Eroin bağımlılığının aşağıdan yukarıya ve yukarıdan aşağıya işleme süreçleri üzerindeki etkisi
The effect of heroin dependence on bottom-up and top- down processing
- Tez No: 342379
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZKAN PEKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Eroin bağımlılığı, bilgi işleme, yukarıdan aşağıya işleme, aşağıdan yukarıya işleme, kanonik ve kanonik olmayan bakış açısı, Heroin addiction, information processing, top-down processing, bottom-up processing, canonical and non-canonical vantage
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Literatürde eroin bağımlılığının çeşitli bilişsel fonksiyonlarda bozulmaya yol açtığını ortaya koyan çeşitli çalışmalar mevcuttur. Eroin bağımlılarda tespit edilen dikkat, hafıza, organizasyon, dil, ya da yürütücü işlev sorunlarının altında yatan neden bilgi işleme süreçlerindeki yavaşlama olabilir. Buradan yola çıkarak bu çalışmada, eroin bağımlılığının yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya bilgi işleme süreçleri üzerindeki etkisinin, sunulan görsel uyarıcıların izlenme açıları değişimlenerek, incelenmesi amaçlanmıştır.Çalışmaya bağımlılık kliniğinde yatarak tedavi gören 47 hasta ile yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından eşleştirilmiş madde kullanım öyküsüne sahip olmayan 36 sağlıklı 18-35 yaş arası katılımcı alınmıştır. Deney sırasında, katılımcılara çalışmanın amaçları doğrultusunda hazırlanan bir nesne tanıma paradigması sunulmuştur. Buna göre katılımcılardan duydukları nesne ismi ile ekranda beliren nesne görüntüsünün birbiriyle uyumlu olup olmadığını ?doğru? ya da ?yanlış? tuşlarını kullanarak belirtmeleri istenmiştir. Kanonik ve kanonik olmayan ve uyumlu/uyumsuz uyarıcıların sunum sıraları Latin karesi tekniği kullanılarak dengelenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin değerlendirmesinde ve çözümlenmesinde frekans analizi, gruplar arası karşılaştırmalarda t-testi, ki-kare ve Mann Whitney U-testi, grup içi karşılaştırmalarında Wilcoxon işaretli sıralar testi uygulanmıştır.Çalışma sonucunda elde edilen bulgular, eroin bağımlılarının yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya işleme süreçlerinde tepki süresi bakımdan kontrol grubundan anlamlı ölçüde farklılaştığını göstermiştir. Bununla birlikte hata oranı açısından deney grubu ile kontrol grubu arasında bir farklılaşma gözlenmemiştir. Sonuç olarak bu çalışma, çeşitli araştırmalarla da ortaya konan eroin bağımlılarındaki bilişsel ve nöropsikolojik bozulmaların altında yatan bir nedenin de yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya işleme süreçlerindeki yavaşlama olabileceğini akla getirmekte ve literatüre bu yönde katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
In literature, there are several studies demonstrating that heroin dependence causes deterioration on cognitive functions. The reason underlying attention, memory, organization, langue or executive function problems determined in heroin dependence may be slowness of information processing. From this point, in this study, it has been purposed to examine effect of heroin dependence bottom-up and top-down processing by varying monitoring aspects of visual stimulant presented. In this study, 36 healthy participants are between the age of 18-35 that are matched with 47 in-patients of clinic of addiction in terms of age, sexuality and education level were included. During the experiment, an object recognition paradigm prepared in the direction of purposes of the study, was offered to participants. According to this, participants were asked to indicate whether the name of what they heard and the object on the screen are in accord with or not by using the buttons of“True”or“False”. In evaluation and analysis of data obtained from study result; frequency analysis, t-test in intergroup comparisons, ki-square and Mann Whitney U-test, Wilcoxon marked lines test in in-group comparisons, were applied.Findings obtained at the end of the study, indicated that heroin dependents become different significantly in terms of response times in bottom-up and top-down processing. However, a differentiation was not observed between experiment group and control group, in terms of error rate.Consequently, this study suggests that a reason underlying cognitive and neuropsychological deteriorations of heroin addictions determining by several studies may be slowness bottom-up and top-down processing and also makes a contribution to literature in this direction.
Benzer Tezler
- Eroin bağımlısı kişilerde mikrorna ekspresyonlarının bağımlılıkla ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relation between microrna expression levels and dependence in heroin addicts
BURCU ÇAYKARA
Doktora
Türkçe
2017
Moleküler Tıpİstanbul ÜniversitesiMoleküler Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADRETTİN PENÇE
- Madde bağımlılığının deri-benlik kuramı çerçevesinde değerlendirilmesi
The evaluation of substance addiction within the scope of skin-ego theory
ELİF ÇİNKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİKA TUNABOYLU İKİZ
- Alkol ve eroin bağımlılığı olan iki ayrı grupta dürtüsellik ve agresyonun kişilik özellikleri ile ilişkisi
Relationship between impulsivity, aggression and personality dimensions in two different groups of alcohol and heroin dependents
MÜGE BOZKURT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriSağlık BakanlığıPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKREM CÜNEYT EVREN
- AMATEM'e başvuran madde bağımlılarının ekosistem yaklaşımı çerçevesinde incelenmesi: Ankara örneği
An examination of substance addicts applying to AMATEM within the framework of ecosystem perspective: The case of Ankara
MEHMET YAŞAR SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyal HizmetAnkara ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEZEN SERPEN
- Endokannabinoid sistemde görev alan bazı reseptör ve enzimlere ait çeşitli polimorfizmlerin sentetik kannabinoid bağımlılığındaki rollerinin araştırılması
The role of various polymorphisms of some endocannabinoid system receptor and enzyme genes in synthetic cannabinoid addiction
BERİL ALTUN
Doktora
Türkçe
2020
Eczacılık ve FarmakolojiGazi ÜniversitesiFarmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET ÇOK