Geri Dön

Arap anlambilimi ve Arap anlambiliminin el-Hasâis'teki temelleri

Arabic semantics and the basics of Arabic semantics in al-Khasâis

  1. Tez No: 344905
  2. Yazar: MUHAMMET MÜCAHİT ASUTAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN TÜLÜCE
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Bu çalışmada modern anlambilim konuları çerçevesinde İbn Cinnînin anlambilime katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızın odak noktasını bu âlimin el-Hasâis isimli eseri oluşturmaktadır. Çünkü bu kitap ele aldığı konular itibariyle günümüz anlambilim kitaplarıyla paralellik arz etmektedir. İbn Cinnî, bu çalışmasında, anlam, eş anlamlılık, çok anlamlılık, anlam çeşitleri, anlam değişimleri, ses-anlam ilişkisi, morfoloji ve anlam, sözdizimi ve anlam gibi konuları ele almıştır. Ayrıca Arap gramerindeki irâb ile anlamsal yorum ilişkisini değişik boyutlarıyla incelemiştir. İbn Cinnî ses-anlam ilişkisini ayrıntılı bir biçimde tartışmıştır. İbn Cinnî bu olguyu iştikâk-ı ekber olarak isimlendiren ilk âlimdir. O el-Hasâisinde ses-anlam ilişkisini değişik açılardan incelemiş, konuyla ilgili yeterince örnek vermiş, bu ilişkiyi değişik kategorilere ayırmıştır. Ayrıca bu olguya nasıl yaklaşılması gerektiğiyle ilgili ilkeler belirlemiş ve değerlendirmeye tâbi tutmuştur. Bu çalışmanın tefsir, hadis gibi ilahiyat alanlarında yapılacak olan semantik analiz incelemelerine de katkı sağlayacağı kanaatini taşıyoruz.

Özet (Çeviri)

In this study, with the framework of modern semantics, tried to determine contributions of Ibn Jinn to semantics. Ibn Jinns book, al-Khasis, is the focal point of our work. Because, al-Khasis, in terms of topics in this book, coincides with modern linguistic books. Ibn Jinn, in this work, dealt with topics such as meaning, polysemy, synonymy, types of meaning, semantic changes, sound-meaning relationship, morphology and meaning, syntax and meaning. Also examined various aspect of irb in Arabic grammar and semantic interpretation. Ibn Jinn discussed sound-meaning relationship in detail. This linguist is the first scholar named this phenomenon as ?al-ishtiq?q al-akbar. In al-Khasis has considered sound-meaning relationship from different perspectives, gave enough examples and devoted this topic to various categories. This scholar determined principles of how to approach this phenomenon and evaluated this topic. We believe that the study will contribute to the examinations in fields of theology such as the hadth and tafsr.

Benzer Tezler

  1. Biçim yönünden Hâfız İbrâhîm'in el-Kasîdatu'l-ʻUmariyye isimli kasidesi

    Examination in terms of form of the ode named Hâfiz İbrâhîm'in el-Kasîdatu'l-ʻUmariyye.

    MOHAMAD ALİBRAHİM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DilbilimMardin Artuklu Üniversitesi

    Arap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET ABDÜLHADİOĞLU

  2. تعدد المعنى في النص القرآني دراسة دلالية في تفسير مفاتيح الغيب للإمام فخر الدين الرازي (ت606هـ)

    Kur'ân metinde teaddüdüi'l-ma'nâ İmam Fahrud-din Er-Râzi'nin (h.606) Mefâtîhu'l-ğayb tefsirinde anlamsal çalışma

    IHAB SAID IBRAHIM IBRAHIM

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2005

    DilbilimMenoufia University

    Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MOHAMMED ELSAYID AZZUZ

  3. تفسير المصري شمس الدين محمد بن أحمد الشافعي)ت٦٩٨ىـ(ُلسور تي )طو واألنبياء(

    Surem için Şemseddin Muhammed İbn Ahmed El-Şafii'nin (H. 896'dan sonra öldü) Misir yorumu: (Taha ve peygamberler)

    MEJBEL SARHAN HÜSSEİN HUSSEIN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ Abdulsalam Yousuf Essa Al-Yagoob

  4. Ebû Hâtim er-Râzî ve Kitâbu'z-Zîne adlı eserinin Arap anlambilim tarihindeki yeri ve önemi

    Abu Hatim ar-Razi and the place and importance of his book titled Kitab al-Zeenah in the history of Arabic semantics

    MANSUR TEYFUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN TAŞDELEN

  5. İbn Kuteybe'de dil ve anlam

    Language and meaning in Ibn Qutaybah

    SÜHEYLA HALE BAYIRBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KADİR KINAR