Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L. em Thell) başaklanma süresi, dane dolum hızı ve dane dolum süresinin kalıtımı ve bazı erkanci ve geççi ekmeklik buğday genotipleri ile bunların melezlerinin anter kültürüne tepkilerinin saptanması üzerinde araş
Research on the inheritance of heading duration and grain filling in bread wheat, and anther culture responses of some early and late bread wheat genotypes and their crosses
- Tez No: 169939
- Danışmanlar: PROF.DR. İBRAHİM GENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Bread wheat, grain filling, earliness anther culture, and inheritance. n
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
ÖZ DOKTORA TEZİ EKMEKLİK BUĞDAYDA (Triticum aestivum L. em Thell) BAŞAKLANMA SÜRESİ, DANE DOLUM HIZI VE DANE DOLUM SÜRESİNİN KALITIMI VE BAZI ERKENCİ VE GEÇÇİ EKMEKLİK BUĞDAY GENOTİPLERİ İLE BUNLARIN MELEZLERİNİN ANTER KÜLTÜRÜNE TEPKİLERİNİN SAPTANMASI ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR Mehmet YILDIRIM ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARLA BİTKİLERİ ANABİLİM DALI Danışman : Prof. Dr. İbrahim GENÇ Yıl: 2005, Sayfa: 159 Jüri : Prof. Dr. İbrahim GENÇ Prof. Dr. Kemal KOÇ Prof. Dr. Rüştü HATİPOĞLU Prof. Dr. Doğan SAKAR Prof. Dr. Tacettin YAĞBASANLAR Bu çalışmada, 7x7 yatım diallel melezlemeden elde edilen yazlık ekmeklik buğday Fi melezleri ve anaçlarında, başaklanma süresi, tane dolum özellikleri ve anter kültürü unsurlarının yanı sıra bazı tarımsal özelliklerin kalıtımı ve bu özelliklerin bitki ıslahında kullanılabilirliği araştırılmıştır. Tane dolum unsurlarının hesaplanmasında kübik regresyon eğrisi kullanılmıştır. Yapılan genetik hesaplamalardan, tane dolum süresi (TDS), tane ağırlığı (TA) ve tane dolum hızının (TDH) kalıtımında eklemeli gen etkilerinin önemli rol oynadığı saptanmış ve bu özelliklerin dar anlamda kalıtım derecesi sırasıyla, 0.71, 0.80 ve 0.90 olarak bulunmuştur. Erkencilik yönünden eklemeli ve dominant etkiler önemli bulunmuş ve dar anlamda kalıtım derecesi 0.93 olarak saptanmıştır. Anter kültüründe incelenen özelliklerden kallus sayısında hem eklemeli gen etkisi hem de heterosis etkisi önemli bulunmuş, anter tepki oranı, embriyoid sayısı, yeşil bitki rejenerasyon oram ve bitki rejenerasyon oram özelliklerinde yalnız heterosis etkisi önemli bulunmuştur. İncelenen anter kültürü özelliklerinde dar anlamda kalıtım derecesi 0.29-0.56 arasında değişmiştir. Bu araştırmadan elde edilen bulgular, tane dolum unsurları ve erkencilik yönünden erken kuşaklarda seleksiyon yapılabileceğini ve kullanılan melezlerin büyük çoğunluğunun anter kültürüyle buğday ıslahı programında başarıyla kullanılabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler : Buğday, Tane Dolumu, Erkencilik, Anter Kültürü ve Kalıtım
Özet (Çeviri)
ABSTRACT PhD THESIS RESEARCH ON THE INHERITANCE OF HEADING DURATION AND GRAIN FILLING IN BREAD WHEAT, AND ANTHER CULTURE RESPONSES OF SOME EARLY AND LATE BREAD WHEAT GENOTYPES AND THEIR CROSSES Mehmet YILDIRIM DEPARTMENT OF FIELD CROPS INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisior : Prof. Dr. Ibrahim GENÇ Year: 2005, Pages: 159 Jury : Prof. Dr. Ibrahim GENÇ Prof. Dr. Kemal KOÇ Prof. Dr. Rüştü HATİPO?LU Prof. Dr. Doğan SAKAR Prof. Dr. Tacettin YA?BASANLAR This research was conducted to investigate inheritance of heading duration, grain filling and some morphological characteristics as well as anther culture response in bread wheat. Therefore, seven wheat genotypes (Genç 99, 84ÇZT04, Chil's, Apogee, Sen 82 ve DH 7 2) were crossed as half diallel. Parent genotypes and their Fi hybrids were grown under field conditions during the growing season of 2001-2002. A cubic polynomial curve was used to calculate grain filling traits. In order to determine the percentage of responding anthers, the number of embryoids per 100 anthers, the number of regenerated plantlets per 100 anthers, the number of regenerated green plantlets per 100 anthers, anthers from parents and their crosses were cultured on P2 medium. Estimates of genetic components indicated that a primary part of genetic variability for grain filling traits was associated with additive gene action. Narrow sense heritability for grain filling duration, grain weight and grain filling rate were 0.71, 0.80 and 0.90, respectively. Both additive gene action and dominance effects were significant for earliness and narrow sense heritability was 0.93. Heterosis effects were observed for anther culture traits such as responding anther percentage, number of embryoids per 100 anthers, green plant regeneration percentage and plant regeneration percentage. In addition, additive genetic effects and heterosis were also observed for number of callus per 100 anthers. Narrow sense heritability estimates ranged from 0.28 for number of callus per 100 anthers to 0.56 for green plant regeneration percentage. It was concluded that early generation selection could be applied for grain filling traits and earliness and the majority of crosses belong to this research could be used for wheat breeding by anther culture method.
Benzer Tezler
- Buğdayda (Triticum aestivum L. em Thell.) endosprem ve tane iriliğinin çimlenme ve fide özellikleri ile verim ve kalite unsurlarına etkisi
Effects of endosperm and seed size on germination and seedling characteristics withal yield and quality traits in wheat (Triticum aestivum L. em Thell.)
HAZIM SERKAN TENİKECİER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL GENÇTAN
- Tekirdağ koşullarında makarnalık (triticum durum desf.) ve ekmeklik buğdayda (triticum aestivum L. em thell.) başak gelişiminin farklılıkları
The differences of spike development on durum (triticum durum desf.) and bread wheat (triticum aestivum L. em thell.) in the Tekirdağ conditions
İPEK ATILGAN HELVACIOĞLU
- Buğdayda küllemeye (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) dayanıklılık genlerinin ve bazı tarımsal özelliklerin kalıtımının belirlenmesi üzerine araştırmalar
Researches on the determination of inherent of some agronomic traits on the resistance genes for powdery mildew (Erysiphe graminis dc f.sp. tritici marchal) in wheat
MURAT KÜÇÜKAKÇA
- Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) genetik stabilite testlemesi için SSR markörlerinin geliştirilmesi
Development of SSR markers for genetic stability testing in bread wheat (Triticum aestivum L.)
MUHAMMED GÖKALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyoteknolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TEVFİK UNCU
- Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) diallel melez analizi ile bazı morfolojik ve tarımsal özelliklerin kalıtım durumlarının ve kombinasyon yeteneklerinin belirlenmesi
Determination of some morphological and agricultural characteristics and combination capabilities by diallel melez analysis in bread wheat (Triticum aestivum L.)
PERVİN UZUN
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÖKSAL YAĞDI