Geri Dön

Osmanlı İmparatorluğu'nda onarım faaliyetleri: Kayseri örneği

Restoration activities in the Ottoman Empire: Kayseri sample

PDF İndir

  1. Tez No: 348912
  2. Yazar: REMZİ AYDIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YILDIRAY ÖZBEK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Osmanlı, Onarım, Kayseri, BaĢbakanlık Osmanlı ArĢivi, ġer'iyye Sicili, Kitabe, Ottoman, Restoration, Kayseri, Ottoman Archives of the Prime Ministry, Sharia Records, Epigraph
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 572

Özet

Bu çalışmada, Osmanlı İmparatorluğu?ndaki imar faaliyetleri kapsamında, Kayseri?deki onarımlar incelenmiştir. Kayseri?nin seçilmesindeki en önemli neden şimdiye kadar onarımla ilgili yapılan çalışmaların ağırlıklı olarak başkent İstanbul ile sınırlı kalmasıdır. Çalışmada, Osmanlı döneminde gerçekleştirilen tüm onarımlar ele alınmıştır. Bu amaç doğrultusunda tespit edilen verilerden hareketle devletin taşradaki onarım örgütlenmesi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Fatih Sultan Mehmed döneminde kesin olarak Osmanlı hâkimiyetine giren Kayseri, ulaşım ve ticari hayatının canlılığı yanında, çoklu bir kültür ortamına sahip olması bakımından da önemli bir şehir olmuştur. Bu bakımdan hemen her türden mimari yapı örneğine rastlamak mümkündür. Çalışmanın ana kaynağını Başbakanlık Osmanlı Arşivleri?nde yer alan belgeler oluşturmuştur. Yapılar üzerinden tespit edemediğimiz birçok veriye bu kaynaktan ulaşılmıştır. Yerel mahkeme kayıtlarını içeren şer?iyye sicilleri detaylı olmasa da onarım hakkında bilgiler sunan bir diğer arşiv kaynağıdır. Kitabeler ise onarımın gerçekleştirildiğini kesinleştiren damgalardır. Onarım sürecinde bu üç ana kaynağın tarihsel olarak kesiştirilmesine gayret edilmiştir. Böylelikle onarımın gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği anlaşılmaya çalışılmıştır. Nitekim onarımın belgelerde bahsedildiği şekliyle gerçekleştirildiği veya gerçekleştirilmediği örnekler tespit edilmiştir. Bu kaynaklardan elde edilen verilerden hareketle, onarım faaliyetlerinin Osmanlılarda belirli bir süreci kapsadığı anlaşılmıştır. Onarım süreci; sebep olan etkenler, talep, talebin kabul edilmesi, onarım öncesi hazırlık (birinci keşif çalışması, hasar tespiti, ölçümler, maliyet hesabı) ve proje aşaması (plan-cephe çizimleri), projenin hayata geçirilmesi (maddi kaynak, işçi ve malzeme temini), onarımın tamamlanması (ikinci keşif ve kontrol) gibi bir dizi işlemin ardından gerçekleştirilen, kuralları belirlenmiş bir organizasyon dâhilinde işlemektedir. Süreçteki en önemli aşamayı ister erken ister geç dönem örneklerinde olsun keşif çalışması oluşturmaktadır. Alanlarında uzman kişilerden seçilen keşif komisyonları (bilirkişiler) tarafından hazırlanan raporlar, onarıma dair önemli bilgiler içermektedir. Bu raporlardan onarımda kullanılan malzemelerin özellikleri, fiyatları, onarımda çalışan teknik-yardımcı personel grupları öğrenilmiştir. Bu tespitler doğrultusunda, onarım faaliyetlerinin başkent İstanbul?daki Hassa Mimarlar Ocağı tarafından organize edildiği anlaşılmıştır. Ocağın taşradaki temsilcileri olan eyalet ve şehir mimarları hem inşa hem de onarım çalışmalarını yönetmiştir. 1831 yılına kadar Hassa Mimarlar Ocağı tarafından yönetilen imar çalışmaları, Tanzimat ile başlayan değişim ve dönüşüm döneminde yerini Ebniye-i Hassa Müdürlüğü?ne bırakmıştır. Bu süreçte alaylı mimarların yerini de mektepte yetişmiş mimar-mühendisler almıştır. Elde edilen veriler neticesinde, 28 cami, 26 çeşme, 14 kilise, 5 hapishane, 4 hamam, 4 hükümet konağı, 3 külliye, 3 zaviye, 2 mescit, 2 kışla, 2 mevlevihane, 1 çarşı, 1 fabrika, 1 kale, 1 medrese, 1 mektep, 1 türbe ve 1 hankâh olmak üzere toplam 100 adet eserin Osmanlı döneminde onarıldığı tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, restorations in Kayseri have been investigated within the framework of construction activities of the Ottoman Empire. The most important reason for choosing Kayseri is the fact that the studies related to restoration have so far been limited mainly to İstanbul, which was the capital city. The study involves all the restorations that took place during Ottoman times. Based on data gathered in line with this aim, the restoration organization at the suburbs was aimed to be discovered. Kayseri, which came under the ascendancy of the Ottoman Empire during the reign of Fatih Sultan Mehmed, has been an important city both due to its liveliness of trade and transportation and to its multicultural context. For this reason, it is possible to see samples of buildings from different varieties. The main source of the study was the documents from the Ottoman Archives of the Prime Ministry. Numerous data that could not be gathered from the buildings were gathered from this source. Sharia records that include the records of local court cases are other archive sources providing information- although not very detailed- regarding the restoration. Epigraphs are also seals that prove the restoration. It was tried to intersect these three main sources in terms of time during the restoration and to understand whether the restoration took place or not. Examples showing whether the restoration took place as described in the documents or not were identified. Based on data gathered from these sources, it was concluded that the restoration activities comprised a particular process during the Ottoman times. The restoration process took place in an organized manner through a series of actions such as the factors that result in the restoration, the demand for it, acceptance of the demand, preparation before the restoration (initial estimation work, identification of the damage, measurements, calculation of the cost), project phase (design of the plan-frontage), realization of the project (provision of material sources, laborers, and equipment), completion of the restoration (secondary estimation work and control). The most important phase of the process for samples from both earlier and later time periods was the estimation work. Reports prepared by estimation commissions which involved experts in their field include important information regarding the restoration. These reports provide information regarding the characteristics and the price of the materials used for restoration as well as the technical and supportive staff involved in restoration. These pieces of information led to the conclusion that the restoration activities were organized by Hassa Association of Architects in İstanbul, the capital city. The state and city architects, who were representatives of the association in the suburbs, governed both the construction and the restoration work. The construction work, which was governed by Hassa Association of Architects until 1831, was replaced by Hassa Directorate of Buildings (Ebniye-i Hassa Müdürlüğü) during the period of change and transformation which started after Tanzimat. During this period, self-trained architects were also replaced by architects and engineers who were educated in schools. It was found based on the data that 100 pieces of work, which constitute 28 mosques, 26 fountains, 14 churches, 5 prisons, 4 baths, 4 city halls, 3 complex of buildings (külliye), 3 zaviye, 2 mesjid, 2 barracks, 2 dervish lodges (mevlevihane), 1 bazaar, 1 factory, 1 castle, 1 madrasah, 1 school, 1 mausoleum, and 1 hankâh, were restored during the Ottoman times.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    328504

    İstanbul'daki anıtsal yapıların Cumhuriyet Dönemindeki koruma ve onarım süreçleri üzerine bir araştırma

    An investigation on the conservation and restoration processes of monumental buildings in Istanbul during the Republican Era

    BURCU SELCEN COŞKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEMET BİNAN

  2. Tez No

    450300

    Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Ermeni Kiliseleri koruma ve kullanım durumları

    Protection and usage conditions of the Armenian Churches located in the Southeastern Anatolia region of Turkey

    SEMRA HİLLEZ HALİFEOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    MimarlıkDicle Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMİNE DAĞTEKİN

  3. Tez No

    648187

    Privatization, liberalization and deregulation of Turkish state railways and frameworks for public-private partnerships

    Türkiye devlet demiryollarının kamu-özel işbirliği kapsamında özelleştirilmesi ve serbestleşmesi

    SHAHIN SHAKIBAEI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. PELİN ALPKÖKİN

  4. Tez No

    304784

    Üsküdar Saint Vincent de Paul Fransız Okulu'nun belgelenmesi, koruma sorunlarının irdelenmesi ve yeniden değerlendirilmesi

    Documented researh, conservation problems and adaptive re-use of Üsküdar Saint Vincent De Paul French School

    HURİYE ARMAĞAN DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Restorasyon Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. Z. HALE TOKAY

  5. Tez No

    388318

    Türkiye Cumhuriyeti mimarlığının modernleşme sürecinde mimar Giulio Mongeri: Bursa Çelik Palas Oteli ve kaplıcası

    Giulio Mongeri and Çelik Palas Thermal Totel in the modernization period of Republican architecture

    DAMLA ÇİNİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    MimarlıkHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. ÇİLER BUKET TOSUN

Geri Dön