Buğday (triticium aestivum L.) bitkisinin fide morfolojisi ve kök anatomisi üzerine sıcaklığın etkisi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 34246
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERPİL TERZİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Ziraat, Biology, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
iv ÖZET Bu çalışmada, Türkiye'de itiştirilen bazı ekmeklik buğday ( Tttücmn aetstevam L.) varyetelerinden yazlık Çukurova-86 ve kışlık Bezostaya- l'in fide morfolojisi ve kök anatomisi özerine sıcaklığın etkisi incelenmiştir. Bitki yetiştirme denemeleri 11/8, 16/9 ve 32/26°C gündüz/gece sıcaklıklarında 15, 30, 45 gön yetiştirme sörelerinde ve 12 saat gön uzunluğunda kum kültörönde yörötölmöştör. Fide morfolojisi; fide ve embriyonal kök uzunluğu, yaprak ve embriyonal kök sayısı ve yaprak yüzey alanı belirlenerek incelenmiştir. Deneme sıcaklıklarında, varyetelerin fide büyüme ve gelişmesi ll/8*C'de en az, 32/26°C'de orta ve 16/9°C'de en iyi olarak belirlenmiştir. On bir/8°C'de, fide gelişiminin önemli düzeyde sınırlandırılması varyeteler arası farkın ortaya çıkmasını engellemiştir. 16/9°C'de tüm büyüme kriterlerinde, 32/26°C'de ise embriyonal kök ve yaprak sayısında belirlenen varyeteler arası farkların genotiplerinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Varyeteler 11/8°C ve 32/26°C'de fide büyüme ve gelişimlerini sürdürerek düşük ve yüksek sıcaklığa uyum göstermişlerdir. Farklı büyüme sıcaklıklarının (16/9 ve 32/26°C) Çukurova-86 ve Bezostaya-1 varyetelerinin embriyonal kök anatomisine etkisi incelenmiştir. Bu inceleme, kök ucundan itibaren 5, 10, 20 ve 30 cm uzaklıklarda alman enine kesitlerde mikroskopik olarak merkezi silindir (MS) ve merkezi metaksilem (MM) çaplarının belirlenmesiyle yapılmıştır, MS ve MM çapları ile MM çapının MS çapma yüzde oranı bakımından 16/9 ve 32/26°C sıcaklıklarda, kök ucundan itibaren tüm uzaklıklarda varyeteler arası fark genellikle önemsizdir.MS çapı 16/9 ve 32/26*0 sıcaklıklarda kök ucundan tabana doğru artmıştır, MM çapı 16/9°C'de kök ucundan tabana doğru gidildikçe değişmemiş; fakat 32/26°C'de ise artmıştır. Bu nedenle, 16/9°C*de MM çapının MS çapma yüzde oranı kök ucundan tabana doğru artarken, 32/26°C'de değişmemiştir. MS ve MM çapları ile MM çapının MS çapma yüzde oranı 16/9°G'ye göre 32/26°C büyüme sıcaklığında kök ucundan itibaren tüm mesafelerde önemli düzeyde azalmıştır. Yazlık Çukurova-86 ve kışlık Bezostaya-1 'de, sıcaklıktaki artışa bağlı olarak embriyonal kök sayısı ve yaprak yüzey alanının azalması ve MM ve MS çaplarının daralması varyetelerin yüksek sıcağa vc^xxm yeteneğini göstermektedir,
Özet (Çeviri)
vi ABSTRACT In this study, the effect of temperature on seedling morphology and root anatomy was investigated in spring Cukurova-86 and winter Bezostaya-1 bread wheat ( Triticum ae&tfrum L.) varieties grown in Turkey. Plant growth experiments were carried out in sand culture at 1 1/8, 16/9 and 32/26°C day/night temperatures and 12-h photoperiod for 15, 30 and 45 day growing periods, The seedling morphology was investigated to define the length of seedling and seminal root» the number of leaf and seminal root and the leaf area. In these experiments, the determined seedling growth and development was minimum at 11/8°C, moderate at 32/26*C, and maximum at 16/9ÖC, The varietal differences was not determined at 11/8°C because of the growth and development was limited significantly at this temperature. On the other hand, there was varietal differences at 16/9°C in the all growth parameters and at 32/26°C in the number of seminal root and leaf. The determined differences between the varieties are thought to be originated from their genotypes. In the varieties, as a result of their adaptation to low and high temperatures the seedling growth and development was able to continue at 11/8 and 32/26'C. The effect of different growth temperatures (16/9 and 32/26*0) on the seminal root anatomy was investigated. The examination of cross- sections at 5, 10, 20 and 30 cm distances behind the root apex was made microscopically by determination of the diameters of central cylinder (CC) and central metaxyiem (CMX).vii There was not significant difference between varieties in CC and CMX diameters and the proportion of CMX to CC at all distances from the root apex at 16/9 and 32/26°C temperatures, Diameter of CC from the root apex to base was increased at 16/9 and 32/26°C temperatures. Diameter of CMX from the root apex to base was not changed at 16/9°C, but it was increased at 32/26°C, The proportion of CMX to CC diameter was not changed at 32/26°C while it was increased at 16/9°C. CC and CMX diameters and the proportion of CMX to CC diameter at all distances from the root apex were decreased significantly at 32/26°C growth temperature compared to 16/9°C. The decrease in the number of seminal root and leaf and in the diameters of CC and CMX with the increasing growth temperature in Çukurova-86 and Besostajja-l show their adaptation ability to high temperature.
Benzer Tezler
- Buğday ıslahında ikili stres koşullarında Zymoseptoria tritici'ye dayanıklı bitkilerin seçiminde kullanılabilecek fizyolojik, biyokimyasal ve moleküler parametrelerin belirlenmesi
Determination of physiological, biochemical and molecular parameters that can be used in the selection of plants resistant to Zymoseptoria tritici under dual stress conditions in wheat breeding
BEHZAT BARAN
- Bitki kökenli duman solüsyonunun tuz stresi altındaki buğday (Triticum aestivum L.) bitkisinde çimlenme ve fide gelişimi üzerine etkisi
Effect of plant-derived smoke solution on seedling growth in wheat (Triticum aestivum L.) under salt stress
MERVE KIRKIŞLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÖKSAL KÜÇÜKAKYÜZ
- Sıcaklık stresinin ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinde çimlenme ve erken fide gelişimi üzerine etkisi
The effect of temperature stress on germination and early seedli̇ng growth of bread wheat (Triticum asetivum L.) genotypes
MÜZEYYEN AKPULAT
- Kışlık ekmeklik buğday (Triticum aestium L.)'da sarı pas (Puccinia striiformis f. sp tritici) dayanıklılık geninin moleküler belirteçler (marker) ile araştırılması
An investigation of stripe rust (Puccinia striiformis f. sp tritici) resistant gene, Yr5, in winter bread wheat (Triticum aestium L.) varieties by using molecular markers
UĞUR SİNAN ALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyolojiYıldız Teknik ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP AKDESTE
- Sorgum (Sorghum bicolor L.) ve yonca (Medicago sativa L.) ekstraklarının bazı bitkiler üzerine allelopatik etkisi
Allelopathic effect of sorghum (Sorghum bicolor L.) and alfalfa (Medicago sativa L.) extracts on some plants
SEMİH TOKAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖTEN