Geri Dön

Alevi-Bektâşi müziğinde Kerbelâ temalı türküler üstüne bir inceleme

Analysis of the folk songs about Karbala in Alevi-Bektashi music

  1. Tez No: 347189
  2. Yazar: ERCAN DURMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FAZLI ARSLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Kerbelâ, Kerbelâ Olayı, Hz. Hüseyin, Mersiye, Karbala, the event of Karbala, Hz. Hussein, Elegy (Requiem)
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 192

Özet

VII. yüzyılda bu günkü Irak sınırları içindeki Kerbelâ şehrinde gerçekleşmesi sebebiyle ?Kerbelâ Olayı? olarak anılan, İslam peygamberi Hz. Muhammed'in torunu Hz. Hüseyin ile Emevi halifesi I. Yezid arasında cereyan eden savaş sonucunda, Hz. Hüseyin öldürülmüştür. Müslümanlar arasındaki Mezhep ayrılığının temel nedenleri arasında gösterilen bu olay günümüze kadar birçok edebi ve müzikal esere konu olmuştur. Alevi-Bektâşi topluluklarında bu olayla alakalı akla ilk olarak, bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak için yazılan mersiyeler (ağıtlar) gelmektedir. Fakat bu mersiyelerin bir kısmı her ne kadar kulaktan kulağa, usta çırak ilişkisiyle günümüze kadar aktarılmış olsa da, birçoğunun kayıt altına alınmadığından zaman içerisinde yok olduğu düşünülmektedir. Günümüzde söylenen, bilinen Kerbela konulu türkülerin bir bölümünün tespit edilerek kayıt altına alınması ve bu türkülere ulaşmak isteyenler için kaynak teşkil edebilmesi amacıyla yapılan bu araştırmanın ilk aşamasında Alevi-Bektaşi tarihi ve müziği, Kerbela olayı ve ilgili çalışmalara yönelik literatür taraması yapılmış, bu alanda ulaşılabilen kaynaklar incelenmiştir. Daha sonra literatür taraması ve görüşme yoluyla elde edilen bilgiler düzenlenerek araştırmanın kavramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Araştırmanın ikinci aşamasında, çeşitli albüm, görüntü ve ses kayıtları incelenerek konuyla alakalı elli adet türkü (kırık hava) tespit edilmiştir. Araştırmanın son aşamasında ise, elde edilen kayıtlardan notaya alınan eserlerin usul, ses alanı, seyir ve dizi bakımından müziksel analizleri yapılmıştır. Bu analizler yapılırken Türk klasik müziğinin günümüzde geçerli olan kuralları göz önünde bulundurulmuştur.

Özet (Çeviri)

The war between Hz. Hussein, the grandson of Hz. Muhammad who is the Prophet of Islam, and Yazid I, Umayyad caliph, is called ?the Event of Karbala? as it was happened in VII. century in Karbala city which is in the borders of Iraq today. As a result of the war Hz. Hussein was killed. This event, thought to be one of the reasons of madhhab divisions, has been subject to many literary and musical works. In Alevi- Bektashi community, elegies (requiems) written for lament for the dead are examples of these works. Some of these elegies have been quoted in oral tradition. However, many of them were not written down so they disappeared throughout the time. This study aims to take the folk songs about Karbala into record and to be a source for these songs. In the first part of the study, the literature on the music and history of Alevi-Baktashi and the works on Karbala event is reviewed. In the second part, through the search of various albums, videos and voice records, fifty folk songs (kırık hava) are obtained. In the last part of the study, considering the norms of Turkish Classical Music, the musical analyzes of the works are conducted in terms of rhythmic pattern, sound interval, route and scale.

Benzer Tezler

  1. Alevi Bektaşi geleneğinde Pîr Sultan Abdal şiirleri ve bestelenmiş deyişlerinin müziksel analizi

    Musical analysis of Pir Sultan Abdal poems and composed sayings in Alevî Bektashi tradition

    FIRAT AKSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MüzikHitit Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NADİR KARAKUŞ

  2. Ortak kimlik ve müzik: 1980 sonrası Alevi-Bektaşi uyanışı

    Collective identity and music: Post-1980 Alevi-Bektashi revival

    ALİ KELEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sosyoloji Bölümü

    DOÇ. DR. MERAL ÖZBEK

  3. Orta Anadolu Abdalları'nda bağlamanın yeri

    The role of bağlama for central Anatolian Abdals

    MEHMET CAN TÖREDİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MüzikHaliç Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Sanat Dalı

    DOÇ. EZGİ SAYDAM

  4. Trakya bölgesi tasavvufi halk müziğinde güfte-beste ilişkisi

    The relationship between the poems and the tunes of tasavvuf folk music of the thrace region in Turkey

    HÜSEYİN YALTIRIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Halk Bilimi (Folklor)Ege Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FİKRET TÜRKMEN

  5. Şanlıurfa ili Kısas yöresi ?Cem formu?nun analizi

    The analysis of ?Cem form? in Kısas region of Şanlıurfa province

    İSMAİL GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Bilimleri Bölümü

    DOÇ. EROL PARLAK