıtımı ve bazı erkanci ve geççi ekmeklik buğday genotipleri ile bunların melezlerinin anter kültürüne tepkilerinin saptanması üzerinde araş
Research on the inheritance of heading duration and grain filling in bread wheat, and anther culture responses of some early and late bread wheat genotypes and their crosses
MEHMET YILDIRIM
- Tekirdağ koşullarında makarnalık (triticum durum desf.) ve ekmeklik buğdayda (triticum aestivum L. em thell.) başak gelişiminin farklılıkları
The differences of spike development on durum (triticum durum desf.) and bread wheat (triticum aestivum L. em thell.) in the Tekirdağ conditions
İPEK ATILGAN HELVACIOĞLU
- Buğdayda küllemeye (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) dayanıklılık genlerinin ve bazı tarımsal özelliklerin kalıtımının belirlenmesi üzerine araştırmalar
Researches on the determination of inherent of some agronomic traits on the resistance genes for powdery mildew (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) in wheat
MURAT KÜÇÜKAKÇA
- Buğdayda (Triticum aestivum L.) somatik embriyogenesise epigenetik inhibitörlerin etkisi
Effects of epigenetic inhibitors on somatic embryogenesis in wheat (Triticum aestivum L.)
SÜMEYRA UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoteknolojiAtatürk ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT AYDIN
- Buğdayda (Triticum aestivum L. var. Leucospermum (Körn.) Farw.) hümik asit ve fosfor uygulamasının verim ve verim öğelerine etkisi
The effect of humic acid and phosphorus applications on the yield and yield components in wheat (Triticum aestivum L. var. Leucospermum (Körn.) Farw.)
NURŞEN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECAT TOĞAY