Anadolu ağıt geleneğinin özellikleri ve kültürel süreklilikteki rolü
The features of the tradition of Anatolian elegy and its role in cultural continuity
- Tez No: 357513
- Danışmanlar: PROF. GÜLPER REFİĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Music, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Etnomüzikoloji ve Folklor Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Ağıt, ölüm ve onun kadar derin acı hissi veren durumlar için icra edilen edebî ve müzikal bir üründür. Ölümün ardından yakılan ağıtlar gelenekte törensel bir ortamda icra edilir. Anadolu bugün bu ortamların hâlâ yaşandığı ve ağıt geleneğinin sürdürüldüğü bir yerdir. Ağıt geleneğinin Anadolu'da geleneksel yaşantının sürdürüldüğü yörelerde eski uygulamalarla daha kuvvetli bağa sahip olduğu, modern yaşam tarzına geçilmiş olan yerlerde ise değişime uğradığı gözlemlenir. Fakat bu kültür geçmişten günümüze dek sürekliliğini korumuştur. Geleneksel insanın bu kültürü nasıl koruduğu ve sürdürdüğü, modern insanın ise bu kültürü neden devam ettirmek ihtiyacında olduğu ve ne gibi değişikliklere uğrattığını anlamak ancak“kültürel süreklilik”kavramı ile mümkündür. Ağıt geleneği bu çalışmada, konuyla ilgili törensel, edebî ve müzikal örneklerin literatürden elde edilen bilgileri, Anadolu'daki Türkçe ağıtların repertuvara geçmiş ve tarafımızdan derlenmiş geleneksel örnekleri ile modern örnekleri üzerinden süreklilik kavramı çerçevesinde incelenmiştir. Kültürel sürekliliğin içinde değerlendirdiğimiz toplumsal hafıza, nostalji, işlevsellik ve değişim gibi kavram ve kuramlar da çalışmamızın önemli bir kısmını teşkil etmiştir. Ağıt geleneğinde kadının rolü toplumsal cinsiyet, ağıtın çok eski bir gelenek olarak hâlâ uygulanıyor olması ise geleneksellik ile modernlik arasındaki ilişki üzerinden irdelenmiştir. Çalışma, tarafımızdan bilinmeyen bir dil üzerinden konuya nüfuz edilemeyeceği düşüncesiyle Türkçe ağıtlar ile sınırlandırılmıştır. Kuşkusuz Anadolu'daki ağıtlar -diğer tüm dillerdeki örnekleri de göz önünde bulundurulduğunda- sosyolojik, antropolojik, psikolojik, tarihi, edebî ve müzikal bakımdan uçsuz bucaksız bir konudur. Bu çalışma ile ağıtın müzik başta olmak üzere tüm özellikleriyle bir bütün olarak görülmesi ve gelenekteki sürekliliğinin sebeplerinin tartışmaya açılması amaçlanmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Ağıt, edebiyat, müzik, tür, kültürel süreklilik, toplumsal hafıza, sözlü aktarım, işlev değişikliği.
Özet (Çeviri)
Elegy is a literary and musical product created and performed in such cases as death and those alike causing anguish. Traditionally, funeral elegies are performed in a ceremonial atmosphere, which is still a common practice in Anatolia. It is observed that the tradition of elegy, having stronger bonds with the past practices in conservative regions of Anatolia, still survives today despite having gone through a metamorphosis in modernized locations. Only through the concept of 'cultural continuity' is it possible to understand how the traditional individual kept this culture, why the modern one needed to do so, and what kind of modifications they made during this process. In this work, the information derived from related ceremonial, literary and musical sources is analyzed within the frame of the concept of cultural continuity, and with references to the examples of traditional Turkish elegies of Anatolia, both in stock and those we collected, as well as the modern ones. Such concepts and theories that can be considered in cultural continuity as collective memory, nostalgia, functionality and metamorphosis has constituted a considerable part in our work. Womens' role in the tradition of Anatolian elegy is examined on the basis of gender mainstreaming and the relation between the traditionality and modernity. Considering the impossibility of making an in-depth analysis on elegies in a foreign language, the work is circumscribed by the limits of Turkish elegies in Anatolia. Taking into account all the examples in all languages, the elegies of Anatolia are, undoubtlessy, an endless area of research in sociological, anthropological, psychological, historical, musical and literary aspects. The purpose of this work is to adopt a holistic approach to the Anatolian elegy and the underlying reasons for its continuity in the culture. KEYWORDS: Elegy, literature, music, kind, cultural continuity, collective memory, oral transfer, functional shift.
Benzer Tezler
- Systematization for harmonic practices in selpe technique
Şelpe tekniğinde armonik uygulamalar için sistemleştirme yöntemi
AHMET OZAN BAYSAL
Doktora
İngilizce
2020
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERAY ALTINBÜKEN
- Kültürel ve yapısal bakımdan Ardahan ili âşıklık geleneği
The minstrelsy tradition of Ardahan province in terms of cultural and structural
DOĞUKAN DURSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Müzikİnönü ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU MUSTAN DÖNMEZ
- Çandır folkloru
Çandır folklore
AZİZE BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAMIK ASLAN
- Mustafapaşa (Sinasos)'daki mübadillerin etnik ve müzikal kimlikleri
Ethnic and musical identity of exchanges in Mustafapaşa (Sinasos)
BAYRAM TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RESUL BAĞI
- Ağıtlarda ritm unsuru
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN AKKUŞ PARLAK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1999
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. CAN ETİLİ ÖKTEN