İktidar ve sanat (1923-1950)
Power and art (1923-1950)
- Tez No: 342118
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SELÇUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Siyasal Bilimler, Tarih, Art History, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Tek parti dönemi ve sanat, erken Cumhuriyet dönemi ve sanat, iktidar ve sanat, resim, tiyatro, müzik, heykel, mimari, edebiyat, sinema, The era of the single-party state and art, early Republican period and art, power and art, painting, theatre, music, sculpture, architecture, literature, cinema
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 607
Özet
Bu çalışmada, 1923-1950 yılları arasında Türkiye?de siyasal iktidar ile sanat ve sanatçılar arasında nasıl bir ilişki olduğu konusu ele alınmış ve bu ilişkinin niteliği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kısaca iktidar ve sanat kavramları açıklanıp iki olgu arasındaki ilişkiye dair tarihi örnekler verildikten ve çalışmaya kıyas imkânı sağlanması için Sovyet Komünist Partisi, İtalyan Faşist Partisi ve Alman Nazi Partisi?nin sanat politikaları ve bu partilerin iktidar yıllarında, sanatçıların iktidar karşısındaki tutumları incelendikten sonra, bir tek parti iktidarı olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) hükümetinin sanat alanında nasıl bir politika izlediği, başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere dönemin yöneticilerinin sanat anlayışları ve dönem sanatçılarının iktidar karşısında ya da yanında aldıkları konumlar, sanat dalları üzerinden ayrıntılı olarak incelenmiştir. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi?nde bulunan Muamelat Genel Müdürlüğü, Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Halk Partisi arşivlerinden elde edilen belgeler, aynı yıllarda yayımlanan ?Cumhuriyet?, ?Akşam?, ?Tan?, ?Tasvir?, gibi gazetelerin haber ve köşe yazıları ve ?Ülkü?, ?Varlık?, ?Yeni Adam?, ?Büyük Doğu?, ?Kadro?, ?Mimar? gibi dergilerdeki haber ve makaleler çalışmanın temel başvuru kaynakları olmuş; buradan elde edilen veriler de, günümüzde yazılan kitap, tez, makale, bildiri ve ansiklopedi maddeleriyle desteklenmiştir. CHP iktidarı, sanatı bir uygarlık göstergesi olarak görmüş; inkılâpların halka iletilmesinde ondan faydalanmış; resim, tiyatro, heykel, mimari, müzik, edebiyat ve sinema gibi sanatların Türkiye?de yerleşmesi, halk tarafından tanınıp benimsenmesi, bu sanat dallarındaki eğitim olanaklarının artırılması ve sanat eserlerinin kamusal alandaki görünürlülüklerinin artırılması ve ülkedeki sanat ortamının dünya sanat çevreleriyle daha fazla etkileşime girmesinin sağlanması açılarından başarılı olmuş; fakat çeşitli ekonomik, sosyal ve siyasal sebeplerden dolayı uluslararası alanda ses getirecek kadar önemli yüksek sanat eserlerinin üretilmesini sağlayamamıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the relations between power, art and artists during the years 1923-1950. For this aim, this study explains the concepts of power and art with historical examples and comparative analysis of the Turkish case with the Soviet Communist Party, Italian Fascist Party and German Nazi Party. Exploring the art policies of these parties and the facilities of the artists, this study analyzes the Republican People?s Party?s (CHP) art policies; focusing on Mustafa Kemal Atatürk?s and other statesmen?s views on art, as well as the artists of the period.Documents which are gained from The General Directorate of Documentation at The Prime Ministry Republican Archive, The Council of Ministers and Republican People?s Party archives, columns and news of the period such as ?Cumhuriyet?, ?Akşam?, ?Tan?, ?Tasvir?, articles and news at the journals such as ?Ülkü?, ?Varlık?, ?Yeni Adam?, ?Büyük Doğu?, ?Kadro?, ?Mimar? constitute the main point of reference in this research; which are supported by contemporary studies such as articles, theses, conference proceedings and encyclopedia entries. CHP considered art as a signifier of civilization; made use of art to communicate the revolution to public; gained important amount of success in popularizing painting, theater, sculpture, architecture, music, literature and cinema; increased the opportunities for education on these forms of art; contributed to the visibility of these forms in public and provided interaction between local artistic facilities and worldwide artistic circles. However, due to economic, social and political reasons, they were unable to create works of art, which would gain worldwide recognition.
Benzer Tezler
- Hükümet programlarının ve milli eğitim şuralarında alınan kararların ilkokul görsel sanatlar dersi öğretim programlarına yansıması (1923-2016)
The reflection of government programs and the decisions taken in the national education councils on elementary school visual arts course curriculums (1923-2016)
SEVGİ KAYALIOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ALTINTAŞ
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN
- Tek parti dönemi romanında edebiyat - siyaset ilişkisi
Başlık çevirisi yok
YUNUS BİLGE
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEKİN
- Çok partili dönemde kültür politikaları ve sanata yansımaları (1946-1960 )
Culture politics in multi party and effects on art ( 1946-1960 )
BAŞAK KATRANCI KASALI
- 1950 ? 1960 yılları arasındaki devlet resim ve heykel sergileri
Between 1950-1960 years state exhibition on painting and sculpture, license thesis
MERAL İLGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP YASA YAMAN