İbn Haldunun İslam düşüncesindeki arka planı ve Mukaddimenin ilimler tasnifindeki yeri
The background of Ibn Khaldun in Islamic thought and the place of Muqaddimah in the classification of sciences
- Tez No: 345103
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN MACİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 328
Özet
İbn Haldunun (732/1332-808/1406) Mukaddime isimli eseri, kendisinden sonra uzun dönemler boyunca özellikle tarih ekolü içinde değerlendirilmiş, modern dönemde ise, batıda da ele alınarak özellikle sosyal bilimlerin bakış açısına göre tartışılmış ve yaklaşık son bir asırlık dönemde de yine bu çerçevedeki bir literatürde karşımıza çıkmıştır. Bu tür bir değerlendirme biçimi ise onu bağlamından koparan ya da daraltan popüler söylemlere kapı aralamıştır. Bu çalışmada söz konusu eserin, ancak kendi bağlamında değerlendirilerek daha iyi anlaşılabilmesine işaret etmek adına, Mukaddimeyi genel olarak İslam düşüncesinin çeşitli dallarına nisbetle ele almak üzere bir çerçeve çizilmiştir. Bu açıdan yine Mukaddime müellifinin değindiği alanlarla ilişkisi sorgulanmak istenmiştir. Bu bağlamda hadis ilminden tarihe, siyasetnâme geleneğinden felsefeye dek bir dizi ekolün Mukaddimenin altyapısını oluşturduğu söylenebilir. Bu açıdan eserin, hikmet ilimlerinden olduğu söylenerek ortaya konulan umran ilmine hasredilmesi bakımından özellikle felsefe geleneği ve Meşşâilerle ilişkisi daha derin bir şekilde ele alınmıştır. Mukaddimenin bilim tarihi içinde, tasnîful ulûm geleneği bağlamında nerede durduğunu görebilmek için de ilimler tasnifindeki yeri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Muqaddimah, the eminent work of Ibn Khaldun (732/1332-808/1406), has been a topic of study for a long time especially in the history field. However, in modern times, for almost a century it has also been discussed in the west particularly according to a viewpoint of societal sciences. This style of evaluation has given rise to some popular discourses, which take away from its context or narrow its scope. In this study, it is pointed out that Muqaddimah needs to be studied within its own context. For this purpose a framework was created to discuss Muqaddimah in conversation with Islamic schools of thought, which Ibn Khaldun himself mentioned. By doing so, a spotlight was shed to the fact that a series of fields from tradition to history, siyasatnama and philosophy constitute the background of Muqaddimah. Furthermore, in this study Ibn Khaldun?s work, in which he asserts science of omran as a new kind of philosophical science, is especially examined more deeply in the relationship with philosophical tradition and Peripatetic School. Finally, the place of Muqaddimah in the history of science is also studied in the context of the tradition of tasneef al-uloom (classification of sciences).
Benzer Tezler
- Karşılaştırmalı olarak islam siyasi düşüncesinde otorite kavramı
Başlık çevirisi yok
HALUK ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NİYAZİ ÖKTEM
- İbn Haldun'da tarih ve umran sorunu
The problem of history and umran in Ibn Khaldun
HÜSEYİN FIRAT ŞENOL
- İbn Haldûn'un siyaset ve devlet felsefesine dair görüşlerinin Osmanlı düşüncesindeki yansımaları
Reflections of Ibn Khaldun's views on the philosophy of politics and state on Ottoman thought
BİLGEHAN BENGÜ TORTUK
Doktora
Türkçe
2012
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJDET DURAK
- مباحث علوم القرآن والتفسير عند ابن خلدون/جمعاً ودراسة
İbn Haldun'un Kur'an ilimlerine ve tefsirine bakış açısının analizi
OMER ZAİDAN KHALAF
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- İbn Haldun'un pratik felsefesi
Ibn Khaldun's practical philosophy
EGEMEN KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AYDIN