Edirne Selimiye Camii'nde yazının süsleme unsuru olarak kullanımı
The use of calli̇graphy as an element of ornamentati̇on i̇n the Edi̇rne Seli̇mi̇ye Mosque
- Tez No: 358293
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLGÜN YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Edirne Selimiye Cami, Mimar Sinan?ın en önemli eserlerinden birisidir. Cami, Mimar Sinan tarafından, 1569-1575 yılları arasında, Sultan II. Selim?in emriyle yapılmıştır. Sinan?ın 80 yaşında yaptığı bu cami, kendisi tarafından ustalık eseri olarak nitelendirilmektedir. Bu anıtsal Selimiye camindeki önemli süsleme unsurlarından birisini de yazılar oluşturmaktadır. Selimiye caminin iç ve dış kısmında mermer ve çini üzerinde yazılar yer almaktadır. Bu yazıların tümü sure ve ayetlerden oluşmaktadır. Camideki tüm yazılar, Şemseddin adıyla adlandırılmış olan Ahmed Karahisari?nin manevi oğlu Hasan Çelebi tarafından yazılmıştır. Camide taş, ahşap ve çini panolar üzerine süslemeler yapılmıştır. Taş süslemelerde, kabartma tekniği kullanılmış, ahşaplar üzerinde kündekari, kakma ve oyma teknikleri kullanılarak bezemeler yapılmıştır. Çiniler, sır altı tekniği ile yapılmışlardır. Ayrıca sıva üzerine kalem işi tekniği kullanılarak da bezemeler yapılmıştır. Bezemeler bitkisel, geometrik ve yazı olmak üzere üç grupta toplanmıştır. Caminin iç mekânında çini panolarda yer alan yazılar, hünkâr mahfilinde, mihrap, kemerlerin köşe dolgularında, pencere alınlıklarında bulunmaktadır. Yapının çini süslemelerinin, Osmanlı ve dünya sanatında ayrı bir yeri vardır. 16. yüzyıl çiniciliğinin en güzel çini örnekleri bu camide yer almaktadır. Camide yer alan yazıların büyük çoğunluğu istifli ve celi sülüs yazılmıştır. Kalem işi tekniği kullanılarak yazılan yazılar, kahverengi zemin üzerine beyaz ile yazılmıştır. Rumi motifleri ve bitkisel bezemeler kalem işi ile yazılan kuşak yazılarının hem bordürlerini hem de dolgu bezemelerini oluşturmuşlardır. Çiniler üzerinde görülen yazılar hem kuşak yazı hem de alınlık şeklinde yapılmışlardır. Bu yazılar genellikle lacivert zemin üzerine beyaz ile yazılmışlardır. Bu yazıların tümü istifli celi sülüs hattır.
Özet (Çeviri)
Edirne Selimiye Mosque is one of the most important works of Sinan the Architect. It was built by Sinan between the years 1569-1575 with the ordinance of Selim II. This mosque, built by Sinan when he was 80 years old, is considered by him as his masterpiece. This monumental building is among the masterpieces of Ottoman-Turkish art and the history of world architecture. Writings constitute an important element of ornament in Selimiye Mosque. There are writings on marbles and tiles inside and outside the mosque. All of these writings are made up of Quranic chapters and verses. All of these writings have been written by Hasan Çelebi, the son of Ahmed Karahisari, who is also known as Şemseddin. There are ornaments on the stones, woods and tiles in the mosque. For the stone ornaments, raising technique has been used, whereas for the wooden ornaments, patterns have been created by using the techniques of woodworking (kündekari), inlaying and carving. The tiles have been made with the underglaze technique. Patterns have also been made on the surface coats with the handcarving technique. The patterns have been classified in three groups such as botanic, geometrical and writing. The writings on the tiles inside the mosque can be seen on the gathering place of the sultan, the niche of the mosque as well as the angle fillings of the archways and window frontals. The ornaments of the tiles in the mosque have a significant place in the Ottoman art and world art. The finest examples of the 16th century tile-making are in this mosque. A great majority of the writings in the mosque have been written with the polished, stacked thulus calligraphy. The handcarved writings have been written in white ink on a brown surface. Rumi and botanic patterns have constituted the curbs and fillings of the band scripts, written with the handcarving technique. The writings seen on the tiles have been made in both script band and frontal forms. These writings have mostly been written in white ink on a dark blue surface. All of these writings are stacked, polished thuluth calligraphy.
Benzer Tezler
- Ayasofya hatîbi Hamdullah Hayreddin'in hayatı, eserleri ve 'Rusûhu'l-Lisân fî Hurûfi'l-Kur'an' adlı eseri'nin tahkiki
The research of the preacher of Hagia Sophia Hamdulla Hayrettin's life, works and book is named 'Rusûhu'l-Lisân fî Hurûfi'l-Kur'an'
HÜSEYİN KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM BULADI
- Dünya mirası korunmasında alan yönetimi: Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçesi örneği
Site management in world heritage conservation: Diyarbakır Walls and Hevsel Garden example
YUNUS EMRE ÖCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiAdana Alparslan Türkeş Bilim Ve Teknoloji ÜniversitesiKent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM AKSU ÇAM
- Nakkaş Osman'ın minyatürlerinde figür ve renk anlayışı
The Vision of figure and colour in miniatures of muralist Osman
ABDURRAHMAN EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
El SanatlarıYüzüncü Yıl ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ DÜZGÜN
- Osmanlı Devleti'nde hayırsever hanım sultanlara bir örnek: Hürrem Sultan
An example of the charitable women sultans of the Ottoman Empire: Hurrem Sultan
ZEHRA YAVUZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SÜME
- Mimar Sinan'ın İstanbul'daki camilerinde mimari bir öğe olarak galerilerin kullanımı
The use of galleries as an architectural element in architect Sinan's mosques in İstanbul
UMUT AKYÜZ
Doktora
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY