Karia bölgesi Dor mimarisi
Doric architecture in Caria region
- Tez No: 337691
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ADİL TIRPAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Karia, dor mimarisi, dor başlığı, regula-guttae, triglif-metop, mutulus-guttae, Caria, Doric architecture, Doric capital, regula-guttae, trigylph-metope, mutulus-guttae
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klasik Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 890
Özet
Dor düzeni hakkında detaylı bilgiler veren Vitruvius?un modüler sistemine göre, dorik yapıların inşasında belirli bir oran sistemi vardır. Bu nedenle stil kritik yoluyla yapılan tarihlendirmelerde zaman zaman oranlara da başvurulur. Klasik Dönem yapılarında oranların kısmen belirleyici özellik olduğu söylenebilir. Fakat çok değişken oranların tespit edildiği Hellenistik ve Roma Dönemi yapılarında, oranlardan ziyade mimarın tecrübesi ve estetik anlayışı ön plana çıkmaktadır. Söz konusu dönemlere ait mimari bloklardan sadece birkaçında oran gelişiminin takip edilebilmesi, stil kritik yoluyla yapılacak tarihlendirmelerde bu sistemin çok da güvenilir olmadığını ortaya koymuştur. Bu sonuç, dorik mimari elemanlarda görülen profilin biçimini ön plana çıkarmaktadır. Tipoloji çalışmasının temelini oluşturan bu profillerin dönemlere göre gelişimi ve değişimi takip edilebilmektedir. Fakat daha kesin sonuçlar için stil gelişimi, literatür ve buluntularla da desteklenmelidir. Karia Bölgesi?nde dor mimarisi M.Ö. 4. yy?dan M.S. 2. yy?ın içlerine kadar çalışılmıştır. Hellenistik Dönem?de herhangi bir yapı sınırlaması olmaksızın tüm yapı tiplerinde sıkça tercih edilen dor düzeni, bölgede elde edilen verilere göre Augustus Dönemi?nden itibaren M.S. 1. yy sonuna kadar popülerliğini korumuştur. Adalarda ve kıyı şeridinde yer alan antik kentlerde daha çok Kıta Yunanistan etkileri görülmesine karşın, bölgenin iç kesimlerinde uygulanan dor mimarisi, Anadolu örnekleriyle yakın benzerlik içindedir. Fakat zaman zaman Karialı mimarların kendi stillerini de yaratma gayreti içinde oldukları görülmektedir. Dor arşitravına ve triglif-metop frizine ovolodan oluşan taç profilinin işlenmesi ve dorik geisonun diş sırası ile kombine edilmesi, Karialı mimarların buluşudur. Bunun yanı sıra ionik yivli dor sütunları ile dor düzeniyle birlikte kullanılan ionik geisonların da Anadolu?daki en erken örnekleri, yine Karia Bölgesi?nde yer almaktadır. Anadolu dor mimarisinin özgün stilinin oluşmasına öncülük eden bu uygulamalar, M.Ö. 2. yy?da Pergamonlu mimarlar sayesinde geniş bir coğrafyada yayılım göstermiştir. Bu nedenle şimdiye kadar Pergamonlu mimarlara atfedilen pek çok yeniliğin, ilk kez Karia Bölgesi?ndeki dorik yapılarda ortaya çıktığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
According to the modular system of Vitrivius who gives detailed information on Doric order, there is a certain system of proportions in Doric structures. Therefore, proportions are also occasionaly taken into account while determining the dates based on style criticism. Proportions could be partially taken as distinctive elements in Classical structures. However, in Hellenistic and Roman structures having highly varying proportions, the experience and sense of aesthetics of the architect stand out more than the proportions. As the proportional development of only a few architectural blocks from the mentioned eras can be traced, this system proves not to be reliable enough when dating the structures based on style criticism. This result higlights the form of the profile seen in Doric architectural elements. The development and change of these profiles that are the basis for typlogy studies can be traced over the periods. Nonetheless, these should be supported with the style development, literature and findings to reach more certain conclusions. Doric architecture in Caria Region has been studied from the 4th century B.C. to the mid-2nd century A.D. Highly preferred in all types of structures in Hellenistic period without limitation, Doric order remained popular from the Augustan age until the end of the 1st century A.D. Despite the Continental Greek influence on the ancient cities on islands and coastal towns, Doric architecture applied in the interior parts of the region bares a closer similarity to the Anatolian examples. Yet, some efforts of Carian architects to create their own styles are occasionally seen. The ovolo crown profile on Doric architrave and on trigylph-metope frieze and the combination of Doric geison with dentils are the inventions of Carian architects. Moreover, first examples of Doric columns with Ionic flutes and Ionic geison used with Doric order in Anatolia are found in Caria region. Pioneers in creating a unique style of Doric architecture in Anatolia, these practices spread in a vast area in 2nd century B.C. thanks to the architects of Pergamum. Therefore, it is possible to say that many novelties attributed to the architects of Pergamum until now had first appeared in the Doric strucures in Caria Region.
Benzer Tezler
- Antik Çağ Karia bölgesi kaya mezarlarında Ion ve Dor düzeni uygulamaları
The execution of Ionic and Doric orders in ancient rock-cut tombs of Karia region
ÖZGÜR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ArkeolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR BARAN
- Yenileşme ve kentsel sit alanlarında uygulamaları: Kadıköy Tarihi Çarşı sit alanı örneği
Regeneration and applications in protected urban areas: Kadıköy Historical Bazaar protected area
BANU GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKIN ERYOLDAŞ
- Metro Han ve Cer binası koruma sorunları ve restorasyon projesi
Metro Han and traction building conservation issues and restoration project
ÖMER FARUK KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ
- Hidrolik egzersizlerin ev hanımı ve çalışan kadınlarda vücut kompozisyonu değerlerine etkilerinin incelenmesi
Investigation effects of hydrolic exercises on body composition parameters in housewives and working women
SONGÜL ADIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
SporAnkara ÜniversitesiSpor Sağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ AKALAN