Yaşlılara yönelik evde bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi
Assessment of home care services of the elders
- Tez No: 354711
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FİLİZ DEMİRÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmetler, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu araştırmanın temel amacı; ekolojik sistem kuramı çerçevesinde evde bakım hizmetinden yararlanan 65 yaş üstü yaşlı bireylerin, günlük yaşam aktivitelerini etkileyen etkenleri ve özellikle yaşlıların aldıkları evde bakım hizmetine ilişkin değerlendirmelerini belirlemektir. Bu amacı gerçekleştirmek üzere ülkemizde evde bakım hizmeti konusunda çalışmalar yürüten ve en fazla evde bakım hizmeti alan yaşlı üye sayısına sahip olan Ankara Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Yaşlılara Hizmet Merkezi'ne üye olan yaşlı bireyler ile nicel araştırma tasarımı çerçevesinde yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Evlerinde yaşayan yaşlıların ihtiyaçlarını inceleyen araştırmaların sınırlı oluşu, yaşlı bakım alanında sunulan hizmet modellerinin de sınırlı olmasına sebep olmaktadır. Tarama modelinde ele alınan bu çalışmanın örneklemini, Ankara Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Yaşlılara Hizmet Merkezi'ne üye olan ve evlerinde yalnız ya da aile üyeleriyle birlikte yaşayan 65 yaş ve üstü 301 yaşlı birey oluşturmuştur. Araştırmanın genel amacına uygun sorular hazırlanarak 20 yaşlı birey ile ön deneme yapılmış, sonrasında görüşme formu tekrar gözden geçirilerek düzenlenmiştir. Araştırmada bulgular 7 ay süren bir çalışma ile toplanmış ve her bir görüşme ortalama olarak 20-30 dakika sürmüştür. Araştırmadan belediyeye üye olan ve evde bakım hizmeti alan yaşlıların çoğunlukla düşük eğitimli, kadın, evli, orta ve üst gelir grubunda olduğu ve tamamına yakınının konut sahibi olduğu anlaşılmıştır. Yaşlılar genel olarak çocuk ve torun sahibidirler, aileleri ile iletişim halindedirler ve sosyal destek mekanizmaları vardır. Sağlık durumuna yönelik olarak yaşlı bireylerde, dönemlerine özgü birçok düşüş ve kayıplar olduğu için çoğu bir sağlık sorununa sahiptir, ancak sigara ve alkol kullanma oranları fazla değildir. Yaşlıların, günlük yaşam aktivitelerini bağımsız olarak yürütmelerine rağmen, beden gücü gerektiren ev işlerinin yapılmasına diğer işlere nazaran daha fazla ihtiyaç duyduğu, ancak kişisel bakım hizmetlerine olan gereksinimin evde bakım modeli içerisinde yer alan diğer hizmetlere oranla daha az olduğu, yaşlının günlük yaşam aktivitelerini yerine getirirken güçlük yaşama durumuna göre hizmetlere yöneldikleri, en fazla da fiziksel aktivite gerektiren temizlik hizmetine gereksinim duydukları görülmüştür. Elde edilen sonuçlarda en çarpıcı olanlar ise; yaşlıların çoğunun çocuk ve torun sahibi olduğu, sosyal desteğe sahip oldukları, evlerinde yaşarken günlük yaşam aktivitelerini yerine getirmekte zorluk yaşadıkları, bu nedenle üzüntü, yorgunluk gibi duygulara sahip oldukları, kendilerini özgür, rahat, mutlu hissettikleri için kurum bakımı yerine evde bakım hizmetini tercih etmeleridir. Ayrıca yaşlıların çoğunun aldıkları evde bakım hizmetinin tümü hakkında bilgi sahibi olmadığı, sadece en çok ihtiyaç duydukları hizmet ve bu hizmeti veren destek elemanını tanıdıkları, profesyonel birinden evde bakım hizmeti almayı daha çok tercih ettikleri, büyük bir kısmının sosyal hizmet uzmanı hakkında bilgi sahibi olmadığı, dolayısıyla sosyal hizmet uzmanının hangi konularda kendilerine yardımcı olduklarını bilmediği elde edilen sonuçlar arasındadır. Evde bakım hizmet modelinin, yaşlıların aldıkları hizmetle ilgili olumlu düşüncelere sahip olması nedeniyle yaşlılar için uygun bir hizmet modeli olduğu düşünülmüş, ancak şu anki mevcut durum ile evde bakım hizmetinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulduğu, yaşlıların da bakım modelleri ile ilgili fikir ve görüşlerinin alınması gerektiği anlaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda; yaşlının yaşı, eğitim durumu, geçmişte sigara kullanma durumu, çocuk-torun sahibi olma durumunun, yaşlının günlük yaşamını etkileyen etkenlerden olduğu bulunmuştur. Yaşlının evinde birisiyle yaşama durumu ile yaşlının Günlük Yaşam Aktivitesi İndeksi puanı arasında; yaşlının yardım alma durumu, evinde yaşarken zorlanma durumu ile Günlük Yaşam Aktivitesi ve Enstrümental Günlük Yaşam Aktivitesi İndeksi puanı arasında; hizmet tercihi, evde bakım hizmeti hakkında bilgiye ulaşma durumu, hizmeti bilme durumu, hizmeti yeterli ve kaliteli bulma durumu ile Enstrümental Günlük Yaşam Aktivitesi arasında; hizmetten genel olarak yararlanma durumu ile sosyal hizmet uzmanını tanıma durumu ile bu iki değişken arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Anahtar Sözcükler :Yaşlı, Evde Bakım, Günlük Yaşam Aktivitesi, Sosyal Hizmet
Özet (Çeviri)
Basic objective of this study is to determine the factors having influence on daily lives of elders older than 65 years old benefiting home care services and to get their opinion on the services they obtained in the context of Ecological Systems Theory. Face to face interviews were carried out with the elders, members of the Ankara Metropolitan Municipality Social Work Department Elders Service Center which has the highest number of old people getting home care services and which performs home care services to achieve said objective within the scope of quantitative research design. That the studies examining the needs of elders living at home are limited leads service models are limited which are provided on the area of care to elder. 301 individuals older than 65 years old were sampled for this study performed under screening model who are members of Ankara Metropolitan Municipality Social Work Department Elders Service Center and living alone or together with family members.Pretesting was carried out with 20 elder people preparing appropriate questions in accordance with the general objective of the study and form of interview was than revised. Than, form of interview was arranged. Research findings in a study of 7 months was performed visiting Ankara province and each interview was about 20-30 minutes. From the study it was determined that; the elders receiving home care services from the municipality are mostly undereducated, women, married, medium and high income level and that almost every one of them are homeowners. Elders generally have children and grandchildren, they have communication with their family and they have social support mechanism. Since elders have some losses and reductions in the health conditions depending on their age, most of them have a health issue however cigarette and alcohol usage rate is not so high. Although elders could perform daily works independently, it was determined that they needed household works requiring physical activity however requirement for the personal care are needed less than other services included in the home care model, elders requested services depending on the daily living activities and they mostly needed cleaning works done which required physical activities. The most striking among the results obtained are that elders have children and grandchildren, they have social support, they got difficulties to perform daily living activities therefore they have feelings like sorrow, tiredness, they preferred home care instead of corporate care since they feel themselves happier, free and comfortable. Furthermore most of the elders do not know about the whole content of home care services they are provided, they know the support staff who provides the services they needed most among others, they preferred to receive home care service from a professional, most of them do not have information about the social work specialist, therefore they do not know on which subjects are provided by the social work specialist. Since elders have positive opinion about the services they are provided, it was understood that home care service model is considered as a suitable service model for elders however home care services are needed to be improved more than current state and elders' opinion must be received on the care models. It was mentioned in accordance with the data obtained by the research that; the factors like elders' age, educational level, smoking status in the past, having child-grandchild condition affect the daily lives of the elderly. According the study results; between status of elderly living at home with someone Daily Life Activity Index Score; status of getting help, living at home with loading conditions and and Instrumental Activities of Daily Living scores and Activities of Daily Living Index; choice of services, information about home care services, knowledge about services, status of finding a service qulity and sufficient and Instrumental Activities of Daily Living scores; benefiting from the service and knowledge about social work specialist and Instrumental Activities of Daily Living scores and Activities of Daily Living Index there is a statistically significant relationship. Key Words :Elder, Home Care, Daily Living Activity, Social Work
Benzer Tezler
- Antalya ilçe belediyelerinin gerontolojik bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
ARİFE GİZEM UYĞUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GeriatriAkdeniz ÜniversitesiGerontoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER KORKMAZ YAYLAGÜL
- Evde sağlık hizmeti alan 65 yaş ve üzeri bireylerin yaşam kalitesi ve evde sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi
Evaluating of the home health services and the quality of life of individuals aged 65 years and over who receive health care at home
PINAR UÇAKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAN YILDIRIM
- Hastane destekli evde bakım hizmetleri ve sunumu
Hospital-supported home care services and their organization
RAHŞAN BOYOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVGİ OKTAY
YRD. DOÇ. DR. ÜLKÜ BAYKAL
- İstanbul'daki belediyelerin evde bakım hizmetlerinin sosyal hizmet bakış açısıyla değerlendirilmesi
Evaluation of home care services of municipalities in Istanbul from a social work perspective
MERVE ŞENGÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERRİN OKTAY YILMAZ
- Yerel yönetimin sunduğu sağlık hizmetleri hakkında halkın görüş ve beklentilerinin değerlendirilmesi (Bursa Nilüfer İlçesi kırsal mahalle örneği)
Assessment of public opinion and expectations about health services presented by local administration (the sample of rural neighborhoods in Bursa,Nilüfer District)
BİRGÜL IŞIK ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiOkan ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK ÖZTÜRK