İbn Haldun'da tarih ve umran sorunu
The problem of history and umran in Ibn Khaldun
- Tez No: 262569
- Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN BIÇAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu çalışmanın amacı, İbn Haldun düşüncesinde tarih-umran ilişkisinin nasıl kurulduğunu anlamaktır. İbn Haldun'un umran ilmi aracılığıyla ortaya çıkardığı medeniyet anlayışı ya da modeli, tarih-medeniyet bağına yapılan vurguyu temellendirmek için gereklidir. Bu bağlamda, Giriş bölümünde tarih-medeniyet bağına neden vurgu yapıldığı ve tarih-felsefe ilişkisinin izinin neden İbn Haldun ve Mukaddime üzerinden sürülmek istendiğine ilişkin gerekçeler ele alınmıştır.Birinci bölümde, İbn Haldun öncesindeki İslâm düşünce geleneği, evren tasavvuru, bilgi anlayışı, ilim anlayışı, tarih anlayışı ve siyaset anlayışı olmak üzere beş temel başlık altında incelenmiş, böylelikle İbn Haldun'un düşüncesindeki farklılığın daha iyi anlaşılmasına yardımcı olacak bir altyapı hazırlanmıştır.İkinci bölümde, İbn Haldun ve Mukaddime kısaca tanıtılmış, onun yetiştiği çağda İslâm dünyasının içinde bulunduğu koşullara ana hatlarıyla değinilmiştir.Üçüncü bölümde, İbn Haldun'un tarih sorunuyla nasıl yüzleştiği, insanı çevreleyen doğa koşulları, insanın temel nitelikleri ve bunların umranın oluşumundaki rolü; ayrıca, İbn Haldun'un kendisinden önceki İslâm tarihçiliğini eleştirisi ve yeni yöntem önerisi gibi konular ele alınmıştır.Dördüncü bölümde, umran ilminin içeriğini oluşturan unsurların ele alınmasına ve İbn Haldun için umranın ne ifade ettiğinin anlaşılmasına çalışılmıştır.Beşinci bölümde, üçüncü ve dördüncü bölümde ele alınan tarihin ve umranın karşılıklı ilişkilerinin anlaşılmasına çalışılmış, İbn Haldun düşüncesinde tarih ve umranın örtüşüp örtüşmediği sorgulanmıştır.Sonuç bölümünde, çalışmada ele alınan konular değerlendirilmiş, gelecekte yapılacak tarih felsefesi çalışmalarında İbn Haldun düşüncesinden yararlanılabileceğine işaret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to grasp the mutual relations of history, civilization and philosophy with regard to Ibn Khaldûn?s ilm al-umran and its contents, as had been established in his Muqaddimah as a result of his aim to ground history on reason. Within the given context, this study is divided into five chapters, before which the introduction is an attempt to understand how we can relate history, civilization and philosophy, and, to justify why these mutual relations are to be understood with regard to Ibn Khaldûn and Muqaddimah.The first chapter analyses the Islamic thought preceding Ibn Khaldûn through five topics, namely, cosmology, conception of knowledge, of the realms of knowledge (ulûm, as the plural of ilm), of history, and, finally, of politics. Doing so provides us with a better understanding of Ibn Khaldûn?s difference, and, his contribution, too.The second chapter is a brief summary of the circumstances in the Islamic world surrounding Ibn Khaldûn, including a short biography and an introduction to his Muqaddimah.The third chapter considers how Ibn Khaldûn faces the problem of history, via the following issues: 1. the natural conditions surrounding human beings as well as the qualities and faculties of human beings, 2. A critique of the traditional Islamic historiography, and Ibn Khaldûn?s new suggestions.In the fourth chapter, we will thoroughly analyse the contents of the ilm-al-umran, and, try to answer the question what umran means to Ibn Khaldûn.The fifth chapter aims to understand the mutual relation of history and umran, as well as, to answer the question whether history and umran perfectly reconcile.Finally, the conclusion is an evaluation of what has so far been considered, and, is an attempt to raise questions for further studies in the philosophy of history, to which Ibn Khaldûn?s thought may contribute.
Benzer Tezler
- İbn Haldun bağlamında yönetim sistemlerinin meşruiyet sorunu ve meşruiyetin inşası
The legitimacy issue of management systems of İbn Khaldun and the construction of legitimacy
GÜL DİLEK TÜRK
Doktora
Türkçe
2018
Halkla İlişkilerMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ANIK
- Kentle bütünleşme bağlamında 'Canıkonuşlar': Bişkek örneği
'Новостройки' в контексте интеграции с городом: на примере г. Бишкек
SAGINAY KARAEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ORÇAN
- İbn Haldun 'da tarih felsefesi
A History philosophy Ibn Khaldun
FATMA GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MURTAZA KORLAELÇİ
- İbn Haldun ve Oswald Spengler'in tarih felsefesi anlayışları
Ibn Khaldun and Oswald Spengler's understandigs of philosophy of history
ŞENGÜL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
FelsefeKırıkkale ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAMİL ŞAHİN