Türk romanında (1950-1980) çağdaşlaşma, aydın ve eğitim sorunu
Modernization, intellectual, and educational issues in Turkish novel (1950-1980)
- Tez No: 353291
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türk romanı, çağdaşlaşma, aydın, eğitim, Turkish novel, modernization, intellectual, educational
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 1679
Özet
Bu çalışma, 1950-1980 yılları arasında yazılan Türk romanlarında, çağdaşlaşma, aydın ve eğitim sorununu ele almayı amaçlamaktadır. Bu dönem aralığında eser veren otuz dokuz farklı yazarın seksen romanı, örneklem olarak seçilmiştir. Örneklem seçiminde romancıların dünya görüşleri, sanat anlayışları, beslendikleri kaynaklar göz önünde bulundurulmaya, mümkün olduğu kadar biçim ve içerik açısından birbirinden farklı eser incelenmeye çalışılmıştır. İslâmcı yazarlar, toplumcu gerçekçi yazarlar, köy edebiyatı anlayışı çerçevesinde eser verenler ve modernist yazarlar örnekleme dâhil edilmeye gayret edilmiştir. Giriş bölümünde, çalışmanın kapsadığı ve ele aldığı kavramlar irdelenmiş, modernleşme/batılılaşma, çağdaşlaşma, Avrupalılaşma vb. kavramları üzerinde durulmuş, çalışmanın kapsadığı 1950-1980 döneminin siyasal gelişmeleri ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. Çağdaşlaşma sürecimiz, bu süreçte ortaya çıkan fikir akımları, bir çağdaşlaşma projesi olarak Kemalizm ve bazı uygulamaları, çağdaşlaşmanın savunucuları aydınlar ve çağdaşlaşmanın aracı olarak eğitim kavramları üzerinde bilgi verilmiştir. Bulgular ve Yorumlar bölümü, yedi başlık altında toplanmıştır. Bu başlıkların belirlenmesinde romanlardan elde edilen veriler, temel alınmıştır. Bu başlıklar sırasıyla Batılılaşma Olgusunun Türk Romanına Yansıyışı, Çağdaşlaşmanın Öncü Kurumları: Siyaset ve Bürokrasi, Çağdaşlaşmanın Savunucuları: Aydınlar ve Fikir Akımları, Ekonomik Çağdaşlaşma, Çağdaşlaşmanın Araçları: Eğitim, Basın, Sinema ve Kılık-Kıyafet, Çağdaşlaşmanın Mihenk Taşı: Kadın, Çağdaşlaşmanın Önündeki Engeller şeklinde oluşmuştur. Edebiyatın malzemesi olan hayatın siyasî, kültürel, sosyal, ekonomik, ideolojik veçheleri ile Türk romanına yansıdığı görülmüştür. Romanımız dolayısıyla romancılarımız“Batılılaşalım ama Nasıl?”sorusuna cevap aramış, bu bağlamda çeşitli görüşler ileri sürmüşlerdir. Romancılarımızın, yazdıklarıyla Türk roman okurlarına çağdaşlaşma sürecine ilişkin bir bakış açısı kazandırmaya, onları yakın tarihimizin kimi olaylarına farklı gözle bakmaya çağırdıkları görülmüştür. Elde edilen verilerin alana ve yeni çalışmalara katkı sağlaması ümit edilmektedir.
Özet (Çeviri)
This work aims to tackle modernization, intellectual and educational issues in the Turkish novel which were written between the years 1950-1980. It is selected as a sample eighty novels which were written by thirty-nine authors during this period. In the selection of sample, it is tried to examine different Works in terms of form and content as far as possible and to take into consideration novelist's Worldview, understanding of art, and resources which they were fed.In the sample, it is tried to be included Islamist writers, socialist realist writers, writers who works within the framework of the village of literature, and modernist writers.In the introduction, the concepts which were takcled in this study are examined and the concepts modernization / Westernization, modernization, Europeanisation etc. are focused and the political developments the 1950-1980 period which covers this study are discussed in detail.In this study, it is presented the concepts about our modernization process, the flows of ideas which came out in this process, Kemalism as a modernization Project and its some applications, intellectuals who advocates of modernization, and education as a tool of modernization.Results and Comments sections are grouped under seven headings. To determine the titles, the data which was obtained from novels is based. These titles are as follows, reflection of westernization phenomenon on Turkish novel, pioneer institution of modernization: politics and bureaucracy, modernization advocates: intellectuals and the flows of ideas, economic modernization, modernization tools: education, media, movie theater and costume-dress, modernization touchstone: female, modernization obstacles. It is observed that political, cultural, social, economic, and ideological aspects of life which is material of literary were reflected Turkish novel. Our novelists searched the answer the question“westernization but how?”and in this context put forward various opinions. It is seen that our novelists worked to make Turkish novel readers gain in viewpoint about modernization process and different perspective on some events of our recent history.It is hoped that obtained data will contribute to the field and new studies.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet dönemi Türk romanında antikahraman (1950-1980)
Antihero in Turkish novel of the Republic period (1950-1980)
SEMRA YAMAN
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEKİN
- Türk romanında kötülük (1950-1980)
Evil in Turkish novel (1950-1980)
ÖZLEM BAŞBOĞA
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAKİ ASİLTÜRK
- Türk romanında sanat ve sanatçı (1950-1980)
Art and artist in Turkish novel (1950-1980)
ALİ AKGÜN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ DAŞCIOĞLU
- Türk romanında kentleşme ve kentlileşme: 1950-1980
Urbanization and urbanized in Turkish novel: 1950-1980
SERVET TİKEN
Doktora
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN ERBAY
- 1950 sonrası Türk romanında köyden kente göç: Latife Tekin, Sevgi Soysal ve Adalet Ağaoğlu örneği
Migration from the village to city in Turkish novel after the 1950: The example of Latife Tekin, Sevgi Soysal and Adalet Ağaoğlu
KÜBRA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ONUR HASDEDEOĞLU