Isophya rizeensis (Orthoptera:Tettigoniidae) türünde renk polimorfizminin korunmasında etkili evrimsel ekolojik süreçler
Evolutionary ecological processes responsible for the maintenance of colour polymorphism in Isophya rizeensis (Orthoptera:Tettigoniidae)
- Tez No: 346043
- Danışmanlar: PROF. DR. SELİM SÜALP ÇAĞLAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Zooloji, Biology, Zoology
- Anahtar Kelimeler: Isophya rizeensis, renk polimorfizmi, sıcaklık biyolojisi, genetik farklılaşma, Isophya rizeensis, colour polymorphism, thermal biology, genetic differentiation
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Isophya rizeensis (Orthoptera: Tettigoniidae) Türkiye?de Doğu Karadeniz Bölgesi?ne endemik olan ve renk bakımından polimorfizm gösteren bir çalı çekirgesi türüdür. Geniş bir yükseklik aralığı boyunca dağılım gösteren bu türde, yüksekliğe bağlı olarak melanizm derecesi azalmaktadır. I. rizeensis gösterdiği çarpıcı renklenme polimorfizmi yapısı nedeni ile renk polimorfizminin oluşumunda ve korunmasında etkili uyumsal süreçler ile ilgili hipotezlerin sınanması için uygun bir model canlıdır. Bu çalışma kapsamında Isophya rizeensis?de renklenme, yükseklik ve sıcaklık düzenlemesi arasındaki ilişki çeşitli hipotezlerin sınanması yolu ile incelenmiştir. Arazi çalışmaları ile farklı yüksekliklerden farklı renklenmeye sahip çekirgelerin vücut sıcaklığı (Tb) ve çevresel sıcaklık (Ta) ile sıcaklık fazlası (Tex) verileri toplanmış aynı zamanda araziden toplanan canlı bireylerin sıcaklık tercihleri ölçülerek tercih edilen optimal sıcaklık aralıkları (Tpref) belirlenmiştir. Bu değer kullanılarak vücut sıcaklığı (Db) ve çevresel sıcaklığın (Da) optimal sıcaklıktan sapma değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca yapay ışınım koşullarında farklı renkten bireylerin ısınma oranları karşılaştırılmıştır. Sonuçta renklenme ile sıcaklık fazlası ve ısınma hızı arasında belirgin bir ilişki tespit edilememiştir. Aynı zamanda sıcaklık tercihinin yüksekliğe bağlı değişim göstermediği de görülmüştür. Ek olarak farklı yüksekliklerdeki populasyonların genetik farklılaşma dereceleri Fst değeri hesaplanarak karşılaştırılmış ve coğrafi uzaklıklar ile Fst değerleri arasındaki bağlantı değerlendirilerek uzaklığa bağlı izolasyon (UBİ) örüntüsünün varlığı sınanmış, açık ve koyu renkli populasyonlar arasında nötral genetik varyasyon bakımından bir ayrım olmadığı saptanmıştır. Sonuç olarak incelenen türde renk polimorfizminin korunmasında sıcaklık düzenlemesine bağlı uyumsal süreçlerin etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Isophya rizeensis (Orthoptera: Tettigoniidae) is a colour polymorphic bush cricket species endemic to the Northeastern Black Sea region of Turkey. The degree of melanism decreases as altitude increases in this species which shows distribution in a wide altitudinal range. Because of it?s polymorphism, I. rizeensis is a convenient model organism for studying the hypotheses about the adaptive processes effective on maintenance and formation of colour polymorphism. In this study, the relationship between colouration, altitude and thermoregulation were investigated by testing several hypotheses. In field studies, body temperature (Te), environmental temperature (Ta) and temperature excess (Tex) values were measured and also optimal temperature preference (Tpref) were identified. With these values we calculated deviations of body temperature (Db) and environmental temperatures (Da) from selected optimal temperature. Additionally the heating rates of different colored crickets were measured under artifical radiation conditions. Any significant relation between colouration, temperature excess and heating rates was not detected. Also thermal preference didn?t show a significant relation with altitude. Additionally, neutral genetic differentiation levels between populations from varying altitudes were compared by calculating Fst values. In addition we tested the existence of Isolation by Distance (IBD). There was not a genetic distinction between dark and light colored population. In conclusion, it can be said that thermoregulation do not have a siginificant effect on formation and maintenance of colour polymorphism in Isophya rizeensis.
Benzer Tezler
- Isophya rizeensis Sevgili, 2004 (orthoptera: tettigonidae)'de yüksekliğe bağlı ekolojik yayılış ve renk polimorfizmi üzerinde araştırmalar
Research on the altitude dependent ecological distribution and colour polymorphism of the bush-cricket Isophya rizeensis Sevgili, 2004 (orthoptera: tettigonidae)
İSMAİL KUDRET SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SELİM SÜALP ÇAĞLAR
- Türkiye Isophya Brunner von Wattenwyl (Orthoptera: Tettigoniidae: Phaneropterinae) türlerinin revizyonu
A revision of the Turkish species of Isophya Brunner von Wattenwyl (Orthoptera: Tettigoniidae: Phaneropterinae)
HASAN SEVGİLİ
- Isophya rizeensis (Orthoptera:Tettigoniidae) türünün ekolojik niş modellemesi
Ecological niche modelling of Isophya rizeensis (Orthoptera:Tettigoniidae)
ÇAĞAŞAN KARACAOĞLU
- Isophya rizeensiste (Orthoptera: Tettigoniidae) eşey oranının çiftleşme yatırımına etkisi
Effect of operational sex ratio on mating investment in Isophya rizeensis (Orthoptera: Tettigoniidae)
ARZU YİĞİT
- Isophya Brunner von Wattenwyl, 1878 (Orthoptera: Tettigoniidae: Phaneropterinae) cinsinin iki tür grubunun spermatofor özelliklerinin karşılaştırılması
Comparison of spermatophoric features of two species groups of Isophya Brunner von Wattenwyl, 1878 (Orthoptera: Tettigoniidae: Phaneropterinae)
HÜLYA ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2022
BiyolojiOrdu ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SEVGİLİ