Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri (Şu'arâ ve Neml Sureleri): İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Surat Ash-Shu'ara and Sura al-Naml): Analysis-commentary text-index-facsimile
- Tez No: 354140
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Quran, Tafsir, Eastern Turkish, Surat ash-Shu'ara, Sura al Naml
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 521
Özet
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, III. Ahmed Bölümü, numara 16'da kayıtlı olan 'Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri'nin, Şeybanîler devrine ait olduğu bilinmektedir. İstinsah tarihi H. 950/ M. 1543 olarak tespit edilmiştir. Her bir varağı 27 satırdan oluşan iki ciltlik bu eser Arap alfabesi ile yazılmıştır.“Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri'nin Şu'arâ (69a-79a) ve Neml sureleri (79a-88b) üzerinde yapılan çalışmamız dört bölümden oluşmaktadır: İnceleme, Tenkitli Metin, Dizin ve Tıpkıbasım. ”İnceleme“ bölümünde Doğu Türkçesi Kur'an Tefsiri'nin tavsifi, müstensihi, yazılış tarihi ve yeri, yazmanın fiziki özellikleri ile eser üzerinde yapılan çalışmalara yer verilmiştir. Eser hakkında verilen bu genel bilgilerin yanı sıra eserin fonetik ve morfolojik özellikleri üzerinde durulmuştur. ”Tenkitli Metin“ bölümünde Topkapı nüshası ile Yusuf Ağa nüshası tenkitli metin olarak çeviri yazıya aktarılmıştır. ”Dizin“ bölümünde ise kelimelerin hangi dile ait olduğu ve metindeki anlamları verilerek, ses değişimine uğramış kelimeler karşılaştırılmıştır. ”Tıpkıbasım" bölümünde üzerinde çalıştığımız Topkapı nüshası (69a-88b) ile Yusuf Ağa nüshasının tıpkıbasımı (393b-414a) verilmiştir. Kur'an tercüme ve tefsirleri sözlükçülük ya da söz dizimi açısından önemlidir. Çalıştığımız eser ise yer yer kelime kelime tercüme özelliği, yer yer de kıssa ve rivayetlerden oluşan tercüme niteliği taşımaktadır. Bu özellikleriyle hem sözlükçülük ve söz varlığı hem de söz dizimi açısından Türk dili için oldukça kıymetli bir eserdir. ANAHTAR KELİMELER: Kur'an, Tefsir, Doğu Türkçesi, Şuc arā suresi, Neml suresi
Özet (Çeviri)
It is known that“Tafsir of Quran in Eastern Turkish”which is registered to Topkapı Palace Museum, Library of Ahmed III, number 16 is a manuscript from Shaybanids period. The time of facsimile is determined as 950 (AH)/ 1543 (AD). Each leaf of the manuscript has 27 lines and it's written in Arabic letters. The study of“Tafsir of Quran in Eastern Turkish”on Surat Ash-Shu'ara (69-79) and Sura Al-Naml (79-88) have four sections: Analysis, commentary text, index and facsimile. In the section of“Analysis”, there are the characterization of“Tafsir of Quran in Eastern Turkish”, the copyist of the manuscript, its date and place of writing and the physical features of the manuscript. In addition to those characteristics of the manuscript, its phonetic and morphologic features are analyzed too. In the section of“Commentary Text”, there is a comparison between the transcriptions of two copies of the manuscript, Topkapı copy and Yusuf Ağa copy. In“Index”section, there are the words and their meanings with the information of the languages which the words belong to. The words which changed phonetically are also stated with comparison. In“Facsimile”section, there is the facsimile (393a-414b) of the Topkapı copy and the Yusuf Ağa copy of the manuscript which we studied on in this thesis. Translations of Quran and tafsirs of Quran have an important role in lexicography and syntax. The manuscript which we studied on has partly the characteristics of a literally translation and partly the characteristics of the translation with some parables and stories. Hence, it's a very valuable work for both syntax and the Turkish language.
Benzer Tezler
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri (Sâffât, Sad ve Zümer sureleri): İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Saffat, Sad and Zumer surats): Analysis-commentary text-index-facsimile
YURDAGÜL AYDIN ÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARZU ÖZTÜRK
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri Kasas, 'Ankebūt ve Rūm sureleri (İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım)
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Kasas, Ankebut and Rum suras) (Research, criticizing text, index, facsimile)
HÜLYA ŞEN UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri (Lukmān, Secde ve Ahzāb sureleri) (İnceleme- tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım)
Tafsir of Quran in Eastern Turkish (Luqman-Sajdah and Ahzab suras) (Research, criticizing text, index, fascimile)
KÜBRANUR KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Doğu Türkçesi Kur'an tefsiri (mücādele, ḥaşr, mümteḥine, ṣaff, cum'a, münāfiḳūn, teġābun, ṭalāḳ, taḥrı̇m, mülk sureleri) (inceleme – tenkitli metin – dizin – tıpkıbasım)
A tafsir of Qur'an in Eastern Turkic (al-mujâdilah, al-hashr, al-mumtahanah, al-saff, al-jumu'ah, al-munâfiqûn, al-taghâbun, al-talâq, al-tahrîm and al-mulk suras) (examination-critical edition-index-facsimile)
AHMET AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Doğu Türkçesi Kur'ân Tefsiri (Zâriyât, Tûr, Necm, Kamer, Rahman, Vakıa ve Hadîd Sureleri) (İnceleme-tenkitli metin-dizin-tıpkıbasım)
Eastern Turkic commentary of Koran (Zariyat, Tur, Necm, Kamer, Rahman, Vakıa ve Hadid Suras)(Examination-the text of critique-concordance-facsimile)
HİLAL ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK