Philosophical movements in Ottoman intellectual life at the beginning of the 20th century and their ipmact on Young Turk's thought
Yirminci yüzyılın başlarında Osmanlı düşünce hayatındaki felsefi akımlar ve bunların Jön Türk fikriyatı üzerindeki etkisi
- Tez No: 347326
- Danışmanlar: PROF. DR. YASİN CEYLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Jön Türkler, Bilim, Din, Ahlak, Estetik, Young Turks, Science, Religion, Ethics, Aesthetics
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 329
Özet
Bu çalışmanın amacı Türk siyasi tarihinde önemli bir yeri bulunan Osmanlı İttihat ve Terakkî Cemiyeti (İTC) ile ona hayat veren Jön Türklerin bilim ve felsefe anlayışlarını incelemektir. İTC 1908-1918 yılları arasında iktidarı elinde bulundurmuş bir örgüttür. İTC iktidarını konu edinen yerli-yabancı kaynakların büyük bir kısmı bu dönemi Jön Türk iktidarı olarak nitelendirmektedir. Bu nitelendirme büyük oranda haklıdır, zira İTC?ye hayat veren zihniyet doğrudan Jön Türkler olarak isimlendirilen bir zümreye işaret etmektedir. Çalışmanın amacı hiç şüphesiz salt bir tarih tartışması gerçekleştirmek değildir. Daha ziyade kendisi tarihe mal olmakla birlikte, temsil ettiği zihniyet günümüzde dahi çeşitli tartışmalara konu olan siyasal bir örgütün bilimsel ve felsefî argümanlara nasıl ve niçin ihtiyaç duyduğunu incelemeye çalıştık. Bu argümanlardan hareketle İTC?nin kendi siyasi programına nasıl şekil verdiğini ortaya koymak çalışmamızda gözettiğimiz amaçlardan birini teşkil etmektedir. Çalışmamızın amaçları bakımından öncelikle Jön Türklerin yaşadığı dönemde yaygın olarak benimsenen bilimsel ve felsefî yaklaşımları tespit ettik. Söz konusu yaklaşımların pozitivizm, evrimcilik ve materyalizm olduğunu ve Jön Türk figürleri tarafından bunların kararlı bir şekilde savunulduğunu gördük. Bu tespitimiz Jön Türkler tarafından bireysel veya kurumsal bir şekilde yayınlanmış süreli yayınların incelenmesine dayanmaktadır. İşaret etmek gerekir ki bahsi geçen süreli yayınlar aynı zamanda çalışmamızın sınırlarını da belirlemiştir. Pozitivist, evrimci ve materyalist bilim ve felsefe anlayışlarının din, ahlak ve estetik felsefeleri bakımından yarattığı etkileri irdeledik. En nihayet Jön Türklerin modern bilimsel ve felsefî kavramlardan örülü bir söylemle kendi milliyetçi yaklaşımlarını ne şekilde tahkim ettiklerini izleme fırsatı bulduk. Bu durum, Jön Türklerin bilimi ve felsefeyi araçsallaştırmış olduğu gerçeğine işaret etmesi bakımından çalışmamızın dikkat çekici bir temasını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine scientific and philosophical understanding of the Ottoman Committee of Union and Progress (CUP in short), which takes an important place in Turkish history of politics, and the Young Turks who vitalized it. CUP is an organization remained in the power, during Ottoman Empire, between 1908 and 1918. The great majority of both national and international sources, subjecting the rulership period of CUP, identify this term with Young Turks? power. This identification is right to a large extent. For, the mentality vitalized the Ottoman CUP directly refers to a modernist group which is called Young Turks. Our study does not have an aim of realizing a purely historical discussion. It rather scrutinizes the reasons of how and why a political organization, mentality of which is subjected, even today, to different discussions, needed scientific and philosophical arguments. Understanding the kind of shape it has given to its own political program by starting from those arguments is one of the purposes taken into consideration throughout the study. In terms of the goals of our study we first identified the scientific and philosophical approaches commonly adopted in Young Turks? period, both in the West and in the Ottoman world of thought. We observed that these approaches consist of positivism, evolutionism and materialism and that they are defended by Young Turk figures very single-mindedly. This observation is deduced from the examination we carried out on the periodicals published by Young Turks individually and institutionally. One needs to point that these periodicals determined the limits of our study as well. We scrutinized the effect that is created by the positivist, evolutionist and materialist understandings of science and philosophy on the traditional philosophies of religion, ethics and aesthetics. At the end, we found the opportunity of observing how Young Turks reinforced their nationalist approach by means of a discourse which is decorated with modern scientific and philosophical concepts. This circumstance constitutes one of the conspicuous themes of our study since it refers to the reality that science and philosophy have been instrumentalized by Young Turks.
Benzer Tezler
- Edirne Garı
Edirne Station
ÖZLEM BÜYÜKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFİFE BATUR
- Pozitivizmin Türk sosyolojisinin kuruluş sürecindeki etkileri
The effects of positivism on the formation process of Turkish sociology
UĞUR KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALEDDİN TAŞ
- Meşrutiyet Döneminde üç düşünürümüz (Baha Tevfik, Ziya Gökalp ve Filibeli Ahmet Hilmi)'ün görüşleri bağlamında Batıcılık, Türkçülük ve İslâmcılık
Westernism, Turkism and İslamism in the context of the views of our three thinkers (Baha Tevfik, Ziya Gökalp and Filibeli Ahmet Hilmi) in the Constitutional era
MEHMET DEVECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATİ DEMİR
- Felsefe Dergisi'nin sistematik incelemesi: Felsefe araştırmalarındaki yeri ve önemi (1972-1990)
Systematic review of philosophy journal: Its place and importance in philosophy research (1972-1990)
AKAY YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATİ ÇAVDAR